nominatiedossier Droogmakerij De Beemster - Bewoners Netwerk ...

(Art. l.g, 1988 Dutch Monuments Act).
De wet regelt niet alleen de procedure van het aanwijzen van monumenten tot beschermd monument
(art. 1‐10), ook bevat zij artikelen, waarin het verlenen van vergunningen tot wijziging, afbraak of
verwijdering van beschermde monumenten omschreven staat (art. 11‐21). Ook bevat de wet artikelen
omtrent het toepassen van schadevergoeding voor schades, die redelijkerwijze niet geheel of
gedeeltelijk ten laste van de eigenaar kunnen komen (art. 22‐29), het toepassen van dwangmiddelen
(art. 30‐33), het verstrekken van subsidies (art. 35), naast artikelen, die specifiek gericht zijn op
archeologische monumenten. Ook kent zij artikelen omtrent strafbepalingen (art. 56‐58).
Voor het eerst kreeg Nederland zijn Monumentenwet in 1961. De huidige wet, een herziening
van de wet van 1961, trad inwerking in 1989.
Inmiddels zijn door het Rijk meer dan 43,000 monumenten beschermd, zich uitstrekkend
over een grote verscheidenheid aan categorieën (van grenspaal tot fabrieksgebouwen) en zijn er 320
beschermde gezichten aangewezen.
In de jaren 1987 ‐ 1993 heeft er tezamen met de provincies en de gemeenten een landelijke
inventarisatie plaatsgevonden van monumenten uit de periode 1850 ‐1940, zoals toen ook gebieden
van een bijzondere historische ruimtelijke stedenbouwkundige betekenis zijn opgespoord.
Tussen 1994 en 1998/99 wordt daaruit geselecteerd wat voor bescherming dan wel aanwijzing als
gezicht in aanmerking komt. Naar verwachting zullen er een 16.000 beschermde monumenten bij
komen en mogelijk nog een 120‐tal gezichten aangewezen worden.
De gemeente Beemster heeft een 17‐tal monumenten uit de periode 1850‐1940 voor bescherming op
grond van de Monumentenwet 1988 voorgedragen aan het Rijk. Daarmee zal het totale aantal door
het rijk beschermde monumenten voor de gemeente Beemster op 77 komen.
De monumentenzorg in Nederland is een directe verantwoordelijkheid van de drie
bestuurslagen gezamenlijk, rijk, gemeente en provincie.
Het beschermen van monumenten en het aanwijzen van te beschermen gezichten is taak en
verantwoordelijkheid van het Rijk. Het beschermen van monumenten gebeurt in het algemeen op
voorstel van een gemeenteraad. Aangezien Nederland zogeheten ʹopen monumentenlijstenʹ kent, kan
iedere belanghebbende bij de Minister/Staatssecretaris van Cultuur een voorstel tot plaatsing van een
gebouwd object op de monumentenlijst indienen.
Wat betreft het aanwijzen van door het Rijk te beschermen gezichten, gebeurt dit na vooroverleg met
de gemeente waarbinnen zoʹn gezicht komt te liggen.
Het Rijk stelt ook financiële middelen ter beschikking voor de restauratie en het regelmatig
bouwkundig onderhoud van beschermde monumenten.
Het verlenen van vergunning tot wijziging of afbraak van een beschermd monument wordt in
beginsel verleend door de gemeenten, na advies van het rijk en als het om een beschermd monument
gaat, dat buiten de bebouwde kom is gelegen ook van de provincie. Betreft het een beschermd gezicht
dan geldt, dat voor de daarbinnen gelegen bouwwerken, die niet als monument zijn beschermd, de
gemeente een vergunning moet afgeven voor de gehele of gedeeltelijke afbraak (Gemeentewet, artikel
125). Dit om te voorkomen, dat er geen kaalslag plaatsvindt en dat er op juiste wijze steeds omgegaan
wordt met de beschermde monumentale waarden van het gezicht.
Het zijn ook de gemeenten, die op grond van aan haar door het Rijk op grond van meerjarenplannen
toegewezen financiële middelen subsidies toezeggen voor het herstel en onderhoud van beschermde
monumenten.
To preserve a protected cityscape or townscape, a local council must draw up a zoning plan as
intended in the Environmental Planning Act (1985 Statute Book, 626) (Art. 36.1, 1988 Dutch
53