2023-07 Cruise Special

28 maart 2023 15
“Met autonoom varen staan we nog maar aan
het begin”
Toen Shipping Technology in 2018 van start ging,
was autonoom varen het ultieme doel. Al snel
bleek dat voor de kunstmatige intelligente grote
hoeveelheden data nodig zijn en dat deze data ook
voor veel andere zaken kunnen worden benut. Het
bedrijf, opgericht door binnenvaartondernemer
Remco Pikaart en AI consultancy-bedrijf Xomnia,
ontwikkelt tal van producten en diensten die het
varen en managen van een schip vereenvoudigen.
Directeur Tom Boerema vertelt hoe.
Zetten jullie met die innovaties de
binnenvaart op zijn kop?
“We willen geen radicale verandering
teweegbrengen. We zijn geen
disruptors, zoals ze dat zo mooi noemen.
Wij willen geleidelijk toewerken
naar meer geautomatiseerd varen. En
ook andere processen aan boord
automatiseren. Dan moet je denken
aan laden en lossen, onderhoud, administratie,
het melden… Om
zodoende het varen veiliger te maken
en de belasting van de bemanning
omlaag te brengen, zodat je met minder
mensen aan boord zou mogen
varen of dat je met dezelfde bemanning
langer zou mogen varen.”
Over welke toegevoegde waarde heb
je het?
“Een dashboard waarin je terug kunt
zien wat er aan boord is gebeurd
bijvoorbeeld. Rapportages, van waar
naar waar gevaren, hoeveel ton vervoerd,
hoeveel brandstof verbruikt,
hoeveel CO 2
of NOx uitgestoten?
Voor rederijen nuttig als informatie
aan verladers, maar ook voor verzekeraars
als er een aanvaring of andere
schade is. Dus we zagen eigenlijk
een soort tweedeling: één is de dataontsluiting,
rapportage en dashboarding
en het andere is het autonome
varen.”
De hoofdrol is voor ST Brain, hè?
Dat is het hart, het brein…
“Ja, ST BRAIN installeren we aan
boord. Daarmee kunnen we elk schip
‘smart’ maken. Het BRAIN verwerkt
alle data die wij aan boord ontsluiten.
Van de GPS, de dieptemeter, de
Tom Boerema. (foto privécollectie)
beladingsmeter, de motoren, de bochtaanwijzer…
alles. Het zorgt er ook
voor dat die data naar onze cloudopslag
gestuurd worden. Daarnaast is
het ook een opslag van de data
wanneer de internetverbinding weg
zou vallen. Daarnaast draaien onze
applicaties zoals Collision Detection en
de Autonomous Lane Assist aan boord
op de BRAIN – ook zonder
internetverbinding.”
Waar staan jullie nu?
“We hebben nu ruim 170 installaties
draaien. En we hebben er nu nog ruim
zeventig in de planning. Het dashboard
functioneert op al die schepen
naar tevredenheid. Met de autonomie
staan we nog maar aan het begin. We
hebben de eerste stappen gezet en
twee autonome producten gelanceerd.
De Collision Detection-applicatie voorspelt
of er een aanvaring dreigt, met
een vast object of met een bewegend
object.
Het tweede product is de ST Autonomous
Lane Assist. Dat is eigenlijk de
echte eerste stap in het autonoom
varen. Als een schip bijvoorbeeld van
Rotterdam naar Duisburg moet, vul
je dat in de AIS in. Onze applicatie
die maakt dan een track, een route.
Accepteert de schipper die, dan moet
hij wel zelf van de kant afvaren, naar
het startpunt toe. Daar druk je op
de knop en dan vaart het schip naar
Duisburg toe. Tegen de tijd dat je vlak
bij Duisburg bent, krijg je een waarschuwing
dat je hem weer moet overnemen.
In de tussentijd waarschuwt
het systeem als er iets mis dreigt te
gaan en hoef je als schipper alleen
maar te monitoren.”
Dus eigenlijk een trackpilot, maar dan
voor het hele traject?
“Ja, en je hoeft helemaal niks in te
stellen. Want wij weten door al die
data het stuurgedrag van het schip. We
weten of het leeg of beladen is, of het
voorstroom of tegenstroom vaart.
Dus je hoeft helemaal niks in te stellen.
Daarvoor gebruiken we kunstmatige
intelligentie en de data die het
schip in het verleden zelf heeft opgebouwd
en van vergelijkbare schepen.”
Hoeveel schepen varen nu al met die
Autonomous Lane Assist?
“Een kleine twintig schepen. En dat
gaat goed. Nu is het de bedoeling dat
we de producten stap voor stap uit
gaan breiden. De Collision Detectionapplicatie
kan ook ingrijpen bij een
dreigende aanvaring. Nu mag dat nog
niet van de wet. Een andere volgende
stap zal zijn dat we de motorbediening
gaan koppelen. Dus dan vul je
bijvoorbeeld in: ‘Ik moet morgenmiddag
om drie uur in Duisburg zijn’. Dan
gaat het schip zelf de snelheid en het
motortoerental bepalen. Dan ga je
heel wat brandstof besparen.”
Moet de wetgeving worden aangepast
voor (deels) autonoom varen?
“Wetgeving is echt lastig. De ontwikkelingen
gaan veel sneller. De wetgever
kan dat niet bijbenen. Dat is voor bedrijven
als ons een uitdaging. Plus de
bemanning die nog aan boord blijft…
Hoe zorg je dat die goed gekwalificeerd
is voor de nieuwe manier van
varen. Dat zij kunnen ingrijpen op het
moment dat dat nodig is.”
Met hoeveel mensen minder kan er
straks gevaren worden? Komen er
helemaal onbemande schepen?
“Dat durf ik eigenlijk niet goed te
zeggen. Ik geloof niet in onbemande
schepen. Ik denk dat het technisch wel
mogelijk is. Alleen worden de schepen
dan dusdanig duur dat ze niet meer
rendabel te exploiteren zijn. Doordat
er zoveel techniek aan boord nodig is.
Ik denk dat het realistisch is dat je in
de continuvaart op een Rijnschip met
drie man kan gaan varen. Dat duurt
nog jaren, hoor. Laten we eerst maar
eens met een aantal pilots de wetgever
ervan overtuigen dat het goed is en dat
het veilig kan. Als we dan iets langer
zouden kunnen varen met dezelfde
Veel van de innovatieve oplossingen worden toegepast op de Factofour.
(foto Shipping Technology)
bemanning of met één mannetje
minder. Dan hebben we al wat bereikt
voor de sector.”
Staat de overheid daar welwillend
tegenover?
“De bemanningsregeling is nog maar
net gemoderniseerd, dus is het een
uitdaging om de wetgever toch mee
te krijgen. Ze willen wel meedenken.
Wij zijn al een aantal keren bij de CCR
geweest. Ze zien daar ook wel dat de
veranderingen heel hard gaan. Ook in
Brussel kijken ze ernaar.”
Jullie doen ook een pilot voor het
automatiseren van het laden en lossen
van een containerschip, toch?
“Ja, met Delfia Inland Shipping,
Autena en Mavisoft. Dat past helemaal
in onze benadering. Als je wat wilt
doen aan de belasting van de bemanning,
moet je naar het totaalplaatje
kijken. Een containerschip ligt ongeveer
70 procent van de tijd in de haven
te laden en te lossen en is maar 30
procent van de tijd aan het varen. Die
70 procent zit de bemanning met een
verrekijker de containers in en uit het
ruim te kijken. Kijken of alles goed
gaat. Als je dat kunt automatiseren,
met camera’s en beeldherkenning,
hoeft er geen bemanningslid in de
stuurhut te zitten turen en is de crew
significant ontlast.”
Blijven jullie je alleen op binnenvaart
richten?
“Nee. De ambitie is ook om de stap
te maken naar de zeevaart. En dan
ligt het voor de hand om in eerste
instantie de shortsea op te pakken.
Daar hebben we voorzichtig de eerste
gesprekken al gehad. Als we een
binnenvaartschip op de Rijn of op de
IJssel autonoom kunnen laten varen,
dan wordt het op zee een makkie.”