Foodtec 02 2022

De Pen
Lode Ceyssens
Voorzitter Boerenbond
Meer ‘lokavoor’ zijn
Begin mei overhandigde mijn voorganger Sonja De Becker mij symbolisch de ‘Boerenbondploeg’ als
nieuwe voorzitter van Boerenbond. Een voorrecht, maar ook een hele grote uitdaging. De voorbije
maanden heb ik mij hierop proberen voor te bereiden met ook nogal wat bezoeken aan structuren,
leden en bedrijven.
Wat me zeker is bijgebleven, is de rijke traditie van vakmanschap die onze land- en tuinbouwsector
herbergt. Wat me minstens evenzeer is bijgebleven, is hoe fit onze sector is en hoe hij alle troeven
heeft om de wereldwijde pionier te zijn die hij is. Iedereen heeft de mond vol van de landbouw van
de toekomst en praat over verduurzamen. Wel, op onze bedrijven doet men dit al. Economisch én
ecologisch is onze Vlaamse land- en tuinbouw een van de meest efficiënte ter wereld. Een sterke en
welvarende landbouw, niet voor niets de primaire sector genoemd, is het fundament voor de hoge
levensstandaard die we in ons land kennen en voor de ontwikkelingsruimte voor andere economische
sectoren.
Het belang van een eigen voedselproductie, nu en in de toekomst, wordt ook nu nog maar eens duidelijk.
Net zoals energie een nationale asset is, is het voor Vlaanderen evenzeer van strategisch belang
om een sterke, lokale voedselproductie te hebben. Voedsel is per slot van rekening de ‘energie’ voor de
mens. Het niveau halen van onze land- en tuinbouwers, dat betekent slim en hard werken. En als we
het topniveau van onze landbouw ook zo willen houden, dan gaan we voortdurend moeten inspelen
op nieuwe uitdagingen (koolstof opslaan, het produceren van lokale energie en eiwitten, biodiversiteit …)
en blijven zoeken naar oplossingen.
Onze land- en tuinbouwers hebben de ervaring en skills om dit te doen – maar om te bouwen aan
oplossingen, om constant te verbeteren, hebben zij net als andere ondernemers ontwikkelingsruimte
nodig. Daarom zien wij het als Boerenbond als onze taak om te zorgen dat de land- en tuinbouw
een welvarende sector blijft die de toekomsttest met glans doorstaat. Dat kunnen we niet alleen. Veel
verschillende partijen – boeren, landbouworganisaties, ketenpartners, consumenten en beleid – maken
hierin het verschil. Door een stimulerend beleid te voeren, door risico’s te delen, door een correcte prijs
aan de boeren, door een dialoog met open vizier …
In tegenstelling tot de ons omringende landen durven we niet altijd zo fier te zijn op onze lokale
producten. We mogen onze boeren best meer koesteren en meer ‘lokavoor’ zijn door producten van
hier te waarderen en te consumeren. Dat is goed voor de boer, goed voor het klimaat én goed voor de
consument. Als je weet dat de gemiddelde leeftijd van onze boeren vandaag 56 jaar is, is duidelijk dat
er ons een formidabele vergrijzingsgolf wacht. Ik wil dan ook een duidelijke oproep doen naar al onze
beleidsmakers onze jonge boeren de goesting om te boeren niet te ontnemen, maar om hen een
rechtszeker toekomstperspectief te geven.
Als dit perspectief ontbreekt, is de Vlaamse land- en tuinbouwer met uitsterven bedreigd. In dat geval
hangen er ons twee – weinig aantrekkelijke – opties boven het hoofd, namelijk voedselafhankelijkheid
(meer import) of een landbouw in handen van slechts een aantal zéér grote bedrijven (verdwijnen van
het familiale weefsel dat onze Vlaamse landbouw nu zo typeert). Ik meen vanuit de grond van mijn
hart dat we onze eigen voedselvoorziening, en dus ook onze producenten, naar waarde moeten schatten.
We moeten hierbij vertrouwen schenken aan de stielkennis van onze boeren en de rijke agrodiversiteit
die onze landbouw rijk is.
Van groot én klein, gangbaar en bio, van biodiversiteit én agrodiversiteit, van markt en samenleving …
Alleen zo kan de boer als vrije en familiale ondernemer de weg zoeken die het best past bij zijn of haar
ondernemerschap, mogelijkheden en aanvoelen. Het zijn precies die individuele keuzes waarmee de
landbouw finaal biedt wat de markt en de maatschappij verwacht. ■
21