Poppels Oorlogsboek - Nicolaus Poppelius

niet meer gezien hadden en ze waren van hetzelfde dorp. Ge moet niet vragen wat vreugde het voor
die mannen was. Wanneer al die sukkelaars hun gerechtigheid gehad hadden, bracht J. ze weer de
baan op.
Het was op een mistigen morgen. J. voorop, negen man er achter. Ze waren juist de Donderdreef ten
einde en daar men niet ver kon zien van de mist, liepen ze bijna boven op een mof die daar stond te
praten bij buurman J. die daar in 't hout aan 't werken was. De mof die hen bemerkte, zei tegen J. den
houtwerker: "Dat moesten die smokkelaars niet doen met zooveel man bij elkander gaan. Ik zal ze
seffens wel hebben als ze met hun vracht terugkomen." Maar J. was er mee de pijpen uit en bracht ze
weer tot op den goeden weg. Toen J. terugkwam tot bij J. zei deze hem: "Ik had er wel erg in dat het
niet juist was, en ik hield dien mof, zoolang als ik kon aan den praat, maar hij was vast in 't gedacht
dat het smokkelaars waren en nu heeft hij zich verstoken in 't bosch, de Gorperij, totdat ze met hun
vracht terug zouden komen".Maar als hij had moeten wachten tot zij terug kwamen dan zal hij er nog
wel zitten! Zoo ging het met de krijgsgevangenen. Wanneer er vliegeniers of spionnen kwamen, die
werden gewoonlijk gebracht door Hollandsche beambten, of andere heeren. Dat was nog erger dan
krijgsgevangenen, want als gij die binnenhadt, daar hadden de moffen een zware straf opstaan, wel
tot de doodstraf toe. Zij ook werden goed geholpen en weggebracht. In Poppel waren er aangewezen
plaatsen die ze verder brachten. Toen kwam de vervolging der Joden aan. Zij ook wisten het Witte
huis staan; zij kwamen er met vrouw en kinderen aangeklopt. Zij ook werden, zooveel mogelijk
geholpen. Dan weer kwamen de onderduikers, de Hollandsche jongens die trachten om naar
Zwitserland of Engeland te vluchten, zij ook kwamen om raad en daad bij J. aangeklopt. Al het
mogelijke werd gedaan om hun de veiligste wegen en plaatsen aan te duiden, zonder de moffen in
handen te loopen, want, werkelijk waar, die kerels stonden overal; alles moest met de grootste
voorzichtigheid gedaan worden. Wat die moffen ook durfden! 's Avonds, heel stil aan het Witte huis de
wacht houden om te zien wat er in en om het huis gebeurde.
Het was op een Winteravond, dat ze met de kaarten speelden, toen, zooals dikwijls, het huis dreunde
van het geronk der Engelsche en Amerikaansche vliegers, zij gingen, volgens gewoonte, naar buiten,
om, wanneer het geschut van 't vliegveld van Gilze en Rijen in werking ging, zij dan konden zien wat
er zoo al gebeurde. Buiten gekomen, zei J.: "Het zijn allemaal Tommies". Twee moffen kwamen plots
onder het afdak uit en zegden: Ja, het zijn Tommies, ge moet geen angst hebben, zij gaan naar
Duitschland". Maar opeens kwam er een luchtgevecht en het was bijna één vuur in de lucht. J. en
familie sprongen binnen; de moffen volgden en vroegen een schuilplaats. Een oogenblik gingen de
slagen "Boem, boem, boem!!" Wat was er gebeurd? Men wist het niet: de moffen liepen buiten als
wilden, zij lieten geweer en alles achter, zij zochten maar naar een schuilplaats. Een tijdje later, toen
het wat kalmer werd, kwamen de moffen te voorschijn, namen 't geweer weer op en zegden:"Er is een
Engelsch vliegtuig afgeschoten". Ieder weet wel hoe dat ging: wanneer men zeer goed wist bv. dat er
5 Duitsche vliegtuigen werden omlaag geschoten, dan zegden de moffen dat er 20 Engelsche
vliegtuigen werden afgeschoten. Zoo was het hier weer het geval: een Duitsch vliegtuig werd
aangeschoten, liet zijn bommen vallen, gelukkiglijk honderd meters van 't Witte huis, en viel te pletter
een paar kilometer verder; de moffen dus denkend dat het een Engelsch vliegtuig was, liepen heel
zenuwachtig rond daar zij vermoedden dat er valschermspringers waren neergekomen in de
omgeving van het Witte huis; als er ergens een takje verroerde, de eene met zijn geweer en de
andere met zijn zoeklicht er naartoe en moest er, bij toeval, een smokkelaar in de buurt geweest zijn,
zij zouden er van schrik op geschoten hebben.
Zoo verliepen de maanden, zelfs jaren gingen voorbij. Dan was er dit, dan was er dat gebeurd, tot dat
men eindelijk kon opmerken dat er iets vreemds op til was: de moffen kwamen, dag en nacht, met alle
vervoermiddelen, die ze konden meenemen, van België afgestormd. Die terugtocht was zoo schoon
om af te zien, dat iedereen zeer nieuwsgierig was. En zoo was het alle dagen wat versch. Hoe sneller
de moffen terug moesten, zooveel te meer beest werden zij: het werd zoo erg dat men met goed
fatsoen niet meer buiten kon komen; de eene vroeg paard en wagen; de andere een fiets, en er
kwamen geen moffen meer of ze hadden iets te kort. Weer waren eenige dagen verloopen en de
moffen kregen wat anders in de neus dan terugtrekken. Overal werden loopgraven aangelegd en
versterkingen gemaakt; als ze een mensch zagen dan moest die meehelpen graven. De menschen
wisten niet meer wat aanvangen; honderd keeren werd er de vraag gesteld: "Wat zal er toch gaan
gebeuren?" Ieder begon weer schuilkelders te graven en al hetgeen ze konden doen was zoo goed
mogelijk alles verbergen, want het kanongebulder kwam elken dag dichter. Op 5 October vertrokken
de laatste moffen om elf uren in den voormiddag en zegden: "Nu gaan wij en van avond is de Tommie
hier". En zoo was werkelijk de waarheid. En 's avonds om half acht kwamen die langverwachte