De nadruk in dit on<strong>de</strong>rzoek ligt niet zozeer op het kwantitatieve aspect van <strong>de</strong> g<strong>en</strong>oem<strong>de</strong>misstand<strong>en</strong>, maar meer op <strong>de</strong> beschrijving ervan. Omwille van <strong>de</strong> leesbaarheid word<strong>en</strong> <strong>de</strong>gegev<strong>en</strong>s uit alle bronn<strong>en</strong> bij elkaar g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong>.Verkrachting, aanranding, seksueel misbruikBij 22 van <strong>de</strong> in totaal 84 sekt<strong>en</strong> zijn misstand<strong>en</strong> op seksueel gebied gevond<strong>en</strong>. Die misstand<strong>en</strong>zijn erg gevarieerd, zowel qua aard <strong>en</strong> frequ<strong>en</strong>tie van <strong>de</strong> han<strong>de</strong>ling<strong>en</strong> als qua plegers <strong>en</strong>slachtoffers. De aanduiding<strong>en</strong> ‘pleger’ <strong>en</strong> ‘slachtoffer’ moet<strong>en</strong> met <strong>en</strong>ige terughoud<strong>en</strong>dheidword<strong>en</strong> gelez<strong>en</strong>, want er heeft ge<strong>en</strong> feit<strong>en</strong>on<strong>de</strong>rzoek plaatsgevond<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> <strong>de</strong> misstand<strong>en</strong>op seksueel gebied zijn verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> patron<strong>en</strong> te herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> eerste is dat seksueelmisbruik, in dit geval primair van min<strong>de</strong>rjarig<strong>en</strong>, op grote schaal voor lijkt te kom<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>e<strong>en</strong> sekte die door veel respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het on<strong>de</strong>rzoek wordt g<strong>en</strong>oemd. Dat heeft volg<strong>en</strong>sdiverse respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> met <strong>de</strong> str<strong>en</strong>g christelijke opvatting<strong>en</strong> over <strong>de</strong> positievan vrouw<strong>en</strong> (on<strong>de</strong>rgeschikt aan <strong>de</strong> man) <strong>en</strong> seksualiteit (wordt niet over gesprok<strong>en</strong>) in diesekte. “Ik b<strong>en</strong> jar<strong>en</strong>lang misbruikt door mijn broer. De regels war<strong>en</strong> om jezelf rein te bewar<strong>en</strong> tothet huwelijk, ge<strong>en</strong> verkering, drie pass<strong>en</strong> afstand houd<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong>. De cultuurin <strong>de</strong> beweging heeft e<strong>en</strong> spagaat bij <strong>de</strong> jong<strong>en</strong>s veroorzaakt, ze mocht<strong>en</strong> niets, maar het was spann<strong>en</strong>d,dus probeerd<strong>en</strong> ze het bij <strong>de</strong> zusjes. To<strong>en</strong> mijn va<strong>de</strong>r erachter kwam, ik was 18, to<strong>en</strong> kreeg ik<strong>de</strong> schuld”, aldus e<strong>en</strong> uitgetred<strong>en</strong> lid. E<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r zegt over <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> sekte: “De vrouw<strong>en</strong> moet<strong>en</strong>on<strong>de</strong>rdanig zijn. Er wordt heel veel nadruk gelegd op het overwinn<strong>en</strong> van lust<strong>en</strong> <strong>en</strong> begeerte.Heel veel vrouw<strong>en</strong> word<strong>en</strong> misbruikt, <strong>de</strong> da<strong>de</strong>r komt om vergeving vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> meisjes vergev<strong>en</strong>vervolg<strong>en</strong>s, want dat wil God toch? E<strong>en</strong> van <strong>de</strong> led<strong>en</strong> zit in <strong>de</strong> gevang<strong>en</strong>is omdat hij zijn dochterheeft misbruikt. Als hij uit <strong>de</strong> gevang<strong>en</strong>is komt, moet hij weer terug naar zijn vrouw <strong>en</strong> zijnvrouw moet hem dan ook weer terug nem<strong>en</strong>”.Er wordt volg<strong>en</strong>s respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zeld<strong>en</strong> aangifte gedaan. Wel kan er intern melding word<strong>en</strong>gemaakt van misstand<strong>en</strong>, maar die leid<strong>en</strong> vaak niet tot aangifte bij <strong>de</strong> politie <strong>en</strong>/of sanctioneringvan <strong>de</strong> pleger. In meer<strong>de</strong>re interviews wordt e<strong>en</strong> negatief beeld geschetst van <strong>de</strong>zesekte, waarin seksueel misbruik van kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> eer<strong>de</strong>r regel lijkt dan uitzon<strong>de</strong>ring. Da<strong>de</strong>rszijn geme<strong>en</strong>teled<strong>en</strong>, va<strong>de</strong>rs <strong>en</strong> broers, <strong>en</strong> slachtoffers vaak meisjes in <strong>de</strong> puberleeftijd.Tegelijkertijd gev<strong>en</strong> sommige respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan dat er – vanwege <strong>de</strong> ophef over <strong>de</strong>rgelijkezak<strong>en</strong> (intern <strong>en</strong> extern) – teg<strong>en</strong>woordig str<strong>en</strong>ger op seksuele uitwass<strong>en</strong> wordt gelet. <strong>Het</strong>zou thans vooral gaan om <strong>de</strong> financiële uitbuiting van <strong>de</strong> led<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> twee<strong>de</strong> patroon betreft seksuele misstand<strong>en</strong> waarin <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r seksueel misbruik maaktvan meisjes of vrouw<strong>en</strong>. Dit is bij e<strong>en</strong> aantal sekt<strong>en</strong> terug te zi<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> strafbare karakter vanhet seksuele gedrag van <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r is evid<strong>en</strong>t als het om min<strong>de</strong>rjarig<strong>en</strong> gaat. E<strong>en</strong> sektelei<strong>de</strong>r,die ook is veroor<strong>de</strong>eld, maakt zich jar<strong>en</strong>lang schuldig aan misbruik van meisjes in <strong>de</strong> leeftijdvan elf tot zesti<strong>en</strong> jaar. “Als het niet in opdracht van <strong>de</strong> Heer was gebeurd, was het schandaliggeweest, maar als profeet ging ik op Gods verzoek bij <strong>de</strong> meisjes binn<strong>en</strong>”, aldus <strong>de</strong> voormaligeMisstand<strong>en</strong> 87
lei<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> rechtbank. Ook in e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re sekte beroept <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r zich erop dat God hetgoed vond dat hij <strong>de</strong> vrouw<strong>en</strong> seksueel misbruikte. De politie doet on<strong>de</strong>rzoek. Ti<strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong>hebb<strong>en</strong> aangifte gedaan teg<strong>en</strong> <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r.An<strong>de</strong>re verhal<strong>en</strong> over seksueel misbruik door <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r, hetzij van min<strong>de</strong>rjarig<strong>en</strong> of volwass<strong>en</strong><strong>en</strong>,blijv<strong>en</strong> min<strong>de</strong>r concreet (in term<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> politieon<strong>de</strong>rzoek of rechtbankverslag).Uitgetred<strong>en</strong> led<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong> dat <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r sommige vrouw<strong>en</strong> “seksueel manipuleer<strong>de</strong> ”of “structureelti<strong>en</strong>ermeisjes misbruikte” of dat <strong>de</strong> “lei<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> led<strong>en</strong> hun ziel <strong>en</strong> lichaam verlang<strong>de</strong>”. Defeit<strong>en</strong> of omstandighed<strong>en</strong> die dat dui<strong>de</strong>lijk zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>, zijn echter onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong>concreet g<strong>en</strong>oemd. Dat heeft er on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re mee te mak<strong>en</strong> dat zij niet zelf slachtofferzijn geweest, maar het hebb<strong>en</strong> gehoord van an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> (indirect). In an<strong>de</strong>re gevall<strong>en</strong> blijft hetonvrijwillige karakter van <strong>de</strong> seks ondui<strong>de</strong>lijk als <strong>de</strong> respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> dat “er op sekswerd aangedrong<strong>en</strong>”.Fysieke mishan<strong>de</strong>lingVeerti<strong>en</strong> sekt<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in verband gebracht met misstand<strong>en</strong> die kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gebrachton<strong>de</strong>r <strong>de</strong> noemer fysieke mishan<strong>de</strong>ling. Over e<strong>en</strong> sekte, overig<strong>en</strong>s <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> als diewaar seksueel misbruik vaak voorkomt, gaan ook diverse verhal<strong>en</strong> over mishan<strong>de</strong>ling vankin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Dat gebeurt on<strong>de</strong>r het mom van tuchtiging, waarbij <strong>de</strong> plegers zich beroep<strong>en</strong> opuitsprak<strong>en</strong> in <strong>de</strong> Bijbel. “Wie zijn roe<strong>de</strong> spaart, haat zijn zoon; maar wie hem liefheeft, tuchtigthem reeds vroeg.”De tuchtiging<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong> vaak door <strong>de</strong> va<strong>de</strong>rs die hun kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> will<strong>en</strong> opvoed<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>shet geloof. De misstand<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door het gezin dat <strong>de</strong>el uitmaakt van <strong>de</strong> sekte gepraktiseerd,niet door <strong>de</strong> sekte zelf. De beweging roept op hoe <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>opgevoed <strong>en</strong> <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> dat in <strong>de</strong> opvoeding tot uiting. De ou<strong>de</strong>rs zijn volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong>voormalige volgeling niet trots op het tuchtig<strong>en</strong>. Zijn va<strong>de</strong>r heeft later gezegd dat hij dit<strong>de</strong>ed met pijn in zijn hart. Hij heeft gezegd dat hij dit uit lief<strong>de</strong> voor hem <strong>de</strong>ed. An<strong>de</strong>r<strong>en</strong>sprek<strong>en</strong> echter van “stelselmatige mishan<strong>de</strong>ling”. <strong>Het</strong> gaat om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die in hun jeugd zijnmishan<strong>de</strong>ld met stokk<strong>en</strong>, zwep<strong>en</strong> <strong>en</strong> an<strong>de</strong>re object<strong>en</strong>. De tucht is gericht op het brek<strong>en</strong>van <strong>de</strong> wil van het kind. Ze moet<strong>en</strong> ongeschikt gemaakt word<strong>en</strong> voor ‘<strong>de</strong> wereld’, zodat zebuit<strong>en</strong> <strong>de</strong> beweging niet in <strong>de</strong> maatschappij kunn<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong>. “Kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> niet <strong>de</strong>kans e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> ego op te bouw<strong>en</strong>.” Ook bij <strong>de</strong> mishan<strong>de</strong>ling<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>de</strong>ze sekte is het <strong>de</strong> vraagof die hed<strong>en</strong> t<strong>en</strong> dage nog op die schaalgrootte plaatsvind<strong>en</strong> als ti<strong>en</strong> tot twintig jaar geled<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> van <strong>de</strong> uitgetred<strong>en</strong> led<strong>en</strong> d<strong>en</strong>kt dat <strong>de</strong> sekte er nu meer op let (on<strong>de</strong>r meer vanwegehet imago), maar dat er nog geestelijke manier<strong>en</strong> van te tuchtig<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong>, die inzijn optiek mogelijk erger zijn dan fysieke mishan<strong>de</strong>ling. Van mishan<strong>de</strong>ling van volwass<strong>en</strong>vrouw<strong>en</strong> in <strong>de</strong>ze sekte zijn ge<strong>en</strong> aanwijzing<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>.Er zijn verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> politieregistraties gevond<strong>en</strong> over haartrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> trapp<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> sekteleidster.Bij e<strong>en</strong> van <strong>de</strong> led<strong>en</strong> gaat zij echter ver<strong>de</strong>r door het gebit van die persoon met e<strong>en</strong>vijl te bewerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> haar met <strong>de</strong> vijl te slaan. De moe<strong>de</strong>r van het slachtoffer zou <strong>de</strong> sekteleid-88 <strong>Het</strong> <strong>warme</strong> <strong>bad</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> kou<strong>de</strong> <strong>douche</strong>
- Page 4:
Het warme baden de koude doucheEen
- Page 10 and 11:
1InleidingMet enige regelmaat halen
- Page 13 and 14:
Ook is er nauwelijks specifieke zor
- Page 16:
Methoden van onderzoek
- Page 19 and 20:
gen uit buitenlandse studies hoeven
- Page 21 and 22:
Tabel 2.2 - Interviews respondenten
- Page 23 and 24:
er 33 unieke hits (misstanden) over
- Page 25 and 26:
gebruikgemaakt van verschillende in
- Page 27 and 28:
Eindnoten1. www.sekten-info.nl.2. Z
- Page 30 and 31:
3Nieuwe religieuze bewegingen in de
- Page 32 and 33:
ging in een land en de introductie
- Page 34 and 35:
Sekten in de samenlevingHoe sekten
- Page 36 and 37:
minder concreet en meetbaar is in v
- Page 38 and 39: en fabriek heeft verkocht. Daarnaas
- Page 40 and 41: ontvoering of onthouding van medisc
- Page 42 and 43: teweegbrengen, zijn wetsovertreding
- Page 44 and 45: 3.4 Toe- en uittredingAan het momen
- Page 46 and 47: leden en functioneren ook in sociaa
- Page 48 and 49: verwarring. De problemen die uitget
- Page 50 and 51: zijn daden of niet-handelen ernstig
- Page 52 and 53: ewegingen aan te pakken. In 1992 vo
- Page 54 and 55: processen gebeuren in (besloten) gr
- Page 56: Empirisch onderzoek
- Page 59 and 60: twee categorieën die elk weer uit
- Page 61 and 62: Ongeveer driekwart van de sekten he
- Page 63 and 64: “De leidersfiguur is bijna inwiss
- Page 65 and 66: Volgens een voormalig sektelid fung
- Page 67 and 68: Opvallend is dat bij een vijftal se
- Page 69 and 70: Zo vertelt een van de ex-leden: “
- Page 71 and 72: Tabel 4.5 - Geslacht van de volgeli
- Page 73 and 74: Tabel 4.6 - Opleidingsniveau volgel
- Page 75 and 76: chologische hulpverlening: “Ik he
- Page 77 and 78: Uit de geraadpleegde bronnen komt n
- Page 79 and 80: te verlaten, verlaat hij de groep.
- Page 81 and 82: ge-sms’t door de anderen. Mijn be
- Page 83 and 84: in Nederland te inventariseren, maa
- Page 85 and 86: Eindnoten1. Zo zijn er bijvoorbeeld
- Page 87: van dergelijke misstanden terug te
- Page 91 and 92: De kinderen blijven in voornoemde g
- Page 93 and 94: in een geval de zaak onderzoekt en
- Page 95 and 96: Een gevolg van hersenspoelen, is vo
- Page 97 and 98: teweegbrengen. “Ik had een laag s
- Page 99 and 100: was alles pais en vree en was ik de
- Page 101 and 102: achteraf zeggen dat een persoon dez
- Page 103 and 104: Bij het isoleren van de buitenwerel
- Page 105 and 106: Enkele respondenten, ook uit de bew
- Page 107 and 108: of persoonlijke ontwikkeling van de
- Page 109 and 110: tegen de persoon in die ik was. Ik
- Page 111 and 112: In een later stadium doen ze het ec
- Page 113 and 114: wordt vaak de gehele relatieperiode
- Page 115 and 116: hierbij eveneens een rol. Andere de
- Page 117 and 118: Eindnoten1. Het kan zijn dat een mi
- Page 119 and 120: misbruik en bedreiging. Het komt oo
- Page 121 and 122: oorzaak voor deze problematiek ligt
- Page 123 and 124: Met de deskundigen is ook gesproken
- Page 125 and 126: Volgens de voormalige leden en fami
- Page 127 and 128: antwoording en kan zelf geschillen
- Page 129 and 130: 1. Het onderwerp sekte is bij insta
- Page 131 and 132: de ervaringen met professionele hul
- Page 133 and 134: standen, zoals beschreven in het vo
- Page 135 and 136: te herkennen en behandelen. Er is g
- Page 137 and 138: het woord) beschermt of voor gespec
- Page 139 and 140:
‘verder gaan’. Via het handelsr
- Page 142 and 143:
7ConclusiesIn dit hoofdstuk volgen
- Page 144 and 145:
• Misstanden die zich voordeden
- Page 146 and 147:
Sommige respondenten nuanceren dat
- Page 148 and 149:
de gevonden misstanden van bescheid
- Page 150 and 151:
7. Welke voorzieningen bieden zorg
- Page 152:
in het spel zijn - ingewikkeld kan
- Page 156:
Samenvatting,geraadpleegde bronnene
- Page 159 and 160:
Nieuwe religieuze bewegingen in de
- Page 161 and 162:
om kinderen en volwassenen gaan. Ve
- Page 163 and 164:
zitten en die mogelijk positiever z
- Page 165 and 166:
Literature on new religious movemen
- Page 167 and 168:
to various cults (in 14 and 13 of t
- Page 169 and 170:
positive about their joining the cu
- Page 171 and 172:
Beetstra, T.A. (2009).Van kwaad tot
- Page 173 and 174:
Hoekstra, E.G. & Ipenburg, M.H. (20
- Page 175 and 176:
Meijers, A.P.H. & Ploeg, T.J. van d
- Page 177 and 178:
Singelenberg, R. (1993). Christian
- Page 179 and 180:
NieuwsberichtenConinck, G. de (2012
- Page 181 and 182:
12. Wat is de reden dat u geen lid
- Page 183 and 184:
10. Heeft u die misstanden ooit erg
- Page 185 and 186:
• Sprak persoon over toetreding
- Page 188:
Bijlage 3 Interviewprotocol deskund
- Page 191 and 192:
Prof. mr. F. OldenhuisDe heer P. Pi
- Page 193 and 194:
Stemmen in het hoofdTer plaatse ges
- Page 196 and 197:
Uitgaven verschenen in de Bekereeks
- Page 198:
Oosterse TeeltVietnamezen in de hen