Paper "diversiteit in verbondenheid" - UNIZO.be

als binnen het commerciële, het culturele domein,… situeren. Tegelijkertijd moet gezocht
worden naar plekken waar mensen dit zelf al vorm geven (zie verder).
Belangrijk hierbij is dat het niet gaat over 'togetherness' (Jacobs, 1972) of over groepsvorming
waarbij men duurzame sociale relaties als doelstelling voor ogen heeft, ook al kan het hier in
uitmonden. Initiatieven zijn geslaagd als mensen indien ze het aangenaam vinden of wanneer
ze het nodig achten elkaar oppervlakkig kunnen aanspreken. Het bevorderen van
herkenbaarheid is dan ook belangrijk binnen een anticiperend beleid.
Binnen dit bevorderen van familiariteit of herkenbaarheid tussen mensen is het waarderen van
van small talk belangrijk. Small talk creëert familiariteit en is bovendien ambivalent. Je kan
erop ingaan maar het hoeft niet. Small talk-competenties kunnen bevorderd worden bij de
verscheidenheid aan wijk- en stadswerkers evenals bij winkeliers, trambestuurders en
taxichauffeurs,… .. Zoals vastgesteld zijn peuters en honden makkelijke thema's voor small
talk. Ook massaproducten zoals bepaalde tv-series vormen het onderwerp van oppervlakkige
contacten tussen mensen. Ook al zien vele intelligentsia deze programma's enkel als oorzaak
van problemen, vanuit een alledaags perspectief hebben ze ook potenties. Het zijn
ambivalente producten die een divers publiek aanspreken. Volwassenen spreken bij de bakker
over 'Big Brother' en kinderen vinden op het speelplein nieuwe groepsspelletjes uit op basis
van de reclamespot voor kant en klare saus van 'I like Chicken tonight' (Soenen, 1998, 1999).
De markt, de platte consumptie voorafgaandelijk uitsluiten laat vele potenties liggen.
Verbondenheid op basis van herkenbaarheid stimuleren betekent initiatieven
ondersteunen die vreemden in het stadsleven transformeren tot mensen die we kunnen
herkennen zonder dat we er intensieve relaties mee moeten onderhouden. Familiariteit
in de stad stimuleren kan op diverse plaatsen. Mogelijkheden tot oppervlakkig contact
moeten gecreëerd worden en small talk competenties gestimuleerd bij professionele
basiswerkers in de stad.
∗ Verbondenheid op basis van ambivalentie
Verbondenheid op basis van ambivalentie laat zich indirect inspireren door de hier en nu
competenties van stadsbewoners in hun omgang met vreemden. Deze omgang wordt als
aantrekkelijk en plezierig ervaren omdat het een ambivalent gegeven is. Dat is de stad als
ruimte ook met zijn verschillende plaatsen en verschillende gedrags- en
interpretatiemogelijkheden (Loeckx, 1999), als een generator van diversiteit (Jacobs, 1972).
Ambivalentie en dus ook diversiteit krijgen hier een meer centrale plek dan in het perspectief
van herkenbaarheid.
Initiatieven met betrekking tot verbondenheid zijn binnen dit perspectief niet gebaat bij een
lineaire ingesteldheid die naar één type van relaties of verbondenheid toe werkt. Ambivalentie
dient ingesloten te worden waarbij verschillende mogelijkheden van soorten relaties en
verbondenheid aangereikt worden. Het is interessanter te denken in termen van een rooster
waar je vrijblijvend van het ene naar het andere punt kan springen maar waar je eveneens
dieper op een punt kan doorgaan als je dat wil. Het is niet omdat we de capaciteit van de
vluchtige relaties, van de tijdelijke verbanden insluiten dat we geen duurzame relaties (in
groep of tussen individuen) meer zouden onderhouden met mensen. Mensen kunnen hierbij
kiezen voor vermijding en/of ontmoeting, tijdelijke en/of duurzame relaties, voor homogene
groepsvorming en/of voor heterogene groepsvorming,…
28