Het warme bad en de koude douche - Rijksoverheid.nl

gewoon dat de leider zijn volgelingen aanduidt met een kleur. “Ik was grijs; dat waren slachtoffers,zuigers, jaloers, hoogmoedig, alleen maar met seks bezig op oerniveau. Je kon niet tussen detypes schakelen, je was en bleef die kleur. Als ik wat verkeerd deed in de ogen van de leider, kreegik de opmerking: Oh, dat is weer typisch iets voor een grijze persoonlijkheid.” De denigrerendeopmerkingen worden gemaakt ten overstaan van de groep en soms wordt de groep gevraagdom negatieve eigenschappen van een individueel lid te benoemen. Iedereen doet daaraanmee en hoopt dat hij niet het volgende slachtoffer is. “Het ging om afmaken. We zijn het eerstejaar monddood gemaakt. Als iemand die behandeling kreeg en iemand zei daar wat van, danging de focus meteen naar diegene en die werd effectief gefileerd om dat gedrag. Dat deden we dusal heel snel niet meer. Zijn vrouw zat er altijd bij en ondersteunde hem. Als hij iemand helemaalafbrandde, dan zei zij: weet je wel hoeveel pijn je hem hiermee doet? Dan ging je naar huis inde vaste overtuiging dat je het slijk der aarde was en dat het nooit goed ging komen.” Onderlinghebben de volgelingen het hier nooit over gehad, dit werd in de kiem gesmoord. Als je zousamenspannen tegen je leraar was je het niet waard om daar te zijn.Het gevolg van het ‘afbranden’, is niet alleen dat de groep er niet tegenin durft te gaan,maar ook dat de individuele leden erg hun best doen om weer in een goed blaadje te komenbij de leider. De leider is immers erg ontstemd over hun gedrag en daar willen ze allesaan doen om dat weer recht te zetten. De leider bepaalt uiteindelijk of iemand weer in degratie is. Voor de leden zijn dat momenten van grote onzekerheid: doe ik het wel goed nu?Die periodes kunnen elkaar snel afwisselen. “Het ene moment hemelt ze je helemaal op en hetandere moment word je weer de grond ingeboord. Je wilt graag opgehemeld worden dus ga je eralles aan doen om dit te bereiken.” Dit aspect van de relatie tussen de leider en volgelingen isregelmatig teruggekomen in de interviews. Er is gedurende de periode dat de volgelingenin de sekte zitten een continu proces van aantrekken en weer afstoten door de leider.Verlies identiteitIn zestien sekten komt aan de orde dat de leden hun eigen identiteit hebben verloren in desekte, althans dat geven zij zelf aan. Zij hebben een ‘sekte-identiteit’ aangenomen, waarvanze achteraf zeggen dat die identiteit niet echt was. Dat gebeurt op verschillende manieren.In de eerste plaats wordt de sekteleden een ideaalbeeld voorgehouden – hun ideale zelf –waar ze naartoe moeten werken. Dat ideaalbeeld is dermate onbereikbaar dat de leden continuop hun tenen moeten lopen en zichzelf moeten wegcijferen. De leider bepaalt hoe hetideaalbeeld eruit ziet en welke weg de leden moeten bewandelen. “Ik moest altijd blij zijn.Als je niet blij bent, neem je het niet zoals God het je geeft. Dan snap je niet waar het echt om gaat,dat je een ontwikkeling doormaakt in je geest. Het ergste is dat je niet mag zijn wie je bent en datde lat zo hoog ligt dat je er nooit aan kunt voldoen. Constant krijg je te horen: je voldoet niet. AanGods genade ligt het nooit, als jij faalt, dan is het voor de volle 100 procent jouw schuld.” Achterafkijken ze terug op hun denken en handelen en ervaren dat als wezensvreemd. “Je komt steedsmeer bij jezelf vandaan te staan. Je wordt ontrouw aan jezelf en je eigen overtuigingen. Het gaatMisstanden 107