You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Erken belirleme: Gelişim güçlükleri açısından riskli durumda olan <strong>çocukların</strong> belirlenmesine yönelik standart<br />
yöntemler sağlık sistemi içinde bulunmamaktadır. Halen eskimiş ve yetersiz yöntemlere başvurulmaktadır.<br />
Sağlık görevlileri gelişim denetimi açısından rutin eğitime tabi tutulmamakta ve belirlenen vakaların nasıl<br />
yönetilebileceğini bilmemektedir.<br />
Tanı: Gelişimsel-davranışsal pediatri Türkiye’de yalnızca az sayıda birkaç merkezde uygulanmaktadır. Aile<br />
merkezli yaklaşımları ve etkinlikler ve katılımla ilgili konuları ele alan gelişim temelli ve işlevsel değerlendirmeler<br />
bütünlüklü bir çerçevede ele alınamamaktadır. Mevcut standart tanısal çerçeve olan Çocuk ve Genç<br />
İşlevselliğinde Uluslararası Sınıflandırma (ICF-CY, WHO 2007) nadiren kullanılmaktadır. Kimi merkezlerde<br />
özellikle bilişsel ve zihinsel sağlık sorunlarına ilişkin sorunlarla ilgili tanı için bekleme süreleri çok uzundur ve altı<br />
aya kadar varabilen gecikmelere neden olabilmektedir.<br />
Tedavi, erken müdahale, özel eğitim ve rehabilitasyon: Tedavi, erken müdahale, özel eğitim ve rehabilitasyon<br />
alanlarındaki eğitilmiş görevli sayısı artırılmalı, eğitimin içeriği ve kalitesi de çağdaş yaklaşımlar doğrultusunda<br />
geliştirilmelidir. Bu arada, halen mevcut merkezci, direktifçi davranışsal öğretim yönelimli çerçevenin yerini<br />
topluluk temelli, evlerde gerçekleştirilebilen ve bütünlüklü yaklaşımlara terk etmelidir. Ayrıca, engellilik<br />
raporlarının çıkartılmasına ilişkin ölçütlerde de önemli değişikliklere gidilmesi gerekmektedir. Hizmetlere<br />
erişimin bağlı olduğu bu belgelerin işlevsel ve güvenilir, küçük çocuklar açısından uygun hale getirilmesi gerekir.<br />
Bölgesel eşitsizlikler: Çocuklarla ilgili olarak sağlık alanında sağlanan ilerlemelerden, sağlık<br />
hizmetlerinin ve sağlıkla ilgili müdahalelerin kapsamındaki genişlemeden ülkenin tüm<br />
bölgeleri yararlanmıştır. Bununla birlikte, ülkenin sosyoekonomik açıdan en azgelişmiş<br />
bölgeleri diğer bölgelerin hala gerisindedir.<br />
35,0<br />
30,0<br />
25,0<br />
20,0<br />
15,0<br />
10,0<br />
5,0<br />
0,0<br />
Bodurlukta coğrafi<br />
değişkenlikler (yaşa göre kısa<br />
boy, %)<br />
1993 1998 2003 2008<br />
Total East Rural<br />
DSA açısından tanımlandığı şekliyle “Doğu” bölgesinde tanık olunan iyileşmeler 53 , diğer<br />
bölgelere yetişme açısından yeterince hızlı değildir. Bu tespit, diğer bölgelerdeki kırsal alanlar<br />
için de geçerlidir.Örneğin doğuda annelerin yalnızca yüzde 79’u doğumdan önce tıbbi<br />
yönlendirme ve bakımdan yararlanmaktadır ve bu da ülke ortalamasının 13 puan altındadır.<br />
Gene doğuda doğumların yüzde 74’ü tıbbi gözetim altında gerçekleşmektedir ve bu da ülke<br />
ortalamasının 17 puan altındadır. Ayrıca, doğudaki annelerin yalnızca yüzde 33’ü doğum<br />
sırasında doktordan (hemşire veya ebe dışında) yardım görmektedir. Doğuda ve kırsal<br />
alanlarda 2 yaş çocuklar arasında tam bağışıklananların oranı yüzde 60 olup bu oran ülke<br />
ortalamasının 14 puan altındadır. Doğuda <strong>çocukların</strong> yüzde 20,9’u bodurdur bu oran da ülke<br />
ortalamasının iki katıdır. Doğuda iyotlu tuz kullanan hanelerin toplam yüzdesi 61’dir ve bu da<br />
ülke ortalamasının 24 puan altındadır. Daha ayrıntılı veriler hiç kuşkusuz ilden ile ve ilçeden<br />
90,0<br />
80,0<br />
70,0<br />
60,0<br />
50,0<br />
40,0<br />
30,0<br />
20,0<br />
10,0<br />
0,0<br />
53 DSA’da Türkiye Batı, Kuzey, Orta ve Doğu olarak dört bölgeye ayrılmaktadır.<br />
Tam bağışıklamada coğrafi<br />
değişkenlikler (<strong>çocukların</strong> %'si)<br />
1998 2003 2008<br />
Total East Rural
Change language