Zorggids Limburg 2018-2019

REDACTIONEEL
ANOTOMIE VAN HET OOG
De iris is het diafragma van het
oog
Achter het hoornvlies ligt de iris,
ook wel het regenboogvlies genoemd.
Dit is het meest aansprekende
deel van het oog, omdat
het onze ogen kleur geeft. In het
midden van de iris is een opening:
de pupil. Bij veel licht vernauwt
de pupil zich en bij weinig licht
wordt de pupil groter. Zo regelt
het, net als het diafragma van een
fototoestel, de hoeveelheid licht
die het oog binnen kan komen.
De iris is dus het diafragma van
het oog.
Het oog is een bol met een doorsnede
van gemiddeld 2,3 centimeter.
Het bestaat uit relatief
zachte materialen, waardoor het
vrij kwetsbaar is. Kleine beschadigingen
kunnen al leiden tot
verlies van het gezichtsvermogen.
Om de ogen te beschermen,
liggen ze in oogkassen. Dit zijn
twee openingen aan de voorzijde
van de schedel. Ook beschermen
oogleden en wimpers de ogen.
De oogbol is gevuld met zogenaamd
glasvocht, waardoor het
z’n ronde vorm kan behouden.
De oogbol is met zes spieren aan
de oogkas verbonden. Door deze
spiertjes kunnen we ons oog bewegen.
Het traanvocht aan de
buitenkant van het oog houdt
het oog schoon en beschermt
het tegen ziektekiemen. De oogvliesslagader
en de netvliesslagader
voorzien het oog van bloed
en dus van zuurstof en voedingsstoffen.
De oogader en de netvliesader
voeren het bloed af met
koolzuurgas en andere afvalstoffen.
Kleine bloedvaatjes voeden
de rest van het oog.
Opbouw van het oog
Het oog is opgebouwd uit verschillende
onderdelen die allemaal
hun eigen functie hebben
en niet zonder elkaar kunnen. Als
je een doorsnede van het oog
maakt, zie je een ruimte omsloten
door een wand.
De buitenkant van de oogbol is
bedekt met een bindvlies. Dit
noemen we ook wel de conjunctiva.
Onder de conjunctiva ligt de
sclera (het oogwit), ook wel harde
oogrok genoemd. De conjunctiva
en sclera zijn vrij stevig en
beschermen het oog.
Aan de voorkant bolt het oogwit
iets naar buiten. Dit deel noemen
we het hoornvlies (cornea). Het
hoornvlies is helder en helpt om
het licht goed te laten vallen op
het netvlies (retina), dat achter in
het oog ligt.
Achter het hoornvlies ligt de iris
die ook wel regenboogvlies wordt
genoemd. De iris geeft onze ogen
kleur en regelt via de pupil hoeveel
licht ons oog kan binnenvallen.
Onder de sclera ligt het vaatvlies
waar veel bloedvaten doorheen
lopen. Deze laag zorgt voor de
aanvoer van voedingsstoffen en
de afvoer van afvalstoffen. Het
gedeelte van deze laag dat aan
de iris grenst, is iets verdikt en
heet het corpus ciliare. Hier wordt
continu een heldere vloeistof
(oogvocht of kamerwater) geproduceerd
en afgegeven aan de
oogkamers. Het oog heeft twee
oogkamers: de voorste oogkamer
ligt tussen het hoornvlies en de
iris en de achterste oogkamer ligt
tussen de iris en de ooglens. Beide
oogkamers zijn verbonden via
de pupil.
Achterin het oog, aan de binnenzijde,
ligt het netvlies (retina).
Het netvlies bevat twee soorten
lichtgevoelige cellen: kegeltjes en
staafjes. Die zetten het licht om
in elektrische signalen die vervolgens
naar de hersenen worden
gestuurd. Dit gebeurt via de oogzenuw
(nervus opticus). De oogzenuw
loopt via de achterzijde
van de oogbol naar de hersenen.
Daar waar de oogzenuw het oog
verlaat, bevindt zich de blinde
vlek (papil). Op deze plek ontbreekt
het netvlies.
In de holte van het oog liggen
de ooglens en het glasachtig lichaam.
Het glasachtig lichaam
bestaat uit glasvocht. De ooglens
ligt direct achter de iris en kan
opbollen en afplatten. Hierdoor
kunnen we voorwerpen niet alleen
ver weg maar ook dichtbij
zien. Dit heet accommoderen. We
kunnen dit proces niet beïnvloeden;
ons lichaam regelt het zelf.
bron: www.oogfonds.nl