2023-07 Cruise Special

28 maart 2023 25
Vlootvergroening: “Alle stappen richting een
business case helpen”
Als afsluiting van Platina III heeft het Europese Inland Waterway Transport
platform (IWT) vorige week in Brussel de Inland Navigation Week
georganiseerd. Die werd afgetrapt met een themadag over het vergroenen
van de vloot.
Daisy Rycquart, secretaris van de
commissie Innovatie en Vergroening
binnen het IWT-platform, besprak
de financiële en technologische
knelpunten waar schippers mee te
maken krijgen als ze hun schip willen
vergroenen. Uit het gemiddelde prijsscenario
in een CCR-studie bleek twee
jaar geleden dat het vergroenen van
de gehele Europese vloot (zo’n 16.000
schepen) al snel 7 miljard euro gaat
kosten, bovenop de ‘business as usual’
kosten. Daarbij is nog geen rekening
gehouden met de huidige inflatie.
Vergroeningsfonds
De CCR peilt momenteel via de ESO
en EBU wat de sector van een vergroeningsfonds
vindt. Na afloop van deze
consultatie zullen de organisaties in
mei een eerste reactie geven. “Zo’n
fonds op schaal van de sector kan een
van de broodnodige instrumenten zijn
om de financiële bottleneck weg te
nemen”, aldus Rycquart.
Hoe het fonds er precies gaat uitzien,
is nog niet duidelijk. Er zal een gezamenlijke
financieringsinspanning
nodig zijn van de sector en wellicht de
EU(lidstaten). Verder is het belangrijk
dat banken bereid zijn om aantrekkelijke
financieringen te bieden voor
groene schepen en dat verladers hogere
tarieven willen betalen voor schoon
vervoer.
“De druk op verladers om te vergroenen
wordt opgevoerd”, zegt Rycquart.
“Ook grote industrieën zijn straks
genoodzaakt om hun carbon footprint
op orde te hebben. Zodra de externe
kosten worden geïnternaliseerd, zal de
binnenvaart dit direct in positieve zin
merken.”
Professor Sebastian Verhelst van de
Universiteit Gent presenteerde een
technische vergelijking van alternatieve
brandstoffen die momenteel in
discussie zijn: methanol, ammoniak,
waterstof, biobrandstof en methaan.
Hij keek zowel naar het productieproces
als naar de opslag en de energiewaardes.
Het opslaan van waterstof is
veruit het moeilijkst, methanolopslag
is eenvoudiger.
Volgens Verhelst is een centrale vraag:
to carbon or not to carbon? Alleen bij
koolstofarme brandstoffen zoals
waterstof en ammoniak zijn de uitlaatgassen
CO 2
-vrij. Vanuit circulair
oogpunt, waarbij het hele proces in
ogenschouw wordt genomen, zijn ook
(groene) methanol en biobrandstof
koolstofneutraal. Methanol en
ammoniak zijn makkelijk qua
productie, maar ammoniak verbrandt
moeilijker. “De regelgeving moet
duidelijk rekening houden met het
hele proces en zeker niet alleen de
focus leggen op wat er uit de pijp
komt.”
Aansluitend was er een technische
matchmaking workshop van het
Europese ENTRANCE-projectteam, dat
mogelijkheden onderzoekt om een
marktopschaling te doen door aanbieders
te verbinden met vragende
partijen. Het ENTRANCE-team richt
zich op alle vervoersmodaliteiten,
maar ging in dit geval specifiek in op
de binnenvaart. Rycquart: “Marktopschaling
is interessant voor de financiële
bottleneck. Alle stapjes
richting een business case helpen.”
Technische jungle
Verder vonden technische presentaties
plaats rond Stage V-motoren,
nabehandelingstechnologie, biobrandstof
en batterijen. Met als doel een
overzicht te bieden van wat vandaag al
mogelijk is om binnenschepen te vergroenen.
“De technische bottleneck is
een jungle voor veel schippers”,
Daisy Rycquart: “Laten we vooral kijken naar wat we met de huidige duurzame motoren en
technieken al kunnen bereiken.” (foto IWT-platform)
aldus Rycquart. “Wij hebben geprobeerd
daar duidelijkheid in te scheppen.
We gaan kijken wat we nog meer
kunnen doen. Mogelijk kunnen
ENTRANCE en IWT een vervolgsessie
organiseren rond de mogelijkheden
van een groepsaankoop.”
“Aan vergroening moeten we veel
aandacht blijven besteden, want de
ontwikkelingen gaan snel. Het grootste
probleem is dat er geen business
case is. Veel schippers willen wel
vooruit, maar ze moeten meebetalen
voor iets dat ze nu nog niet kunnen
terug verdienen. Om dat op te lossen,
moeten we aan meerdere knoppen
draaien. We richten ons nu op alle
partijen die daarbij een rol spelen.”
“Een deel van de verladers durft al een
meerprijs voor schoon vervoer te
betalen, het blijft echter de uitzondering
op de regel. Ook de ogen van
banken zijn aan het opengaan en een
land als Nederland geeft veel subsidie
voor vlootvergroening.”
Laagdrempelig
Aan de sessies over vergroening namen
zo’n 150 personen deel. Volgens
Rycquart was het vrij moeilijk om de
binnenvaartondernemers zelf te bereiken:
“Met het IWT-platform
proberen wij de noden en belangen
van de sector aan te voelen. Qua
vergroening mogen binnenvaartondernemers
gerust nog meer van zich laten
horen via de nationale organisaties.
We doen er alles aan om zo laagdrempelig
mogelijk te zijn en hebben
een bottom-up aanpak. Het komt
écht vanuit de sector. Mijn boodschap
aan de varende ondernemers is dan
ook: schroom niet om met ons mee te
komen praten en je vragen te stellen.
We zijn dichterbij dan je misschien
denkt.”
Want vergroenen móet de sector. “Uit
de studie van de CCR (2021) blijkt
dat we op de huidige weg niet kunnen
doorgaan. Wat niet wil zeggen dat we
de hele vloot dan maar moeten
slopen. Laten we vooral kijken naar
wat we met de huidige duurzame motoren
en technieken al kunnen bereiken.
Met een retrofit zal je niet
altijd tot een zero emissie schip
komen, maar emissiereducties van 60
tot 90 procent zijn haalbaar.”
BBB is een Brede Beleidsbepalende Beweging
De politiek vraagt zich na de verkiezingen
van vorige week
wanhopig af hoe om te gaan met
de winst van de BBB en wie het
zijn die op de Boer Burger B
eweging hebben gestemd.
Zelf was ik een halverwege jaren
70 in Rotterdam begonnen actief
CDA-politicus, die in 2010 in mijn
nieuwe woonplaats Krimpen aan
den IJssel de lokale partij Stem
van Krimpen oprichtte. Die werd
in 2018 met vijf zetels de grootste
partij. Van boven opgelegde,
maar ongewenste gewoonten (“zo
doen we dat al jaren in Krimpen”)
werden afgeschaft en een nieuwe
politieke situatie ontstond.
Na de monsterzege van BBB is
overduidelijk bewezen dat het
geen boerenpartij is maar een
partij die velen aanspreekt
vanwege hun aanpak en het
charisma van Caroline van der
Plas dat aanstekelijk werkt op
haar aanhangers. Een partij die
op deze wijze opkomt voor verdrukte
en wanhopige agrariërs,
zal dit ook doen voor andere
sectoren, daar zijn al hun kiezers
van overtuigd.
Zelf zie ik parallellen met de binnenvaartsector
die in de jaren 80
heftige strijd voerde in ons land.
In de periode tussen 1988 en
1994 was ik bestuurs- en uitvoerend
secretaris van de Christelijke
Bond van Ondernemers in de
Binnenvaart (CBOB). Het was in
de tijd, velen zullen het zich
herinneren, dat er hevige strijd
werd gevoerd over het al dan
niet behouden van de evenredige
vrachtverdeling op de schippersbeurzen
in het land. Ook toen
waren er heftige protesten met
blokkades van rivieren en sluizen.
Het aangedane onrecht en de
strijd die daarop ontstond met
de minister van Verkeer en Waterstaat,
Neelie Smit-Kroes, trok mij
toen ook aan om naar de openstaande
vacature te solliciteren.
En ook toen werden er stevige bemiddelaars
als Barend Biesheuvel
en Wil Albeda ingezet om regering
en binnenvaartbedrijfsleven
bij elkaar te brengen.
Ik ervaar nu dezelfde affiniteit
met de boeren en ben ervan overtuigd
dat de Boer Burger Beweging
als middenpartij uitersten bij
elkaar kan brengen om een voor
ieder werkbare oplossing van de
stikstofproblematiek te bereiken.
Bert Luijendijk,
Krimpen aan den IJssel
Bert Luijendijk was (deel)gemeenteraadslid
voor het CDA in Rotterdam
en Krimpen aan den IJssel en
oprichter en gemeenteraadslid van
de lokale partij Stem van Krimpen
van 2010 tot 2022.
Geen blad voor de mond
Deze rubriek wordt verzorgd door de lezer van
Binnenvaartkrant