nominatiedossier Droogmakerij De Beemster - Bewoners Netwerk ...

Zuidoostbeemster
Vanaf het moment van ontstaan is Zuidoostbeemster de plaats geweest waar zich tuinders
vestigden. Dit tuinbouwgebied was voorheen voornamelijk gericht op Amsterdam. Het gebied breidde
zich meer en meer uit. Het nam in de loop der tijd de plaats in van de 17de‐eeuwse buitenplaatsen, die
op het eind van de 18de eeuw en aan het begin van de 19de eeuw verdwenen. Dat deel van
Zuidoostbeemster wordt dan ook wel de Tuinhoek genoemd.
Het dorp is gelegen op de kruising van de Purmerenderweg en de Zuiderweg.
Vanaf het midden van de 19de eeuw gingen zich hier meer en meer rentenierende boeren uit
De Beemster vestigen. Daarvan getuigen nog de vele rentenierswoningen langs de Purmerenderweg en
de Zuiderweg. Het zijn huizen van meest een bouwlaag met kap en een naar boven doorgetrokken
middendeel.
Vooral tussen 1898 en 1910 respectievelijk 1910 en 1925 werd er langs de Purmerenderweg en de
Zuiderweg voor hen gebouwd. Het bood die boeren in ruste de mogelijkheid om verbonden te blijven
met het gebeuren op de marktplein van het naastgelegen Purmerend met zijn centrumfunctie.
Zuidoostbeemster breidde zich in de jaren ʹ20 van deze eeuw uit, gevolgd door uitbreiding na
de Tweede Wereldoorlog. Dit proces is na 1958 gestopt, toen de provincie Noord‐Holland bepaalde
dat Zuidoostbeemster niet verder zou mogen groeien in verband met de agrarische functie die het
heeft.
Klaterbuurt
Is in oorsprong een oude arbeidersbuurt. De buurt is ten westen van Middenbeemster gelegen,
nabij de Westdijk, aan het eind van de Rijperweg.
De landarbeidershuisjes worden wel ʹkeukensʹ genaamd. Van een feitelijke uitbreiding van de
Klaterbuurt kan niet gesproken worden.
De vroegere bebouwing is nagenoeg verdwenen. Enkele historische stolpboerderijen en een tot
boerderij verbouwde paardenstal van een vroegere buitenplaats, Rijperweg 17, bepalen hier het beeld.
Halfweg
Is een oude arbeidersbuurt. Halfweg ligt langs de Volgerweg en de daar kruisende Nekkerweg.
De arbeiderswoningen bestaan uit twee woningen onder een zadeldak, evenwijdig aan de weg gelegen.
Een belangrijk onderdeel van Halfweg is het Fort aan de Nekkerweg (onderdeel van de voormalige
Stelling van Amsterdam).
Ook hier vooral kleine arbeiderswoningen. Gelegen in het zuidoostelijk deel van De Beemster wordt
ook hier vooral tuinbouw bedreven.
De Stelling van Amsterdam en De Beemster
Van de Stelling van Amsterdam ligt in De Beemster een vijftal forten en een inundatiesluis
(afb. 7....) naast twee damsluizen (afb 7...). Deze werken bevinden zich in het zuidelijk deel van De
Beemster.
Het betreft het Fort benoorden Purmerend, gelegen aan de oostelijke ringdijk (voltooid 1912), dat
moest dienen ter bescherming van de Beemsterringdijk, de Purmerenderweg‐ en de Rijperweg (afb.
Het Fort aan de Nekkerweg, gelegen aan de noordwestzijde bij de kruising Nekker‐ en Volgerweg
diende om beide wegen te verdedigen (afb.7...). Het is gebouwd tussen 1896 en 1913.
Het derde fort is het Fort aan de Middenweg (1895‐1913/14) dat door zijn ligging nabij de zuidelijke
ringdijk moest dienen voor de verdediging ter hoogte van de Middenweg en de Zuiderweg (afb.7.1...).
30