Poppels Oorlogsboek - Nicolaus Poppelius

10. De zegelbedeling (Alice De Jongh)
Wat mag dat toch beteekenen? Deze vraag kwam in ons dorpje, zoo heel weetgierig, uit menig mond.
Ja, dat er iets ongewoons en vreemds gaande was, kon iedereen al ras merken toen gewapende
politiemannen, de helm op het hoofd, het geweer schietens gereed, door de straat snorden. Met
strengen blik meenden ze sterk te staan tegen elken aanval. Gevaarlijke kerels! 't Was misschien wel
noodig ook! Alle nieuwsgierigheid bereikte het hoogtepunt en volgde den specialen auto voorafgegaan
door een drietal moto's, die stopte aan 't Gemeentehuis. Och ... Dat is waar ook! Zegelbedeeling
vandaag! 'k Was het bijna vergeten, toch heb ik het gisterenavond in de weekberichten nog gelezen.
Ah, nu begrijp ik waarom er zoo'n volkje op de been is. 't Schijnt vreemd: Waarom moeten die
zegeltjes met zooveel ceremonie gebracht worden? Eigenlijk hadden ze nog maar veel te vertellen en
daarbij een grooten rol te vervullen in de benarde oorlogsdagen, die kleine papierkens met aan den
voorkant een getalleke en elke maand een verschillend kleedje!
Ze moesten de menschen levend houden. Om verder te gaan: ge moet weten in Brussel en in nog
een paar andere plaatsen waren er van die heel rappe gasten geweest en trokken er met de zegeltjes
van door. Naar alle waarschijnlijkheid was het wel voor een goede zaak. Daar moesten maatregelen
tegen getroffen worden met het gevolg dat ze in de toekomst per auto kwamen. Heel ongeduldig
stond de rij menschen, van af boven aan den trap tot aan de jongensschool, één voor één, hun beurt
af te wachten onder het steeds waakzaam oog van de politie. Ze moesten weer eens gaan vliegen. Ik
bedoel: de zegeltjes. Brrr! Wachten duurt toch lang en zeker als 't koud is. Anders vraag het maar
eens aan de moeders die al lang aanschuiven. Niemand was bekommerd of haar kleine bengel in de
wieg lag te schreeuwen ... of de pap niet aanbrande of, het eten op tijd zou klaar zijn! Neen de leuze
was: "Ieder voor zich". Eindelijk gesteld! Nu naar den bakker. "'n brood a.u.b.". "Wat! 4 zegels deze
maand, ze zullen veel te vroeg op zijn, zeker daar ik nu al op voorhand ben. Zwart brood is nog zoo
goed!" Bij den kruidenier geraakten we door den langen duur ook gesteld, ik meen, mits twintig keeren
min of meer te gaan winkelen en dan meestal teleurgesteld om het kleine beetje dat er te bekomen
was. Dat maandelijksche: 200 gram gerst, 250 gram boter, 1 kilogram suiker en zoo 't een en 't ander,
was maar 'n gering rantsoentje. Vindt ge het ook niet? Daar wisten we trouwens ook raad voor. Was
het boterpotje ledig dan smeerden wij maar gelei of kunsthonig. Dat was voor zegeltje 12. Dat is
gezond, goed voor de lijn, en 't bijzonderste: goed voor den uitslag. Suiker? Saccharine was er
genoeg te krijgen, dat zoet ook goed. Vroeger tijd was dat wel ongezond, niet goed voor de maag,
maar tegenwoordig in geen geval en niet het minste schadelijk voor de gezondheid. Dikke
erwtensoep, botermelk met siroop, havermoutpap dat was gewoonlijk het menue van elken dag. Zeg
er niets van: 't bevat allemaal veel caloriën. Aan de gerst geraakten we stilaan gewend. Was 't
rantsoentje op dan speelden we maar zelf "koffiebrander". In een pan! En of het goed ging! 't Was al
zoo ver dat we na den oorlog altijd "knijp" zouden drinken.
'k Zou 't nog vergeten: smout was er ook te krijgen; dat was wel niet op "den bon", doch met wat
centen was er wel 'n fleschke te bemachtigen. Goed om patatten te bakken en vooral ook voor struif.
Den lekkeren tand hadden we maar uitgetrokken; af en toe zoo wel eens een beschuit, 'n petit
gateauke of 'n havermoutkoekje. Dat was ook lekker! Toch zeker als er niets anders was. De
beenhouwer, dien lieten we ook niet gerust: we wilden ons dertigdaags rantsoentje vleesch. Maar
stoofvleesch dan, dat is goed voor een dag of twee, drie en de overige dagen: Patatten met ajuinsaus,
ook afgewisseld door saus met ajuintjes en aardappelen, of stomp. Zelfs de niet eetbare waren bleven
raar. Zeep! Herinnert ge u nog die blauwe pakjes? Ge weet wel die daar zoo'n schoon geel kringen in
het waschgoed maakten. En de klontjes zeep! Zoo van die puimsteenstukjes ... Goed hé?
Velobanden! Daar was ook slecht aan te geraken. Maar zonder, zoo op de velling was er nog geen
bel noodig. 't Mannenvolk moest zich tevreden stellen met een paar pakjes tabak per maand, of
anders maar eentje rollen van patattenloof of beetenbladeren. Dat pafte ook! In een woord: alles was
op zegel. Ja! alles, alles; kolen, kleerstoffen. Ten laatste ook ... het geld. Zoo ver kwam het. Nu, dank
de verbondene legers is alles veel verbeterd. Wit brood, boter, vetstoffen, chocolade, rijst, rozijnen,
pruimen en al die, voor een langen tijd, zeldzame producten komen te voorschijn. Goddank, we zijn
zoo ver geraakt na deze jaren van oorlog, miserie en harde tijden. Nooit zullen we dat tijdperk kunnen
vergeten. Iedereen had zijn eigen moeilijkheden, voor den eenen zwaarder te dragen dan voor den
anderen, maar ieder kreeg zijn deel. Nu met goeden moed hopen we op een spoedig wederkomen
van dien goeden vooroorlogschen tijd.