Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
NO. 7: POZITIF YÜKÜMLÜLÜKLER<br />
Bu gerekliliğin hem esasa hem de usûle ilişkin sonuçları söz konusudur.<br />
Esasa ilişkin boyutunda en çok savunmasız kişilerin –<br />
temel olarak çocukların, gözaltına tutulanların ve kaybolan kişilerin<br />
yakınlarının – korunması ile ilgili olarak ileri sürülmüştür.<br />
Yabancıların korunması, özellikle de suçluların iadesi, ile ilgili<br />
durum burada tartışılmayacaktır. Ayrıca bu durum pozitif<br />
yükümlülükler ile ilgili genel meselenin sadece marjinal boyutunu<br />
oluşturmaktadır. Daha kesin olarak belirtmek gerekirse yapılan<br />
inceleme müdahale (iade ve sınır dışı tedbirleri) ile ilgili olarak<br />
yapılan klasik bir incelemedir. Ve müdahale anlamına gelen tedbirin<br />
orantılılığı değerlendirilirken Mahkeme Sözleşmenin devletlerden<br />
ne beklediği konusunda devletleri pozitif olarak<br />
bilgilendirecektir.<br />
Reşit olmayanların korunması<br />
Reşit olmayanları pozitif olarak koruma yükümlülüğü esas olarak<br />
özellikle aile içerisinde olmak üzere özel alan için geçerlidir. Bu<br />
durum kamusal alanda gerçekleştirilen ihlaller devletin sorumluluğu<br />
dışındadır demek değildir. Kesinlikle devletin sorumluluğundadır<br />
fakat 3. maddenin gerekleri kadar muteber değildirler.<br />
Bu durum, örneğin, Campbell ve Cosans ve Costello-Roberts kararlarında<br />
110 varılan sonuçlardır.<br />
110. 29 Ocak 1982 ve 23 Şubat 1993 tarihli kararlar. Her iki başvuru da Birleşik Krallık<br />
aleyhine yapılmıştır. Dikkat edilmelidir ki Mahkeme ikinci kararda şunları vurgulamıştır:<br />
“Devlet sorumluluğunu özel kurum ve kişilere yükleyerek sorumluluğunu bertaraf<br />
edemez.” Bu yüzden devlet, devlet okulu veya özel okul olsun, okul müdürüne<br />
isnat edilebilir eylemler temelinde sorumlu tutulabilir.<br />
3. maddeden kaynaklanan esasa ilişkin pozitif yükümlülüklerin<br />
ihlali sorunu özellikle:<br />
e<br />
e<br />
İhlalin eksik ve yetersiz koruyucu mevzuattan dolayı mümkün<br />
olduğu durumlarda gündeme gelecektir. 111 Bu durum söz<br />
konusu zamanda reşit olmayan mağdurun üvey babasının<br />
mağduru devamlı olarak dövdüğü kanıtlanmış ise de “makul<br />
cezalandırma” savunmasını kabul eden İngiliz hukukuna<br />
göre mahkemede berat ettirildiği A - Birleşik Krallık davasında<br />
112 böyledir;<br />
Her ne kadar yasa yeteri kadar koruma sağlıyor ise de resmi<br />
makamlar kötü muamele ile ilgili olarak haberdar edilmiş<br />
fakat pasif kaldıkları, etkili bir şekilde harekete geçmedikleri<br />
veya çok geç harekete geçtikleri durumda durumlarda gündeme<br />
gelecektir. Örneğin, Z - Birleşik Krallık davasında 113<br />
sosyal hizmetler kötü muamele görmüş çocuğun aile içinde<br />
meydana gelen çok kötü uygulamalara maruz kaldığından<br />
haberdar olmasından dört buçuk yıl geçinceye kadar başka<br />
bir yere yerleştirilmesi kararı almamışlardır.<br />
Özgürlüklerinden mahrum bırakılan kişilerin korunması<br />
3. madde kapsamında güvence altına alınan koruma ayrıca özgürlüklerinden<br />
geniş anlamda mahrum bırakılanları – tutuklu bulunan,<br />
gözaltında veya akıl hastalıkları ile ilgili kurumlarda tutulan<br />
kişileri de – kapsamaktadır. Bu kişiler ile ilgili içtihadın özgürlük-<br />
111. Bu hipotez elbette usûlî pozitif yükümlülükler ile de ilgilidir.<br />
112. 23 Eylül 1998 tarihli karar.<br />
113. 10 Mayıs 2001 tarihli karar.<br />
II. Yaşam hakkı ve vücut bütünlüğünün korunması 29
Change language