Onderzoeksrapport Overname Gasunie Duitsland - Rijksoverheid.nl

2.4 Koopprijsallocatie en afschrijvingen
2.4.1 Koopprijsallocatie
Gasunie was en is nog steeds onderworpen aan de geldende IFRS-regels voor financiële
verslaglegging. Krachtens IFRS dient Gasunie de financiële gegevens van haar
deelnemingen (waaronder het overgenomen BEB) mee te nemen (“consolideren”) in haar
eigen financiële verslaglegging. In dit verband diende Gasunie – na de overname van BEB –
de betaalde overnameprijs voor BEB toe te rekenen (“alloceren”) aan de marktwaarde van
de overgenomen activa en passiva van BEB (koopprijsallocatie). Zij heeft daartoe een
onafhankelijke waardering laten opstellen van de overgenomen activa en passiva. Kort
gezegd, wordt het verschil tussen de aldus vastgestelde waarde van de overgenomen
activa en passiva (de zogenaamde ‘fair value’) en de betaalde overnameprijs aangeduid
met ‘goodwill’. Uit de aldus uitgevoerde koopprijsallocatie is een ‘goodwill’ (na
belastingcorrecties) gebleken van 679 miljoen euro. Gasunie heeft er voor gekozen de
‘goodwill’ op ‘operating segment niveau’ te boeken. Dit houdt in dat de ‘goodwill’ zowel
wordt gedekt door de operaties in Nederland (Gasunie Nederland) als in Duitsland
(Gasunie Duitsland; BEB).
2.4.2 Afschrijvingen in de periode 2008 - 2011
2.4.2.1 Afschrijving in boekjaar 2008
In het jaar na de overname (2008) is gebleken dat andere gasnetwerkbedrijven in
Duitsland hun tarieven (sterk) verlaagden (mede ingegeven het nieuwe reguleringskader
in Duitsland). Teneinde concurrerend te blijven heeft BEB haar tarieven ook verlaagd. In
dit verband is een afschrijving geboekt van 150 miljoen euro.
2.4.2.2 Afschrijving in boekjaar 2009
In 2009 heeft de Duitse toezichthouder een besluit genomen ten aanzien van de te
hanteren tarieven. Op basis daarvan bleek dat de door Gasunie in 2008 en 2009
gehanteerde tarieven te hoog waren. Ook zouden in de toekomst lagere tarieven moeten
worden gehanteerd. Gasunie heeft laten doorrekenen wat het lange termijneffect zou zijn
voor de winstgevendheid van BEB. Op basis daarvan is besloten een afschrijving te boeken
van 421 miljoen euro.
In datzelfde jaar heeft de Duitse toezichthouder – zoals hiervoor gememoreerd – voor BEB
een individuele doelmatigheidsfactor vastgesteld van slechts 60%, terwijl Gasunie er altijd
van was uitgegaan dat deze doelmatigheidsfactor voor BEB aanzienlijk hoger was (tussen
90-100%). BEB heeft in dit verband een afschrijving van 150 miljoen euro geboekt 10 .
10 BEB heeft deze door de Duitse toezichthouder vastgestelde individuele doelmatigheidsfactor
aangevochten. In februari 2011 is BEB in het gelijk gesteld. Het terzake in 2009 afgeschreven bedrag
van 150 miljoen euro is vervolgens echter niet weer bijgeschreven op het netwerk.
21