Onderzoeksrapport Overname Gasunie Duitsland - Rijksoverheid.nl

5. In september 2008 is gebleken dat de Duitse toezichthouder voor - vanuit het
perspectief van Gasunie - een zeer ongunstig reguleringsscenario 15 heeft
gekozen dat tot een materiële verslechtering van de winstgevendheid van BEB
heeft geleid in de volgende jaren.
Conclusies
Ondanks het feit dat het wijzigend reguleringskader in Duitsland van meet af aan als
cruciaal is geïdentificeerd, is daar onvoldoende onderzoek naar gedaan.
Het reguleringsscenario zoals zich dat uiteindelijk heeft gerealiseerd is vóór en tijdens
overname verkeerd ingeschat. Aanwijzingen dat het toekomstige reguleringskader
zich sterk ten nadele van Gasunie zou kunnen wijzigen zijn onvoldoende onderzocht.
Als gevolg van het nieuwe reguleringskader zijn de tarieven in 2009 met
terugwerkende kracht voor 2008 neerwaarts bijgesteld en is de winstgevendheid sterk
afgenomen.
Er zijn aanwijzingen dat Gasunie als relatieve buitenstaander op de Duitse markt een
informatieachterstand had ten opzichte van in ieder geval Duitse marktpartijen en dat
zij niet beschikte over de juiste ingangen bij de relevante lobbycircuits en/of
netwerken.
Aanbevelingen
1. Het ‘due diligence’-onderzoek dient gericht te zijn op de belangrijkste variabelen
voor de transactie. In een sterk gereguleerde markt hoort onderzoek naar de
regulering daar per definitie bij.
2. Het is van belang te realiseren dat toezichthoudende autoriteiten doorgaans
geen uitspraken doen over uitkomsten van nog te nemen beslissingen.
15 Verordnung über die Anreizregulierung der Energieversorgungsnetze –
Anreizregulierungsverordnung (ARegV) – ‘Incentive regulation’-model in Duitsland sinds 1 januari
2009 geldig voor de Duitse gasnetwerkbedrijven. Kenmerken zijn onder meer maximale bedragen
voor (‘price caps’) voor de realiseerbare omzet en tarieven. Daarnaast is een doorberekenbare
kostenbasis van het netwerk (inclusief de calculatorische afschrijvingen en rente op kapitaalkosten)
door de Duitse toezichthouder vastgesteld. Ook is een ‘benchmark’ ingevoerd voor de Duitse
gasnetwerkbedrijven: vergeleken wordt met de meest efficiënte partij in de markt (het zogenaamde
‘front-runner concept’) met als doelstelling individuele inefficiëntie van de Duitse
gasnetwerkbedrijven (afgezet tegen het meest efficiënte Duitse gasnetwerkbedrijf, de ‘frontrunner’)
af te bouwen.
31