Het warme bad en de koude douche - Rijksoverheid.nl

de sekten sterk met het stereotype beeld dat men van sekten heeft. Zo blijkt dat toetredingtot een sekte in de regel een bewuste keuze van de betrokkeneis. “Daargelaten of de verregaandemanipulatie, die deze bewegingen dikwijls wordt aangewreven, hoegenaamd uitvoerbaaris, zijn er geen aanwijzingen dat in het kader van de toetreding stelselmatig sprake is van deuitoefening van pressie. Wat betreft het lidmaatschap kan worden vastgesteld, dat hoewel bij eenenkele beweging de druk tot aanpassing aan het waarden- en gedragspatroon van de beweginggroot is, de grenzen van het toelaatbare, in die zin dat indoctrinatie of hersenspoeling plaatsvindt,niet worden overschreden.” De uittreding blijkt soms gepaard te gaan met psychische problemen,al zijn deze problemen in de regel al van vroegere aard (Tweede Kamer, 1983-1984).Naast het voornoemde overheidsonderzoek hebben wetenschappers de sekteproblematiekonderzocht. Schnabel (1982) heeft Nederlandse dag- en weekbladen tussen 1968 en 1981bekeken op informatie over sekten en misstanden. Op basis van deze berichtgeving schetsthij een beeld van de mogelijke misstanden die plaatsvinden in nieuwe religieuze bewegingenwaar Nederlanders lid van zijn. Uit de media-analyse komen verschillende misstandennaar voren, waaronder overmatige beïnvloeding: via hersenspoeling en veranderingvan gedrag en uiterlijk; isolering en vervreemding: jongeren worden systematisch van hunouders en hun vrienden vervreemd, raken hun bewegingsvrijheid kwijt en ook het opgevenvan een privéleven. In sekten is geen ruimte voor een privéleven of relaties. Schnabel (1982)stelt dat het met de gevaren die aan de sekten verbonden zijn nogal meevalt, maar dat heteraan ligt hoe de geconstateerde misstanden worden gewogen. Psychische schade als gevolgvan het lidmaatschap van een sekte is in zijn algemeenheid niet aangetoond. Toch zijn ermensen die als lid van een sekte of na lidmaatschap in de moeilijkheden komen. De maatschappelijkeorde wordt door de sekten niet werkelijk bedreigd. Van echte gevaren is volgensSchnabel weinig gebleken, behalve dat in sommige sekten het financiële aspect niettransparant is.Kranenborg (2002) heeft onderzoek gedaan naar het Efraïm-genootschap. Hij heeft daarvoorgesproken met de leider van deze apocalyptische beweging en enkele volgelingen, en heeftberichten in de Nederlandse media geanalyseerd. De aanleiding voor het onderzoek zijnberichten in de media dat de leden blindelings vertrouwen op een leider, zich in compleetisolement bevinden, geen contact mogen hebben met familie en vrienden en dat leden kinderenvan school hebben gehaald. Deze mensen geloven dat het einde ter tijden nabij is endat God hen komt halen. Wanneer dit niet gebeurt, bestaat de kans op massale zelfmoord,zo luiden berichten in de media. Kranenborg ontkracht bovenstaande berichten voor hetgrootste gedeelte op basis van de gesprekken met de direct betrokkenen zelf. Zo leven demeeste leden niet in isolement en verblijven leden nog thuis en wonen niet in commune bijde leider. Wel zijn er vrouwen die hun familie hebben verlaten en bij de leider intrekken.Ook zijn kinderen niet thuisgehouden van school. Een van de meisjes wil niet naar school,omdat ze daar mee moet doen aan ‘occulte activiteiten’. Er is een (1) persoon die zijn huis36 Het warme bad en de koude douche