ondernemersinterviews - Jos Lammers

Piet Nell van Provalor >
28
“Het idee is simpel”, zegt Piet Nell, algemeen directeur van Provalor. “Grondstoffen volledig verwerken tot een
product dat geschikt is voor menselijke consumptie, in plaats van een deel als afval behandelen en afvoeren.”
Provalor ontwikkelt, patenteert en verkoopt productinnovaties voor de agro-foodindustrie. Nell zelf is de beden-
ker van een proces om groentesap te maken uit resten die vrijkomen bij de groenteverwerking. Normaal gaan die
als een natte brei naar koeien en varkens. Nell: “Vergelijk het idee maar met het benutten van de wei die vrijkomt
bij de productie van kaas. Dat ging vroeger ook allemaal naar de koeien en de varkens. Nu is het een ingrediënt
van frisdrank.”
Eén van de redenen om een dergelijke
benutting ook voor groenteresten te onder-
zoeken, is de slechte afzetmogelijkheden
van de huidige residustroom. Nell: “De
opbrengsten zijn gering, het bederft snel en
je hebt dure, waterdichte containers voor
de opslag nodig, wil je geen proces-verbaal
van de milieuambtenaar riskeren. Bovendien
transporteert men heel veel water. Dat is
kostbaar, energieverspillend en past niet
meer in deze tijd.”
Jaarlijks 3500 vrachtwagens minder
Opwaarderen van nevenstromen in de
agro-foodsector, waar het idee van Nell
op neerkomt, is goed voor het milieu. Het
betekent een betere benutting van energie
en landbouwgronden die nodig zijn om pro-
ducten te verbouwen en te verwerken. Het
betekent ook transportbesparing. “Jaarlijks
gaat in Nederland 150.000 ton groentere-
sidu als voer naar veehouderijen”, licht
Paulus Kosters, senior-projectleider bij TNO
Milieu, Energie en Procesinnovatie, toe. Zijn
organisatie is als kennisontwikkelaar bij het
sapproject van Provalor betrokken. “Om
dat afval te vervoeren, rijden ieder jaar zo’n
‘grondstoffen volledig verwerken.’
3.500 vrachtwagens gemiddeld 75 kilome-
ter”, berekent Kosters. “Tweederde van die
afvalstroom is vocht, geschikt om drinkbaar
sap van te maken. Als dat lukt, kun je op de
hele Nederlandse productie dus elk jaar zo’n
175.000 vrachtwagenkilometer besparen.”
“Bovendien transporteert men
heel veel water. Dat is kostbaar,
energieverspillend en
past niet meer in deze tijd.”
Tegenover deze besparing, staat het vervoer
naar de sapmaker, leverancier en consu-
ment en het vervoer van de reststof die na
de sapproductie alsnog naar de veehouderij
gaat. Op deze stromen wordt bespaard door
de sapverwerking bij de grotere groente-
verwerkers aan huis te doen. Provalor test
het procédé momenteel in een proeffabriek.
Bij succes, wordt de techniek doorverkocht
aan geïnteresseerde groenteverwerkers.
Belangrijkste besparing is echter dat het
‘opgewaardeerde’ sap de plaats inneemt
van ‘gewoon’ sap. “Elke 30.000 liter groen-
tesap die je uit snijresten produceert,
bespaart ongeveer een hectare landbouw-
areaal, met alle energiegebruik en vervoer
dat daarbij hoort”, meldt Kosters.
Consument wil gelijke stukjes
Voor Daniël Verduyn, directeur van groen-
teverwerker Verduyn in België, is deelname
aan het sapproject van Provalor vooral een
kwestie van vooruit denken. Verduyn: “De
consument wordt steeds kieskeuriger. Als
die bijvoorbeeld gesneden worteltjes koopt,
moeten alle stukjes even lang zijn. Daardoor
hebben wij steeds meer snijresten. Geen
afval, het is net zo gezond als wat er in het
zakje zit.” Veehouders hebben steeds min-
der interesse in deze aanzwellende stroom,
reden voor Verduyn om het werkproces in
zijn bedrijf aan te passen. Waar alles eerst
zo de container in kon, worden straks de
snijresten voor de sapproductie met schoon
water nagewassen en vervolgens gescand
op ongerechtigheden als blaadjes, steeltjes
en stukjes van andere groenten. Kosten voor
de scanner: ongeveer een half miljoen euro.
Eigen apparatuur om sap te maken zou nog
eens drie miljoen euro kosten. Beide een
‘platte operatie’ wat Verduyn betreft: “Het
zijn geen investeringen die geld opleveren.
Ze lossen een probleem op dat anders geld
zou gaan kosten.”
“Elke 30.000 liter groentesap
die je uit snijresten produceert,
bespaart ongeveer een
hectare landbouwareaal, met
alle energiegebruik en vervoer
dat daarbij hoort.”
Dankzij de aanpassingen in het produc-
tieproces van de groenteverwerkers, is
volgens Nell van Provalor met het sap uit
groenteresten een kwaliteitsniveau ‘aan de
bovenkant van de markt’ haalbaar. Of die-
zelfde kieskeurige consument in zijn sapje
bij het ontbijt toch niet liever hele wortels
en tomaten ziet verwerkt, is volgens hem
geen vraag die het succes van het project
zal beïnvloeden. “Weet u dat er wei in uw
frisdrank zit?” is zijn tegenvraag, die geen
antwoord behoeft. Het recyclesap staat
straks dus onopvallend in het schap. Wat
Piet Nell betreft is dat binnenkort het geval.
transportbesparing …mooi meegenomen