De Schutting Voorbij - Invoering Wmo

d. Zware problematiek
Doelgroep Bewoners met meervoudige problematiek bijv. zware psychische problematiek, verslaving, overlast,
vervuiling
Mogelijke interventie - Intensieve woonbegeleiding
- activerende en ondersteunende begeleiding
- uithuiszetting
- schuldhulpverlening/curatele
Kader - Zorgverzekering
- AWBZ AB en OB
Actoren - zorg en welzijnsinstellingen
- maatschappelijk werk
- woningcorporaties
- verslavingszorg
- politie
- bemoeizorg/maatschappelijke steunsystemen
Het model beoogt een sluitende keten die voorkomt dat bewoners tussen wal en schip vallen.
De afgelopen tijd zijn belangrijke stappen gezet met betrekking tot het maatschappelijk
steunsysteem en het netwerk wat daarvoor nodig is. De uitdaging van de Wmo is om in
aansluiting daarop preventieve wijknetwerken op te zetten.
10.2 Aanbevelingen
1- Aandacht voor sociaal netwerk
Sociale participatie staat of valt met de kwaliteit van het sociale netwerk. Voor zorg- en
welzijnsinstellingen in de wijk dient een inschatting van aantal, aard, frequentie en betekenis
van de sociale contacten deel uit te maken van de intakeprocedures. Natuurlijk wel op maat:
bij de start van een intensiever hulpverleningstraject is het gemakkelijker om meer vergaande
vragen te stellen dan wanneer het om kortdurende dienstverlening gaat.
2- Training functionarissen ‘achter de voordeur’
Huismeesters, thuiszorgmedewerkers, verpleeghulpen en vrijwilligers bij sociaal culturele
activiteiten komen in contact met bewoners, vaak ‘achter de voordeur’. Hun dienstverlening
is neutraal en niet gericht op sociale interventies. Juist daardoor zijn ze in staat om te
signaleren wanneer iemand in een isolement verkeerd. Mits ze daarvoor zijn toegerust en
voelsprieten hebben ontwikkeld. Er is behoefte aan een training in het herkennen van
signalen en de instructie hoe vervolgens te handelen. Het gaat met name om het herkennen
van situatiekenmerken, die kunnen duiden op eenzaamheid of isolement. Vervolgstappen
vragen om vaardigheden die verwacht mogen worden van functionarissen met minimaal
MBO.
3- Civil society: stimuleer wederkerige relaties
De proeftuin is een experiment in sociale participatie dat aansluit bij type b in het model. We
bieden een lichte, tijdelijk vorm van ondersteuning aan bewoners die het vervolgens op eigen
kracht moeten kunnen. Van daaruit zetten we een stap naar voren, in de richting van
bewoners die het ook zonder ondersteuning kunnen en willen, mits ze daartoe geprikkeld
worden (type a in het model). Met Tijd voor Elkaar deden we ervaring op met een werkwijze,
die wederzijds contact tussen bewoners stimuleert. Dat kan zijn via een aanpak als die van
Tijd voor Elkaar, met inzet van stagiaires en huis aan huis bezoeken. Of, als dat te arbeidsintensief
lijkt, met een minder vergaande werkwijze. De ervaringen met Tijd voor Elkaar laten
wel zien wat de werkzame bestanddelen zijn:
- spreek mensen direct aan, persoonlijk contact opent deuren die anders gesloten blijven;
- wederkerigheid. Afhankelijkheid ondermijnt het zelfvertrouwen en is geen basis voor
duurzame contacten. Spreek mensen aan op hun mogelijkheden, niet op hun behoeften.
- onafhankelijkheid. Het gaat om wederzijdse diensten en activiteiten en, waar geen geld aan
te pas komt en geen organisatorische belangen spelen.
Wmo-proeftuinen in Breda
3