PG fiscus op bezoek aug11.indd - Sbb

3. Bescherming van het privéleven
De Belgische staat moet het Europees Verdrag van de Rechten van de
Mens (EVRM) respecteren. Artikel 8 van dat verdrag verwoordt het
principe van de bescherming van het privéleven.
Op deze bescherming kan echter inbreuk gemaakt worden indien er een
wettelijke basis voor bestaat, er een legitieme doelstelling is en de inbreuk
in een democratische samenleving nodig is voor de naleving van
deze doelstelling.
Het economisch welzijn van het land is een legitieme doelstelling op
grond waarvan de fiscus het recht heeft om zich in het privéleven van de
belastingplichtige te mengen.
De belastingplichtige kan zich dus niet verschuilen achter zijn recht op
eerbied voor het privéleven om bepaalde vragen niet te beantwoorden of
onderzoeksdaden aan te vechten.
Wel is de bevoegdheid van de fiscus beperkt door het proportionaliteitsbeginsel:
de inbreuk op het privéleven moet in verhouding staan met het
fiscaal nut ervan. Onderzoeksverrichtingen verricht met schending van
het EVRM zijn onwettelijk en de aanslagen die erop gebaseerd zouden
zijn nietig.
A. Algemeen
Volgens de rechtbanken zijn de internationale bepalingen over de bescherming
van het privé leven niet van toepassing op de fiscale geschillen,
tenzij de fiscale procedure kan leiden tot een strafsanctie.
Onze fiscale wetgeving biedt echter een aantal beschermingsregels met
betrekking tot de privéwoning. De fiscus heeft toegang tot de privéwo-
ning of privélokalen tussen 5u ’s morgens en 9u ’s avonds op voorwaarde
dat zij een voorafgaande machtiging heeft van de politierechtbank. Zonder
deze voorafgaande machtiging zijn de vaststelling van de fiscus nietig
en onbruikbaar, zelfs indien de belastingplichtige de fiscus vrijwillig
heeft binnengelaten.
Privébestanden op een computer kunnen door de fiscus niet gecontroleerd
worden. Indien de boekhouding op een computer staat, dan kan
de belastingcontroleur bijvoorbeeld niet vragen om een privébestand te
openen.
B. De fiscus op internet
De fiscus kan op de hoogte zijn van de uitgaven van de belastingplichtige
via de publiekelijk beschikbare informatie van de belastingplichtige
op het internet. Zo kan op facebook of E-bay een informatiebron zijn
voor de fiscus. Indien een belastingplichtige foto’s en commentaren
geeft over zijn nieuw appartement in Frankrijk, zijn dure hobby of zijn
vakantiereis naar Egypte, dan kunnen deze gegevens door de fiscus gebruikt
worden. De minister van Financiën heeft dit bevestigd . Een vertegenwoordiger
van de privacycommissie oordeelde immers dat er geen
schending was van de privacy indien de belastingcontroleur onder zijn
echte naam (dus geen fictieve naam) de belastingplichtige een verzoek
stuurt om ‘een vriend’ te worden.
Een belastingcontroleur van de FOD Financiën vertelde aan het Nieuwsblad
over de volgende concrete situaties:
- Een bedrijfsleider van een vennootschap die zogezegd een beroepsmatige
reis had gemaakt in China, maar op basis van de foto’s op
facebook bleek het een privéreis te zijn…
- Een kind had foto’s van zijn nieuwe gsm op facebook gezet en erbij
SBB | De fiscus op bezoek 13