Onderzoeksrapport Overname Gasunie Duitsland - Rijksoverheid.nl

Ad 4: ‘yardstick regulation’-model
In dit model wordt niet naar de binnen de sector behaalde omzet / gehanteerde tarieven
gekeken, maar is de maatstaf het gemiddelde kostenniveau van de sector als geheel en de
efficiëntie van het gasnetwerkbedrijf ten opzichte van de gemiddelde efficiëntie van de
gehele sector.
Ten tijde van de overname in 2007 werden in Duitsland al diverse reguleringsmodellen
toegepast. Het reguleringsmodel dat als basis diende voor de gastransportsector, was het
‘cost-based regulation’-model. Door verschillende experts in de sector werd er toentertijd
al rekening mee gehouden dat, als gevolg van het afwijzen door de Duitse toezichthouder
van allerlei kosten en berekeningsmethodieken, tariefdalingen tot wel 30% niet
uitgesloten waren.
Daarnaast kon een gasnetwerkbedrijf een verzoek indienen bij de Duitse toezichthouder
om voor ontheffing (‘exemption’) van het ‘cost-based regulation’-model in aanmerking te
komen en toepassing te krijgen van het (gunstiger) ‘revenue benchmarking’-model. Zoals
gezegd moest het gasnetwerkbedrijf dan wel kunnen aantonen dat zij kwalificeerde als
SRTO èn dat er sprake was van daadwerkelijke of potentiële concurrentie van andere
gasnetwerkbedrijven.
Ook bestond ten tijde van de overname van BEB in 2007 al het plan van de Duitse
toezichthouder om over te gaan op het ‘incentive regulation’-model, naar verwachting per
1 januari 2009. In de destijds openbare plannen kende dit model een eerste
reguleringsperiode van 1 januari 2009 tot en met 31 december 2012 en een tweede
reguleringsperiode van 1 januari 2013 tot en met 31 december 2017. Na afloop van deze
tweede reguleringsperiode binnen het ‘incentive regulation’-model zou naar verwachting
met ingang van 1 januari 2018 worden overgegaan op het ‘yardstick regulation’-model. De
gasnetwerkbedrijven verwachtten hier een positief effect van: de tarieven en de
winstgevendheid zouden hierdoor weer kunnen toenemen.
Ten tijde van de overname in 2007 had een twaalftal gasnetwerkbedrijven (waaronder
BEB) een verzoek ingediend bij de Duitse toezichthouder om voor ontheffing (‘exemption’)
van het ‘cost-based regulation’-model in aanmerking te komen voor en toepassing te
krijgen van het (gunstiger) ‘revenue benchmarking’-model.
Indien het verzoek om ontheffing zou worden toegewezen dan zou voor het betreffende
gasnetwerkbedrijf het ‘revenue benchmarking’-model van toepassing zijn. Aangezien ten
tijde van de overname van BEB nog niet was vastgesteld met ingang van welk jaar er zou
worden “gebenchmarked”, heeft de Duitse toezichthouder een zogenaamde “tariff
freeze” ingevoerd. Dit betekende dat het de in aanmerking komende gasnetwerkbedrijven
werd toegestaan de reeds toegepaste tarieven op hetzelfde niveau te handhaven tot aan
het moment van vaststelling van de sector ‘benchmark’.
14