Paper "diversiteit in verbondenheid" - UNIZO.be

More documents

Recommendations

Info

zouden zijn. Al te vaak worden klachten over bijvoorbeeld overlast van grote groepen allochtone of zigeunerkinderen die heel de dag voor iemands deur luidruchtig spelen, ruziën, wenen,… afgedaan als uitingen van onverdraagzaamheid en racisme of geminimaliseerd in vergelijking met de overlast die autoverkeer met zich meebrengt. Migranten worden dan weer vaak in termen van slachtoffer gezien. Voor sommigen houdt dit in dat je als slachtoffer geen negatieve gedragingen kan stellen. Ghassan Hage (2001), antropoloog en zelf migrant, klaagt dit aan en stelt dat er dringend nood is aan onderzoek over "nasty things that migrants do". Het is niet omdat je slachtoffer bent van racisme dat je daarom niet zelf onverdraagzaam kan zijn. Bepaalde groepen (autochtoon zowel als allochtoon) zorgen ook voor uitsluiting door bepaalde publiek ruimtes en plekken (zoals straten, pleinen,… ) te bezetten en te claimen waardoor diversiteit eigen aan de stad er in het gedrang komt. Straatlawaai na tien uur 's avonds, het zodanig luid zetten van muziek dat alle buren ermee van kunnen 'genieten' en sluikstort zijn in bepaalde stadswijken eerder regel dan uitzondering. Naast hun competenties in het omgaan met vreemden en diversiteit hebben stadsbewoners zich ook verder ontwikkeld volgens meer contraproductieve lijnen. 3. Nieuwe ruimte voor beleid Tegen de achtergrond van de verschillende perspectieven op sociale relaties, gemeenschap en verbondenheid formuleren we een aantal algemene beleidslijnen die we vervolgens verder uitwerken in drie delen. In het licht van de meer indirecte benadering die we vooropstelden in de probleemstelling gaat het hier dus niet over specifieke vragen en directe oplossingen maar om algemene perspectieven die per sector of domein verschillende invullingen en uitwerkingen kunnen krijgen in interactie tussen wetenschappers, praktijkwerkers, beleidsmakers,… 3.1 Algemeen: een breed sociaal beleid met sterke aandacht voor diversiteit ∗ Een breed sociaal beleid: een divers beleid Met de SIF-programma's als ankerpunt heeft het sociaal beleid in de stad tot nu toe vooral de nadruk gelegd op achterstelling en sociale uitsluiting. Ook al is dit een belangrijke topic sociaal beleid in de stad, wil het een offensief en anticiperend beleid zijn, mag er niet toe verengd worden. Een offensief sociaal beleid gaat niet enkel uit van sociale posities van mensen en van het perspectief van teloorgang, maar is een breed sociaal beleid dat ook ten volle de sociale relaties tussen mensen en het perspectief van potenties en mogelijkheden van het stadsleven in rekening brengt. ∗ Een breed sociaal beleid: aandacht voor een diversiteit aan relaties Een sociaal beleid dat zich beperkt tot achterstelling en sociale uitsluiting gaat uit van sociale posities en krijgt vaak een categoriale vertaling. In de aanpak van de polarisatie tussen lagere inkomens Belgische bewoners en migranten in volkswijken werden beide groepen apart ondersteund vanuit een categoriale benadering (Soenen en Verlot, 2000). De realiteit wordt hierbij 'uitsluitend' gezien als een mozaïek (cfr Chicagoschool) van ingekapselde netwerken. Het dynamisch gegeven van relaties tussen mensen waarbij ook de banden tussen individuen die de verschillende afgegrensde groepen en geografische grenzen doorsnijden, wordt via dergelijke benadering niet in rekening gebracht net als de ervaring van stadsbewoners met vreemden die verschillend zijn van henzelf. Daarnaast is het voor de opbouw van sociaal 24
kapitaal niet enkel van belang aan 'bonding' te doen maar ook aan 'bridging' waarbij initiatieven gericht naar heterogeen samengestelde groepen dienen gestimuleerd te worden. ∗ Een breed sociaal beleid: diversiteit in verbondenheid Een offensief beleid ondersteunt het creëren van contexten en randvoorwaarden die niet alleen verbondenheid tussen mensen op basis van gelijkenissen en gedeelde ervaringen ontwikkelen maar ook en vooral verbondenheid op basis van diversiteit waarbij zowel vermijding als ontmoeting mogelijk zijn. ∗ Een breed sociaal beleid: aansluiting bij het alledaagse leven Een offensief beleid investeert in het vinden van aansluiting bij het alledaagse leven van stadsbewoners. Het ontwikkelt instrumenten om een blijvend maar tegelijkertijd dynamisch zicht te krijgen op het alledaagse leven en het in kaart te brengen. Ook hier is diversiteit een instrument. 3.2. Verbondenheid tussen stadsbewoners: een diversiteit aan mogelijkheden In wat volgt worden drie verschillende kaders omtrent verbondenheid naar voor geschoven: (1) verbondenheid op basis van homogeniteit, (2) verbondenheid op basis van herkenbaarheid en (3) verbondenheid op basis van ambivalentie. Ze kunnen vertalingen krijgen naar zowel 'hardere' als 'zachtere' sectoren. Verbondenheid op basis van homogeniteit is waarschijnlijk degene die reeds toegepast wordt in Vlaanderen, denken we bijvoorbeeld aan de categoriale aanpak (cfr infra). Initiatieven die herkenbaarheid bevorderen tussen stadsbewoners zien ook af en toe het licht en staan in het teken van veiligheid en leefbaarheid. Verbondenheid op basis van ambivalentie echter kent de minst systematische uitwerking en toepassing. De drie vormen van verbondenheid kunnen op zich staan maar ook in verschillende combinaties vorm krijgen. Toch is het verbondenheid op basis van ambivalentie dat tot aanbevelen strekt. Verbondenheid op basis van ambivalentie vormt het kader waarbinnen verbondenheid op basis van homogeniteit en verbondenheid op basis van herkenbaarheid optimaal kunnen vorm krijgen. Diversiteit is inherent aan verbondenheid op basis van ambivalentie, de hiërarchisch meerdere van verbondenheid op basis van homogeniteit en verbondenheid op basis van herkenbaarheid. ∗ Verbondenheid op basis van homogeniteit Verbondenheid op basis van homogeniteit gaat over wat Putnam (2000) 'bonding' of wat Granovetter (1973) 'sterke banden' noemde, en wat zich vaak afspeelt binnen homogene groepen. Mensen hebben behoefte aan duurzame relaties, aan relaties van intimiteit met gelijken. Dit soort relaties zijn belangrijk voor het sociaal welbevinden en voor sociale steun van individuen en groepen. Mensen met een netwerk van afzondering (Hannerz,1980) en die dit beleven als eenzaamheid dienen de mogelijkheid te hebben dergelijke duurzame relaties te ontwikkelen. De woordkeuze 'de mogelijkheid hebben' is hier op zijn plaats. Stadsbewoners dienen kansen geboden te worden maar tegelijkertijd ligt de keuze voor het ontwikkelen van diepgaande relaties met anderen bij de betrokkene zelf. Het ontwikkelen van diepgaande, duurzame relaties kan niet als doelstelling nagestreefd worden (zie ook verder) wel het bieden van kansen, mogelijkheden en infrastructuur waarbinnen dergelijke relaties zich spontaan kunnen ontwikkelen. 25
Page 1 and 2: Diversiteit in verbondenheid 1 Derd
Page 3 and 4: worden ondermijnd en persoonlijke a
Page 5 and 6: normatief ideaal, vaak geassocieerd
Page 7 and 8: 2.2 Sociale relaties en netwerken i
Page 9 and 10: kunnen dus, ook al hebben ze allema
Page 11 and 12: spendeert ze minder tijd met haar o
Page 13 and 14: Ze is sinds 1980 in België maar ha
Page 15 and 16: Putnam is sociaal kapitaal sterk ve
Page 17 and 18: with strangers. (… ) I refer rath
Page 19 and 20: moeder en dochter zeggen dat ze een
Page 21 and 22: "The erotic attraction here is prec
Page 23: 2.5. Onrechtvaardigheid vanuit een
Page 27 and 28: (2) Homogene groepsvorming is een m
Page 29 and 30: Een extra stimulering en ondersteun
Page 31 and 32: heeft waardoor er verder onvoldoend
Page 33 and 34: Hooghe, M. & Pattyn, B. (2001). De

Paper "diversiteit in verbondenheid" - UNIZO.be

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?