Hoofdstuk 5 Verloren verleden (1990-1993).pdf

on: www.vijfeeuwenmigratie.nl
groter geworden, dat alles wat daarop vroeger van toepassing was, weggespoeld
lijkt. Dat is een zeer grote uitdaging. Daar zijn we nog niet uit. Ik
heb altijd de stelling verdedigd: het is uit het oogpunt van de rechtsstaat beter
als mensen binnen uiterlijk een jaar weten of ze hier kunnen blijven of
niet. Ik ben daarmee wel aardig op de koffie gekomen. De mensen van het
recht - de advocaten, die ook hun best doen - zeggen: 'Nee, nee, wij moeten
het recht hebben om zolang mogelijk door te blijven knokken in iedere
afgewezen zaak en in verschillende fasen van beroep.' Ik vind dat argument
niet overtuigend, als het voor de betrokkenen gaat om een langdurige situatie
van existentiële onzekerheid. Van een heel andere kant moest ik debatteren
met mensen die zeggen: 'Het kan toch best zijn dat er een tijdelijke oorlogssituatie
is en als die na twee jaar tot rust komt, moet je die mensen toch
terug kunnen sturen?' De reacties tegen mijn stelling - uiterlijk na één jaar
zekerheid - kwamen dus vanuit twee totaal verschillende hoeken en emoties.
De ene partij zegt: zoveel mogelijk toelaten en kansen bieden voor
mensen om hier te komen, de andere partij wil zoveel mogelijk mensen terugsturen.
Die spanning voel je tot op de dag van vandaag. Zie de behandeling
van de Vreemdelingenwet aan de ene en het terug kunnen blijven sturen
van gedoogden aan de andere kant.
Wat ik bij de gedoogden-discussie ook echt moeilijk vind, is: 'Die mensen
moeten gaan integreren, kansen krijgen.' 'Ho', zeggen weer anderen,
'dat kunje niet doen, want voor de mensen die we nog terug kunnen sturen
is dat toch onmenselijk en ongewenst als je ze al gaat integreren in arbeid
en dergelijke.' Je krijgt dus heel fijnzinnige schema's: het eerste jaar dit,
het tweede jaar dat. Dat is voor mij soms van een aangrijpende kneuterigheid.
Dat zijn objectieve problemen die je moet bespreken met mensen die
het allemaal even goed bedoelen, maar haast iedere keer de kwadratuur van
de cirkel zoeken. Terwijl er gewoon actie moet zijn, opvang, wisselwoningen,
taalcursussen, geld. Dat je in ieder geval in één richting marcheert. Het
is een moeilijk bestuurlijk en politiek vraagstuk, omdat er zo snel valse sentimenten
ingebracht worden. Je bent snel te lief Of te streng en beide is niet
erg volwassen.
Het gegeven van tienduizenden vluchtelingen is over dat probleem van
gezinshereniging heen geschoven. Door de intensiteit en cumulatie van die
twee begint het hier en daar 'warm' te worden. 'Je bent zo vol als je je
voelt', geloof ik dat Jan Pronk zei. Daar is iets van waar, natuurlijk. Je kunt
het ook anders formuleren: je kunt doen wat je kan, je moet zoveel mensen
toelaten als je kunt toelaten. En dat is natuurlijk ook waar. Je moet het wel
waar kunnen maken, als je asielzoekers toelaat. Dat wordt inderdaad - en
daar ben ik het met Pronk eens - niet door de geografie beheerst, maar wel
door het hart en het verstand van mensen.
Ik prijs me gelukkig dat in het kabinet en - voor zover ik kan overzien -
in vrijwel alle politieke partijen the power of positive thinking overheerst. Maar
het vergt veel van onze discipline om het goed te doen in de richting van de 385
EEN GOUDEN ARMBAND