Piet Nell van Provalor > 28 “Het idee is simpel”, zegt Piet Nell, algemeen directeur van Provalor. “Grondstoffen volledig verwerken tot een product dat geschikt is voor menselijke consumptie, in plaats van een deel als afval behandelen en afvoeren.” Provalor ontwikkelt, patenteert en verkoopt productinnovaties voor de agro-foodindustrie. Nell zelf is de beden- ker van een proces om groentesap te maken uit resten die vrijkomen bij de groenteverwerking. Normaal gaan die als een natte brei naar koeien en varkens. Nell: “Vergelijk het idee maar met het benutten van de wei die vrijkomt bij de productie van kaas. Dat ging vroeger ook allemaal naar de koeien en de varkens. Nu is het een ingrediënt van frisdrank.” Eén van de redenen om een dergelijke benutting ook voor groenteresten te onder- zoeken, is de slechte afzetmogelijkheden van de huidige residustroom. Nell: “De opbrengsten zijn gering, het bederft snel en je hebt dure, waterdichte containers voor de opslag nodig, wil je geen proces-verbaal van de milieuambtenaar riskeren. Bovendien transporteert men heel veel water. Dat is kostbaar, energieverspillend en past niet meer in deze tijd.” Jaarlijks 3500 vrachtwagens minder Opwaarderen van nevenstromen in de agro-foodsector, waar het idee van Nell op neerkomt, is goed voor het milieu. Het betekent een betere benutting van energie en landbouwgronden die nodig zijn om pro- ducten te verbouwen en te verwerken. Het betekent ook transportbesparing. “Jaarlijks gaat in Nederland 150.000 ton groentere- sidu als voer naar veehouderijen”, licht Paulus Kosters, senior-projectleider bij TNO Milieu, Energie en Procesinnovatie, toe. Zijn organisatie is als kennisontwikkelaar bij het sapproject van Provalor betrokken. “Om dat afval te vervoeren, rijden ieder jaar zo’n ‘grondstoffen volledig verwerken.’ 3.500 vrachtwagens gemiddeld 75 kilome- ter”, berekent Kosters. “Tweederde van die afvalstroom is vocht, geschikt om drinkbaar sap van te maken. Als dat lukt, kun je op de hele Nederlandse productie dus elk jaar zo’n 175.000 vrachtwagenkilometer besparen.” “Bovendien transporteert men heel veel water. Dat is kostbaar, energieverspillend en past niet meer in deze tijd.” Tegenover deze besparing, staat het vervoer naar de sapmaker, leverancier en consu- ment en het vervoer van de reststof die na de sapproductie alsnog naar de veehouderij gaat. Op deze stromen wordt bespaard door de sapverwerking bij de grotere groente- verwerkers aan huis te doen. Provalor test het procédé momenteel in een proeffabriek. Bij succes, wordt de techniek doorverkocht aan geïnteresseerde groenteverwerkers. Belangrijkste besparing is echter dat het ‘opgewaardeerde’ sap de plaats inneemt van ‘gewoon’ sap. “Elke 30.000 liter groen- tesap die je uit snijresten produceert, bespaart ongeveer een hectare landbouw- areaal, met alle energiegebruik en vervoer dat daarbij hoort”, meldt Kosters. Consument wil gelijke stukjes Voor Daniël Verduyn, directeur van groen- teverwerker Verduyn in België, is deelname aan het sapproject van Provalor vooral een kwestie van vooruit denken. Verduyn: “De consument wordt steeds kieskeuriger. Als die bijvoorbeeld gesneden worteltjes koopt, moeten alle stukjes even lang zijn. Daardoor hebben wij steeds meer snijresten. Geen afval, het is net zo gezond als wat er in het zakje zit.” Veehouders hebben steeds min- der interesse in deze aanzwellende stroom, reden voor Verduyn om het werkproces in zijn bedrijf aan te passen. Waar alles eerst zo de container in kon, worden straks de snijresten voor de sapproductie met schoon water nagewassen en vervolgens gescand op ongerechtigheden als blaadjes, steeltjes en stukjes van andere groenten. Kosten voor de scanner: ongeveer een half miljoen euro. Eigen apparatuur om sap te maken zou nog eens drie miljoen euro kosten. Beide een ‘platte operatie’ wat Verduyn betreft: “Het zijn geen investeringen die geld opleveren. Ze lossen een probleem op dat anders geld zou gaan kosten.” “Elke 30.000 liter groentesap die je uit snijresten produceert, bespaart ongeveer een hectare landbouwareaal, met alle energiegebruik en vervoer dat daarbij hoort.” Dankzij de aanpassingen in het produc- tieproces van de groenteverwerkers, is volgens Nell van Provalor met het sap uit groenteresten een kwaliteitsniveau ‘aan de bovenkant van de markt’ haalbaar. Of die- zelfde kieskeurige consument in zijn sapje bij het ontbijt toch niet liever hele wortels en tomaten ziet verwerkt, is volgens hem geen vraag die het succes van het project zal beïnvloeden. “Weet u dat er wei in uw frisdrank zit?” is zijn tegenvraag, die geen antwoord behoeft. Het recyclesap staat straks dus onopvallend in het schap. Wat Piet Nell betreft is dat binnenkort het geval. transportbesparing …mooi meegenomen
‘Benutten in plaats van afvoeren’ ondernemers prijzen zichzelf de markt in 29
Change language