tc ankara üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü arkeoloji

Batıkta ayrıca Mısır skarabelerinin Suriye-Filistin imitasyonları olan üç adet
skarabe ile bir adet skarabe biçimli plaka bulunmuştur (Lev. 53.7). Skarabelerden
birisi Mısır'ın 18. Sülalesi'nin geç safhasına ya da 19. Sülale devrine
tarihlendirilmektedir 614 . Skarabelerden başka bir adet silindir mühür de bulunmuştur
(Lev. 53.5). Kuzey Suriye'de M.Ö 18-17. yüzyıllarda yapıldığı tahmin edilen mühür,
geminin Suriyeli olduğu tahmin edilen tüccar-kaptanına ait olmalıdır ve kendisine
ailesinden kuşaklar boyunca aktarılarak geldiği düşünülmektedir 615 .
Batığın M.Ö. 1200 yıllarında Kıbrıs yataklarından gelen bakır ile doğudan
batıya doğru giderken battığı düşünülmektedir 616 . Ulu Burun batığı gibi Gelidonya
batığının da battığı yerin Anadolu'nun güney kıyıları olması, batığın gitmekte olduğu
istikametin belirlenmesini sağlayan önemli bir kriterdir. Batıkta bulunan kalıntılar
batığın bir Yakın Doğu gemisi olduğunu, Suriyeli bir tüccar-kaptan ile Suriye-Filistin
kıyılarında bulunan bir limandan ayrıldığını düşündürmektedir 617 . Batıkta bulunan
ve kullanım izine sahip olan tek kandilin (Lev. 53.6) Suriye-Filistin kökenli olması
da batığın bu bölgeye ait olduğuna işaret etmektedir. Batıkta ele geçirilen buluntular
geminin Yakın Doğu kökenli olduğunu göstermektedir 618 .
1980 yıllarında batık alanında yeniden yapılan incelemeler sonucu geminin
Suriye ya da Kıbrıslı olabilecek taş çapası ile beraber iyi korunmuş bazı seramikler
614 Bass 1961: 274.
615 Turanlı 1999: 65.
616 Bass 1961: 275.
617 Turanlı 1999: 67.
618 G. Bass batık için Kenan, Suriye ya da Erken Fenike tanımlamalarını kullanmıştır fakat sonradan
en uygun tanımlamanın Yakın Doğulu olduğunu belirtmiştir (Bass 1991: 69-709).
140