Jaarverslag 2006 Amnesty International afdeling Nederland - CBF

ISRAËL EN LIBANON
Onderdeel missie Amnesty International
• Het recht op lichamelijke en geestelijke
onschendbaarheid.
Rapportage
Op 7 augustus 2006 hield Amnesty Nederland op
de Dam in Amsterdam een wake voor de Libane-
se en Israëlische burgerslachtoffers van het – uit-
eindelijk 34 dagen durende – gewapend conflict
tussen Israël en Hezbollah. De deelnemers riepen
beide partijen in het conflict op tot een staakt-het-
vuren en een wapenembargo. Duizenden Amnesty-
leden deden mee aan soortgelijke wakes in 33
landen wereldwijd.
Tijdens en na afloop van het conflict bracht
Amnesty International verscheidene rapporten
uit waarin schendingen van de mensenrechten,
sommige neerkomend op oorlogsmisdrijven, door
zowel Israël als de Hezbollah worden beschreven.
Amnesty riep in al deze rapporten op tot een alom-
vattend, onafhankelijk VN-onderzoek. Deze oproe-
pen werden ruimschoots overgenomen door de
Tweede Kamer en regering. Zo stelde minister van
Buitenlandse Zaken Bot naar aanleiding van Kamer-
vragen over de vernietiging van infrastructuur: ‘Ik
heb mijn collega’s [in het RAZEB-overleg, tussen de
ministers van Buitenlandse Zaken, Ontwikkelings-
samenwerking en Defensie van de EU-lidstaten]
gewezen op de oproep van Amnesty International
tot een onafhankelijk onderzoek naar mensenrech-
tenschendingen in het licht van het gebruik van
clusterbommen door Israël…’
Dit onderzoek is er echter nog altijd niet gekomen,
en voor zover Amnesty bekend heeft de Neder-
landse regering zich er niet verder voor ingezet.
Vooruitblik
Amnesty blijft de ontwikkelingen in de regio nauw-
gezet volgen en zal in actie komen wanneer daar
aanleiding toe is.
© AI/Karen Veldkamp
Amsterdam,
7 augustus 2006
TERUGBLIK 2003-2006
BESCHERMING
BURGERSLACHTOFFERS IN
GEWAPENDE CONFLICTEN
Doelstelling beleidsplan
Amnesty Nederland streeft na dat:
1. Door internationale politieke druk, media-
aandacht en directe benadering strijdende
partijen in escalerende conflictsituaties sneller
en indringender duidelijk wordt gemaakt dat
zij zich moeten houden aan de mensenrechten
en het humanitair recht.
2. De internationale aandacht voor het lot van
onschuldige burgers, met name ontheemen en
vluchtelingen, in gewapende conflicten wordt
vergroot.
3. De Nederlandse overheid zich actiever inzet
voor de ontwikkeling, aanscherping en naleving
van effectief nationaal en internationaal beleid
inzake wapenhandel.
De schendingen van de mensenrechten in het
kader van de ‘oorlog tegen terrorisme’ waren
een permanent aandachtspunt van Amnesty
Nederland, vanaf 2005 in de vorm van de cam-
pagne ‘Laat de angst niet winnen van de men-
senrechten’ (zie ook H.2). Aan het begin van de
oorlog in Irak in 2003 vroeg Amnesty van poli-
tiek Den Haag aandacht voor mogelijke men-
senrechteneffecten van de oorlog. Met name
het gebruik van clusterbommen en het lot van
eventuele vluchtelingen waren onderwerp van
zorg. Amnesty-lobby richtte zich ook in de jaren
erna op een verbod op clusterbommen. Inmid-
dels heeft de Nederlandse regering haar steun
uitgesproken voor een verdrag dat clustermuni-
tie moet verbieden, maar geeft ze het mogelij-
ke gebruik ervan voorlopig niet op, wegens een
vermeend gebrek aan alternatieven.
40 A M N E S T Y I N T E R N A T I O N A L
J A A R V E R S L A G 2 0 0 6
41
Door middel van internationale actie, lobby en
demonstraties was er permanente aandacht
voor de situatie in de Sudanese regio Darfur,
en voor de voor het conflict gevluchte burgers,
met name in Tsjaad. De aanhoudende druk
van Amnesty en andere organisaties had zeker
invloed op de internationale aandacht voor de
Darfur-crisis, maar was vooralsnog onvoldoen-
de om tot een effectieve internationale inspan-
ning te komen om de crisis het hoofd te bie-
den.
Een groot succes tijdens de beleidsplanperiode
was dat van de internationale campagne Breng
Wapens onder Controle (Control Arms), die
Amnesty voerde samen met Oxfam Novib, Pax
Christi (Iansa) en Unicef. Na drie jaar intensieve
acties werd bereikt dat de Verenigde Naties
een juridisch bindend wapenhandelverdrag
zullen opstellen. De Amnesty-lobby richting
de Nederlandse politiek leidde tot meer steun
voor het verdrag in de Tweede Kamer en een
positieve opstelling van de Nederlandse rege-
ring. Amnesty Nederland volgde kritisch de
Nederlandse levering van componenten voor
wapens, en de doorvoer van wapens uit andere
landen via Schiphol, aan landen waar de men-
senrechten worden geschonden. Amnesty stel-
de dit bij de regering aan de kaak, overigens
helaas zonder dat dit grote impact had.