Zorggids Limburg 2018-2019

REDACTIONEEL
REGIONALE VERSCHILLEN
Ook in het zorgaanbod duiken de
regionale verschillen opnieuw op.
Het principe van de communicerende
werking tussen thuiszorg
en residentiële zorg, de aan- of
afwezigheid van semiresidentiële
voorzieningen, en het potentieel
aan mantelzorgers blijkt duidelijk
aanwezig in onderstaande drie
voorbeeldregio’s:
• De regio Midden-West-Limburg4
heeft een invulling van
de behoefte woonzorgcentra
van zo’n 70%. Hier tegenover
staat een invulling gezinszorg
van 94%. In deze regio ligt de
nadruk dus meer op de gezinszorg.
Een aantal gezinszorgondersteunende
tussenvormen
zijn in meer of mindere mate
aanwezig.
• De regio Wendelen5 beschikt
net zoals de regio Midden-West-Limburg
over een
invulling van de behoefte woonzorgcentra
van ongeveer 70%.
Hier wordt echter veel meer
beroep gedaan op gezinszorg:
ruim 125% van de behoefte is
hier ingevuld. In deze regio is
dan ook geen ondersteuning in
de vorm van dagverzorging of
kortverblijf aanwezig.
• De regio Herkenrode6 kent
een evenwichtige uitbouw
van het zorgaanbod: 87% van
de behoefte in woonzorgcentra
is ingevuld, en ook de
gezinszorg is sterk aanwezig
met 88% invulling van de behoefte.
In deze regio zijn er
ook verschillende semiresidentiële
zorgvormen aanwezig,
al is hier nog groeimarge.
90 | ZORGGIDS LIMBURG
4. Regio Midden-West: Heusden-Zolder,
Houthalen-Helchteren
5. Regio Wendelen: Halen,
Herk-de-Stad, Lummen
6. Regio Herkenrode: Diepenbeek,
Hasselt, Zonhoven
Gemeentelijke verschillen
Er zijn niet alleen regionale verschillen.
Ook tussen de gemeenten
zijn er grote verschillen waarneembaar.
Zo is de vraag naar
gezinszorg in Genk beduidend
lager, mogelijk doordat Genk beschikt
over een zeer groot residentieel
aanbod, en/of doordat
in Genk meer de nadruk ligt op
mantelzorg. In bijvoorbeeld Kinrooi
is de situatie omgekeerd:
deze gemeente kent een klein residentieel
aanbod, waardoor zeer
veel gezinszorg wordt ingezet. In
Maasmechelen kennen zowel gezinszorg
als woonzorgcentra dan
weer een lage invulling van de
behoefte. Een mogelijke verklaring
hiervoor is dat er veel meer
beroep kan gedaan worden op
mantelzorgers doordat hier meer
mensen van vreemde herkomst
wonen, en de hogere werkloosheid
kan bijdragen tot het invullen
van deze mantelzorg.
Broodnodige mantelzorg staat
onder druk
Het aantal beschikbare mantelzorgers
staat onder druk. Enerzijds
blijkt op basis van louter
demografische gegevens dat het
aantal potentiële mantelzorgers
in de leeftijdsgroep van 40-79-jarigen
tegen 2030 daalt naar 8
per 80-plusser tegen 11 vandaag.
Anderzijds spelen maatschappelijke
factoren mee. In onze drukke
samenleving blijft er steeds minder
tijd over om een zorgrol voor
ouderen op te nemen. Gezinnen
worden kleiner, de pensioenleeftijd
wordt opgetrokken, er zijn
steeds meer tweeverdienersgezinnen,…
En net nu wordt meer en
meer ingezet op thuiszorg en vermaatschappelijking
van de zorg.
Er is dus nood aan een degelijk
mantelzorgbeleid dat de mantelzorger
ondersteunt, zowel op het
vlak van thuiszorg en thuiszorgondersteunende
diensten, als op
het vlak van voldoende en gecentraliseerde
info, begeleiding en
emotionele ondersteuning waarbij
er aandacht is voor de combinatie
werk-mantelzorg.
Blik op de toekomst: zorgbehoefte
van Limburgse ouderen
in 2030
Aan de hand van het huidige
zorggebruik en de demografische
gegevens berekenen we in het
masterplan verschillende toekomstprognoses.
Een prognose
gebaseerd op RIZIV-cijfers, een
prognose op basis van het aantal
lopende dossiers tenlasteneming
in de zorgverzekering, en een
prognose op het totaalgebruik
van het aantal uur gezinszorg.
Deze prognoses vergelijken we
bovendien met een vooruitberekening
van de huidige programmatieregels
alsook met de resultaten
uit een recente Belgische
KCE-studie (2011). Binnen de
prognose op basis van de zorgverzekering
werken we bovendien
met enkele varianten, rekening
houdende met het principe
van de communicerende werking
tussen residentiële en mantel- en
thuiszorg. Deze redeneeroefening