Beurtvaarders, trekschuiten en overzetveren - theobakker.net

Beurtvaarders, trekschuiten en overzetveren
Vrachtveren in de stad na 1880
Toen het gros der personenveren en gecombineerde personen/
vrachtdiensten naar de De Ruijterkade verplaatst was bleef het
op het stadswater toch nog druk. Het Open Havenfront, een
stuk IJ dat door het plempen van de stationseilanden gedegradeerd
was tot binnenwater, werd het terrein van diverse vrachtvervoerders.
Die specialiseerden zich op het regelmatig varen
van bepaalde routes, zodat het principe van beurtvaart volledig
gehandhaafd bleef. Alleen was de regulerende rol van een gilde
helemaal weggevallen en de rol van de stedelijke overheid beperkte
zich tot vergunningvertrekking voor het gebruik van
een bepaalde wallenkant en het bouwen van kantoortjes op die
wal. Ook nieuw was het fenomeen concurrentie, wat inhield
dat populaire bestemmingen door twee of nog meer beurtvaarders
werden bediend. Wat heel eufemistisch Open Havenfront heette was door de
aanleg van de drie stationseilanden en de Wester- en Oosterdoksdijk
in vier compartimenten verdeeld (zie afb. links).
De tijd van de in het vaarwater uitstekende steigers was voorbij.
Het gros van de aanlegplaatsen lag nu langs een wal in
plaats van haaks erop. Als de wal te hoog was voor het beladen
van een schip werd wel een langssteiger gebouwd, of – een
stuk goedkoper – een dekschuit aan de kade afgemeerd.
Niet de hele voormalige IJ-oever kon gebruikt worden. De oude
Texelschekade was niet langer bruikbaar; daar lagen opeens
twee vaste bruggen naar het Stationsplein omheen. Toen de
naam van de Haringpakkerij, Texelschekade, Oude Teertuinen,
Boven: De veerdienst op Wormerveer van rederij Nijverheid, later Knap,
aan de Prins Hendrikkade, de vroegere Haringpakkerij.
Links: Het Open Havenfront in 1881, na aanleg van de stationseilanden.
63