INTERUNIVERSITAIRE MANAMA-OPLEIDING ...

Vlaamse Gemeenschap zijn eindtermen vastgelegd over de kennis die leerlingen minstens
moeten hebben rond de puberteit. (12)
Als de jongeren zich wat gespannen of zenuwachtig voelen, is het vooral de dag van het
onderzoek zelf, niet de dagen ervoor. Het is opvallend dat de meesten denken dat er zeker
anderen zijn die wel meer zenuwachtig zijn dan zij zelf en dat meisjes ervan uitgaan dat
jongens veel zenuwachtiger zijn dan hen. De ondervraagde jongens hebben dat niet
bevestigd. Het vermoeden dat adolescenten zenuwachtig zijn voor het medisch onderzoek
wordt dus niet ontkend, maar geen enkele van de geïnterviewde jongeren was echt heel
gespannen. Het zou kunnen zijn dat de jongeren die deelnamen aan dit onderzoek effectief
niet zo heel zenuwachtig waren, het zou echter ook kunnen zijn dat ze het niet wilden
toegeven. Alles wat met seksualiteit te maken heeft en het praten erover blijkt toch nog
steeds taboe te zijn. Dat wordt ook aangegeven als mogelijke reden waarom jongeren
zenuwachtig zijn.
Eén jongen veronderstelt dat in bepaalde religies de taboe nog groter is dan bij ons, hij geeft
als voorbeeld de islam. Onderzoekers uit Nederland hebben hierover gepraat met Turkse en
Marokkaanse moeders in focusgroepen en individuele interviews. (13) Uit dit (beperkt)
onderzoek bleek dat nagenoeg alle moeders voorstander zijn van een eerlijke en open
communicatie over seksualiteit, ook met hun kinderen. Ze geven wel aan dat het moeilijk is.
Meerdere redenen liggen daaraan ten grondslag. Vaak weten ze niet hoe het aan te pakken,
dit heeft deels als oorzaak dat de moeders zelf thuis niet of nauwelijks seksuele voorlichting
hebben gehad. Schaamte speelt ook een rol. Het merendeel van de moeders geeft aan
schaamte rond seksualiteit geleerd te hebben in hun eigen opvoeding. Bij een aantal
moeders bestaat het idee dat de beperkingen om openlijk te spreken over seksualiteit met
hun kinderen vaak gekoppeld worden aan gedragsregels die de islam zou opleggen.
Volgens anderen is seksualiteit en het spreken erover binnen de islam juist geen taboe. Zij
zijn van mening dat taboes rond seksualiteit vooral cultureel bepaald zijn en dat de islam
vaak ten onrechte wordt gebruikt om de onbespreekbaarheid van seksualiteit te
verantwoorden. (13) In het onderzoek in het kader van dit eindwerk werden verschillende
islamitische jongeren ondervraagd, vooral jongens. Bijna iedereen van hen vertelde niet
zenuwachtig te zijn, maar dit zou ook een bevestiging kunnen zijn van het feit dat er moeilijk
over gepraat wordt.
Een andere reden voor zenuwachtigheid is onwetendheid over wat er allemaal gaat
gebeuren tijdens het onderzoek. De bevraagde jongeren werden weinig tot niet op voorhand
geïnformeerd over het verloop van het medisch onderzoek en zeker niet over het onderzoek
van de pubertaire ontwikkeling. Om te weten te komen hoe dat komt en waarom er niet meer
45