Baksteen op de maag? Getraind tegen de kou - i-Sana

Competitiesport is
de vriend van vrije
radicalen
Sneller oud
door harde
sport
Wie beweegt leeft langer. Dat hebben we al in alle toonaarden
horen zingen. Het is ook juist dat lichaamcellen
beter van bloed worden voorzien na inspanningen.
Waar bloed komt, is er ook zuurstof en dat is van vitaal
belang voor de gezondheid van de cel en dus ook van het lichaam.
Beweging helpt kanker voorkomen, is preventief belangrijk in verband
met hart- en vaatziekten, spierziekten, beroerte, obesitas,
suikerziekte, longziekten, slapeloosheid en depressies. Bewegen
brengt antioxidanten op gang in de strijd tegen vrije radicalen en is
dus gunstig tegen vroegtijdige veroudering. Niets dan goeds over
beweging dus... tenzij je gaat overdrijven, want competitiesporten,
en erg intensief sporten, urenlang joggen en krampachtig fietsen
is dan weer pro-oxidatief en helpt de vrije radicalen in het lichaam.
Kortom: verstandig bewegen is goed, maar overdreven sporten is
schadelijk.
We hebben het de jongste tijd behoorlijk
veel gehoord: plotse dood tijdens een
sportwedstrijd. Zelfs jonge kinderen
van amper zeven werden als door de
bliksem geveld en overleden tijdens hun
sportwedstrijd.
Van een aantal van hen werd bekend dat
ze aan een genetische hartkwaal leden
en dus was de verklaring geruststellend
voor anderen die wel graag aan duursport
doen. Maar het blijft een delicate
oefening om het risico op plotse dood
in te schatten. Vandaar dat stemmen
opgaan om vanaf jonge leeftijd sportbeoefenaars
te screenen op de grootste
risico’s.
Vrije radicalen
Bij sport moet je niet alleen omwille
van de onderliggende mogelijkheid van
hartfalen voorzichtig zijn, maar ook
omdat het lichaam niet gemaakt is voor
dergelijke langdurige extreme belasting.
Extreme sportbeoefening vermeerdert
het aantal vrije radicalen in het lichaam
in de plaats van ze te bestrijden. Vrije
radicalen zijn kleine maar bijzonder
gevaarlijke reactieve deeltjes in het
organisme. Ze ontstaan door chemische
reacties in het lichaam. Als hun aantal te
groot wordt, kunnen ze schade aanrichten.
Ze moeten dus onschadelijk worden
gemaakt door middel van antioxidanten.
Als dat niet gebeurt, dan veroorzaken
deze radicalen schade aan het DNA en
die schade wordt van de ene cel naar de
andere doorgegeven. Het is dus belangrijk
dat we deze radicalen proberen
te vangen. Dat kan op vele manieren
gebeuren: door verstandige beweging
zoals wandelen, zwemmen, roeien,
fietsen, maar niet in competitieverband.
Op die manier wordt zuurstof aan de
cellen gegeven en dat helpt de radicalen
te liquideren. Een van de bekendste
antioxidanten is vitamine C, vitamine
E, bètacaroteen, en enzymen als SOD,
catalase en glutathion.
Pro-oxidant
Het onschadelijk maken van vrije radicalen
is een ingewikkeld proces. Gezonde
voeding is er een essentieel onderdeel
van: groenten, fruit, natuurlijke pro-
ducten zoals volkoren. Sterk oxidatief
is roken, de allerslechtste dienst die je
aan je organisme kan bewijzen. Suiker
en alcohol zijn vrienden van de radicalen.
Daarentegen is dagelijkse matige
beweging dan weer een antioxidant: een
half uurtje stappen, een uurtje fietsen,
zich ontspannen in de natuur. Stress is
een belangrijke pro-oxidatieve factor,
evenals competitiesporten, uithoudingssporten.
Het is niet verstandig
dagelijks de halve marathon te gaan
lopen. Bovendien beschadigt het op
termijn de gewrichten van knie en heup.
Ook geoxideerde vetten zijn uitermate
schadelijk: ranzige visolie, verouderd
frituurvet, transvet. De oxidatieprocessen
zie je trouwens al op de huid: men
veroudert sneller. Matigheid in alles is de
beste deugd!
Jan van Bercken
32 SANA nr 29 SANA nr 29 33