ondernemersinterviews - Jos Lammers

“Voor een ondernemer in de agrarische bedrijfstak en voedselverwerking verdwijnen de producten die hij aanle-
vert over het algemeen in een anoniem circuit. De echte waardetoevoeging vindt elders plaats, letterlijk en figuur-
lijk.” Dit zegt René de Bruin, secretaris van de stichting Streekeigen Producten, een landelijke organisatie die
onder meer met het toekennen van een eigen keurmerk bedrijven helpt zoveel mogelijk stappen in het productie-
proces in eigen of nabijgelegen handen te houden. “Dus niet langer voedsel en vee heel Europa rondslepen, maar
productie van grondstoffen en eindproducten in één streek”, licht De Bruin toe. Hij schat dat inmiddels ‘enkele
duizenden’, veelal kleinschalige, bedrijven in de agro- en foodsector dergelijke principes in praktijk brengen. Een
kleine 150 daarvan ontvangen voor in totaal 135 producten het keurmerk van de stichting. De Bruin verwacht dat
in de komende jaren deze aantallen ruimschoots zullen verdubbelen. De stichting Agro Keten Kennis onderzoekt
momenteel de mogelijkheden om verschillende initiatieven op dit gebied samen te brengen in een project voor het
programma Duurzame Agro Food Ketens. Transportbesparing zal daar een belangrijk onderdeel van zijn.
producten van het ‘eigen’ land.
“De echte waardetoevoeging
vindt elders plaats, letterlijk
en figuurlijk.”
Ook de stichting Streekeigen Producten en
daarbij aangesloten bedrijven besteden
uitdrukkelijk aandacht aan besparen op
transport, ook al zijn de vervoersafstan-
den per definitie al kort. Als voorbeeld
noemt secretaris René de Bruin een recente
samenwerking tussen vijftien kleinschalige
producenten uit de Achterhoek. Waar zij
eerst met vijftien busjes ieder voor zich de
streek rondreden, regelt nu één van hen al
het vervoer. Resultaat: transport van inmid-
dels tweemaal zoveel producten in nog geen
kwart van het aantal transportkilometers
dat de vijftien vroeger gezamenlijk reden.
Contact met de consument
Behalve meer zicht en invloed op de keten
van toelevering en productie, willen de pro-
ducenten van streekeigen producten ook
directer contact met hun uiteindelijke afne-
mer: de consument. In de praktijk betekent
dat meestal ook kortere transportafstan-
den: eigen boerderijwinkels, lokale markten
en levering direct aan de consument zijn
belangrijk afzetkanalen. In zes plaatsen in
Oost-Groningen komt sinds kort zelfs een
‘Boerderijbus’, een omgebouwde SRV-bus
met uitsluitend producten van het ‘eigen’
Groninger land.
Afzet in eigen streek via supermarkten in
de buurt is nog schaars, maar de belang-
stelling is groeiende. Albert Heijn werkt
‘vanwege consistentie in beschikbaarheid
en kwaliteit uitsluitend met grote landelijke
leveranciers’, vertelt woordvoerster Marjan
Rozemeijer, maar supermarktconcern
Laurus ziet wél brood in productie en ver-
koop op korte afstand van elkaar.
“Het is een kleine markt,
maar niet oninteressant.”
“Het is een kleine markt, maar niet oninte-
ressant”, zegt Wilfred van Elzakker, direc-
teur Inkoop en Assortimentmanagement
bij Laurus. ‘Enkele tientallen’ lokale ves-
tigingen van Super de Boer en Konmar
voeren met succes producten die zij zelf
rechtstreeks van bedrijven in de omgeving
betrekken. “Daar zitten onze regionale
distributiecentra niet tussen”, licht Van
Elzakker toe. Over wat de aanvoer vanuit de
eigen regio aan transportbesparing bij het
bevoorraden van supermarkten oplevert,
doet Laurus geen mededelingen. <
ondernemers prijzen zichzelf de markt in 31