PG fiscus op bezoek aug11.indd - Sbb

Wat zijn de bewijsmiddelen van de fiscus?
1. Niet-bewijskrachtige boekhouding
Een boekhouding is bewijskrachtig in fiscale zaken indien:
- de boeken en bescheiden een samenhangend geheel vormen aan de
hand waarvan de belastbare inkomsten nauwkeurig kunnen worden
bepaald;
- alle geschriften gestaafd worden door bewijsstukken;
- alle geboekte cijfers overeenstemmen met de werkelijkheid.
Het is dus noch voldoende noch noodzakelijk dat de boekhoudwetgeving
wordt gerespecteerd. Zo kan de administratie een boekhouding
verwerpen wanneer:
- er facturen ontbreken;
- de facturen onvoldoende gedetailleerd zijn;
- voor beroepskosten geen bewijsstukken aanwezig zijn;
- er geen dagontvangstenboek/kasboek aanwezig is, dit boek niet
dagelijks wordt aangevuld of dit boek dagelijks maar globaal wordt
aangevuld (dit laatste mag slechts als u deze globale bedragen kunt
detailleren aan de hand van kasrollen);
- er op het einde van het boekjaar geen gedetailleerde inventaris van
de voorraad wordt opgemaakt, of de inventaris in strijd is met andere
boekhoudkundige stukken;
- offertes ontbreken of in tegenspraak zijn met facturen;
- een afsprakenboek ontbreekt in een sector waar dit normaal wordt
bijgehouden (bv. kapsalon).
De administratie moet wel bewijzen dat de boekhouding niet voldoet aan
de hierboven vermelde criteria. Onvoldoende bewijs is bijvoorbeeld:
- een (zelfs wettelijk) vermoeden, bv. hogere winstmarge van 3 gelijkaardige
belastingplichtigen;
- ‘het gezond verstand’ van de controleur bv. ‘dat kan toch niet juist
zijn’;
34 SBB | De fiscus op bezoek
- een loutere bewering van een (anonieme) derde, bv. anonieme brief
over zwarte verkopen;
- de boekhouding van een derde, bv. verkoopfacturen aan de belastingplichtige.
Anderzijds ontneemt het verwerpen van de boekhouding de fiscus niet
het recht om bepaalde elementen eruit te gebruiken als feitelijke vermoedens.
2. Simulatie
Simulatie is het tot stand brengen van een schijnakte die niet met een
werkelijke handeling overeenstemt, ofwel het geheel of gedeeltelijk verbergen
van een werkelijke akte onder het mom van een andere. Volgens
de zgn. Brepols-doctrine is er geen simulatie “wanneer de partijen, om
een voordeliger fiscale regeling te genieten, onder aanwending van de
vrijheid der overeenkomsten, zonder evenwel een wettelijke verplichting
te schenden, akten opstellen waarvan zij al de gevolgen aanvaarden,
zelfs zo de vorm die zij eraan geven niet de meest normale is”.
De administratie kan simulatie aantonen door middel van alle bewijsmiddelen
van het gemeen recht, uitgezonderd de eed.
3. Belastingontwijking
Inzake directe belastingen geldt dat de juridische kwalificatie die partijen
geven aan een akte - of aan afzonderlijke akten die een zelfde verrichting
tot stand brengen - en die enkel tot doel heeft de belasting te
ontwijken niet tegenwerpelijk is aan de administratie.
Dat het enige doel de belastingontwijking is, kan door de administratie
met alle bewijsmiddelen van het gemeen recht bewezen worden,
uitgezonderd de eed. Als tegenbewijs moet de belastingplichtige dan
aantonen dat de kwalificatie aan rechtmatige financiële of economische
behoeften beantwoordt.