INTERUNIVERSITAIRE MANAMA-OPLEIDING ...

Wanneer begint je puberteit?
Omdat elkeen op zijn eigen tempo groeit en ontwikkelt, zijn er vaak grote verschillen tussen
‘pubers’ onderling.
In het algemeen kunnen we zeggen dat meisjes vroeger puberen dan jongens.
Bij meisjes kan de puberteit zachtjes starten tussen 8 en 13 jaar. Bij jongens start de
puberteit tussen 9 en 14 jaar. De snelheid waarop al de hoger genoemde veranderingen
verlopen is ook sterk verschillend.
Zo kan het gebeuren dat er in een klas van 12-jarigen sommigen al erg groot zijn en er al erg
volwassen uitzien, terwijl anderen merkelijk kleiner zijn van gestalte en de puberteit bij hen
nog in geen enkel kenmerk zichtbaar is .
Dit is een moeilijke maar perfect normale situatie.
Waarom moeten we uit de kleren bij het medisch onderzoek?
Voor het onderzoek mag je je topje en onderbroek aanhouden. Toch zal de dokter even de
groei van schaamhaar willen controleren en ook de ontwikkeling van de teelballen bij
jongens en de borstontwikkeling bij meisjes. Om dit goed te kunnen doen, zal je worden
gevraagd even de kledij te verwijderen. Dit deel van het onderzoek vindt niemand leuk.
Waarom moet dat dan per se?
Je moet weten dat een normale puberteit niet te vroeg mag beginnen (vóór 8 à 9 jaar) maar
ook niet te laat (na 13 à 14 jaar). De puberteit mag ook niet te traag of te snel verlopen. De
schoolarts controleert daarom van op kleuterleeftijd tot bij het laatste medisch onderzoek of
er tekens zijn van de puberteit. Op die manier kan er tijdig worden ingegrepen als er iets fout
loopt.
Omdat de groei sterk door de puberteit wordt ‘gestuurd’, kan de dokter je groeipatroon beter
begrijpen als die weet hoe ver je in de puberteit staat.. De dokter kan zich dan ook beter een
idee vormen over hoe lang iemand nog kan groeien. Dit is voor iedereen leuk om weten
maar het is bijzonder belangrijk bij jongens of meisjes die erg klein of erg groot zijn.
Hoe verloopt het onderzoek van de puberteit?
Zowel bij meisjes als jongens wordt er nagekeken of er schaamhaar groeit. De dokter
noteert in het dossier in welke mate dit het geval is.
Bij de jongens zal de grootte van de teelballen worden gemeten. Dit doet men door de
grootte van de teelbal te vergelijken met houten teelbalmodelletjes (zie figuur). Om dit op een
juiste manier te beoordelen moet de dokter de teelbal zachtjes tussen duim en wijsvinger
houden en vergelijken met de houten kralen. In het dossier zal dan het overeenkomstige
volume worden opgeschreven. Men gaat ervan uit dat de puberteit gestart is vanaf een
teelbalvolume van 4 ml. De teelballen zullen dan rustig verder groeien tot een volume van
69