Erte da`wir qaraqalpaq a`debiyati
Erte da`wir qaraqalpaq a`debiyati
Erte da`wir qaraqalpaq a`debiyati
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ekewinin` arasinda,<br />
Adam balasi u`stinen,<br />
Babam Bumin qag`an, Istemi qag`an.<br />
Qag`amliq etken, -<br />
dep baslanadi «U`lken jaziw» dag`i so`zler. Sonday-aq «U`lken jaziw» da Bilke qag`an tariyxiy<br />
tulg`alar bolg`an o`z a`kesi Elteris qag`andi, anasi Elbilge qatindi tilge aladi. Bumin qag`an ha`m<br />
Istemi qag`an o`lgen son` olar du`zip ketken qag`anliq idirap Tabg`ashlarg`a g`a`rezli bolip qaladi.<br />
Tariyxiy, siyasiy za`ru`rlik na`tiyjesinde tu`rkiy qa`wimler o`zlerinin` basina joq bolip ketiw qa`wpi<br />
do`ngenlikten Bilke qag`annin` a`kesi Elteris qag`andi hu`kimdar etip taxqa otirg`izadi. Elteris qag`an<br />
toz-toz bolip ketken tu`rkiy xaliqlardin` batirlarin izlep, olardin` basin biriktiredi. Jawlari menen<br />
bolg`an sawashlarda qaharmanliqlari menen ko`zge tu`sedi.<br />
A`kem qag`an usilayinsha...<br />
Qiriq jeti ret atlandi,<br />
Jigirma ret ayqasti<br />
Ta`n`ri jarilqag`anliqtan<br />
Eldi el etti<br />
Qag`anlig`in nig`aytti.<br />
Jawin jen`di,<br />
Dizesin bu`ktirdi,<br />
Basin en`keytti.<br />
A`kem qag`an usilayinsha el-jurt<br />
Sorap dun`yadan o`tti...<br />
Elteris qag`an yag`niy Bilkenin` a`kesi o`lgen son` onin` ornina Bilkenin` ag`asi qag`an<br />
bolg`anlig`i tuwrali derekler bar. Bul derekler «U`lken jaziw» da eslenip o`tiledi.<br />
A`kem qag`an usilayinsha el-jurt,<br />
Sorap du`n`yadan o`tti -<br />
A`kem qag`annin` basina,<br />
Baz qag`annin` balbali (mu`sini) qoyildi.<br />
Onin` elinin` u`stinen,<br />
Ag`am qag`an boldi.<br />
«U`lken jaziw» da bunnan keyingi ulken imperiya quriwdag`i sawashlardan son` Bilke<br />
qag`ann`in` inisi Qultegin menen tu`rli ma`mleket hu`kimdarlig`in bekkemlew ha`m ken`eytiw ushin<br />
gu`resleri, bul sawashlardag`i Qulteginnin` qaharmanliqlari so`z etiledi. Jaziwdin` son`inda<br />
Qulteginnin` qazalaniwi og`an Bilke qag`annin` qayg`iriwi mazmuni su`wretlengen qatarlar menen<br />
juwmaq beriledi.<br />
- 14 -