Beurtvaarders, trekschuiten en overzetveren - theobakker.net

Beurtvaarders, trekschuiten en overzetveren
In de roef bevonden zich aan bak- en aan stuurboord twee banken
en een tafel in het midden. De tafel kon verlaagd worden om slaapplaats
te bieden aan 2-4 personen. Bij nachtschuiten (Rotterdam-
Amsterdam) was de plek voor passagiers, bij dagschuiten was het
de slaapplaats voor de schipper en zijn vrouw. Bij de prijs van het
eersteklas-ticket was vaak een Goudse pijp met tabak inbegrepen. Dat
is de reden dat ook nu nog zoveel pijpenkoppen opgebaggerd worden
(zie afb. pag.43).
Jagers en jaagpaarden werden ingehuurd door de schipper. Er zijn in
Holland hele dorpen geweest die leefden van het jagen. Iedere trekvaart
was voorzien van een jaagpad, meestal een opgehoogde kade
met een dek van schelpengruis. Hierop liep een stevig, waarschijnlijk
niet al te snel paard. Aan het tuig was een lijn van 70 meter bevestigd,
Boven: Model van een trekschuit in het Nationaal Scheepvaartmuseum.
Rechts: Een trekschuit vaart door Nieuwer-Amstel.
die op de schuit was vastgezet op een bolder of aan de mast. Om
scherpe bochten te nemen werden rolpalen geplaatst; stevige palen
waarvan het bovenste deel om zijn as kon draaien. Er stonden er minstens
drie in een bocht, zodat de lijn de boot voorwaarts bleef trekken,
in plaats van de wal op (zie schema pag. 44).
Er was een systeem voor het inhalen van tragere schuiten. De snelle
schuiten - met een dravend paard, soms twee - hadden een hoge mast,
de tragere schuiten een lage. Middels de haallijn kon de jaaglijn zó
hoog opgetrokken worden, dat een vrachtschuit overlopen kon worden.
Voor het passeren van bruggen werd de lijn losgegooid en de
mast achterover gelegd. De schuit werd onder de brug door geboomd
en verderop werd de lijn weer aangehaakt.
47