Het warme bad en de koude douche - Rijksoverheid.nl

De uitdrukking ‘macht corrumpeert’, lijkt van toepassing op de bevinding dat in vrijwel allesekten psychologische misstanden plaatsvinden, althans volgens de betrokkenen. Zodra eenleider ervaart dat hij controle over en macht kan uitoefenen op zijn/haar volgelingen volgende misstanden als vanzelf daaruit. Meestal draait het in de woorden van diverse respondentenom seks en geld. In een van de sekten heeft de leider volledige zeggenschap over zijnvolgelingen. Hij laat zich begeleiden door twee profetessen met wie hij seks heeft omdat“God dat goedvindt”. Hij mishandelt andere leden en laat ze meebetalen aan zijn hobby: dureauto’s.5.4 Deskundigen over misstandenIn het voorgaande zijn voorvallen en situaties beschreven die meestal door voormalige sekteledenen familieleden als misstanden zijn bestempeld. Dat levert een rijke schakering op,variërend van een moord tot het betalen van tienden. In de interviews met de deskundigenis ook ingegaan op de vraag welke misstanden kunnen voorkomen in sekten en hoe diemisstanden zijn te kwalificeren. De deskundigen zijn het erover eens dat het overtredenvan de wet een misstand is. Genoemd worden moord, mishandeling, seksueel misbruik envrijheidsberoving. Hier is geen discussie over. De deskundigen zijn wel verdeeld over devraag of de beschreven voorbeelden van psychologische misstanden ook als ‘echte’ – strafbare– misstanden zijn te kwalificeren. Aan de ene kant van het continuüm ligt het accentsterk op relativeren. De kern van de redenering is dat mensen uit vrije wil in een sekte stappen.Deze vrijwilligheid maakt het moeilijk om te spreken over misstanden. Een sekte isniet anders dan een willekeurige club mensen die elkaar zien rondom een bepaald thema enregels hebben waaraan ze zich moeten houden.Het zijn juist degenen die de sekte hebben verlaten en – terugkijkend – het niet eens zijnmet wat er in de sekte is gebeurd. Het is met andere woorden het achteraf toekennen vaneen negatieve betekenis aan iets wat daarvoor niet als probleem is ervaren. “De ervaringvan die mensen zal zo zijn, maar hoe ervaren de andere leden dat? Het kan heel dramatisch zijnals iemand uittreedt of eruit gegooid wordt, maar was het nou verkeerd dat ze erin hebben gezeten?Het betreft interpretatie achteraf, dat wil niet zeggen dat die beweging ook zo is. Mensenzijn gefrustreerd, vooral als ze hun contacten kwijt zijn geraakt. Dat is geen misstand, want datgebeurt overal”, aldus een deskundige. Ook andere deskundigen zien dat mensen zich ookprettig kunnen voelen in een sekte. Het ontslaat hen van het zelf nadenken, want ze kunnenalles overlaten aan de leider, die immers alles weet en het beste met hen voor heeft. Bijeen aantal gaat dat echter op den duur wringen en zij verlaten de sekte, soms na veel (innerlijke)strijd, want naast de kosten zijn er ook baten. “Je komt in de problemen met de sekte als jedenkt: wie ben ik zelf eigenlijk? Als je daar geen last van hebt, zit je in de sekte goed.” Een van dedeskundigen vergelijkt het verlaten van een sekte en de psychische gevolgen daarvan meteen huwelijk dat eindigt in een vechtscheiding. In het licht van de slecht verlopen relatieMisstanden 111