Beurtvaarders, trekschuiten en overzetveren - theobakker.net

Beurtvaarders, trekschuiten en overzetveren
Als er meer gegadigden waren om veerdiensten te verzorgen,
en dat was meestal zo, regelde het gilde wie aan de beurt was.
In de beurt varen heette dat toen.
Er moet verschil gemaakt worden tussen veren die eenzijdig
door een stad naar Amsterdam georganiseerd werden en veren
tussen twee steden die door beide steden in overleg georganiseerd
werden. Amsterdam gebruikte haar populariteit in de
Boven: De beurtvaart was een organisatie, die niet zonder ondersteuning
aan de wel kon functioneren. Hier nog wat primitieve commissarishuisjes
en walknechten....
Rechts: ....wat in de loop der eeuwen uitgroeide tot bevrachtingskantoren en
steigers met los- en laadvoorzieningen, zoals deze van Van Es & Van
Ommeren op de De Ruijterkade.
17 e een 18 e eeuw graag om de organisatie en exploitatie over
te laten aan de ‘mindere steden’. Met de aanlegplaats en de
walorganisatie bemoeide de stad zich weer wel naar hartenlust
middels een pakket voorschriften. De beurtvaart op Leiden
was een voorbeeld van een tweezijdig veer, ook al waren de
inspanningen niet gelijk verdeeld. Volgens een regeling van
1599 deden op 27 schuitenvoerders van Leiden er 7 uit Amsterdam
mee aan de dienst. Verder was de exploitatie geregeld
door een wederzijdse overeenkomst, al of niet met octrooi van
de Staten van Holland en West-Friesland. Ook het beurtveer
op Rotterdam was een tweezijdig veer, dat door een overeenkomst
in 1597 geregeld werd en toen een 50/50 deelname kende.
In die vorm kennen we ook regelingen met Grave (1651)
en Oostzaan (1659). Van de dienst op Harderwijk namen Amsterdamse
schippers maar een-derde voor hun rekening (1617).
14