Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
NO. 7: POZITIF YÜKÜMLÜLÜKLER<br />
vahim bir şekilde kişinin özel hayatını ihlal ettiği durumlarda<br />
8. maddenin de aynı amaca hizmet edebileceği sonucuna varmıştır.<br />
Cinsel taciz ve özellikle tecavüz bu kategoriye girmektedir.<br />
Bununla birlikte yakın zamanda M.C - Bulgaristan davasında 134<br />
Mahkeme, devlet aleyhine kararını 8. madde ile 3. maddenin birleşimine<br />
dayandırmıştır.<br />
Bu davalarda devletler hem ceza mevzuatı geçirme hem de ceza<br />
hukukunu Sözleşmenin şartları uyarınca yorumlama yükümlülüğünün<br />
ihlali nedeniyle sorumlu tutulmuşlardır. Bu konuya daha<br />
sonra değineceğiz.<br />
Kölelik, uşaklık ve zorla çalıştırma yasağı<br />
İlgili durumu tamamlamak için kölelik, uşaklık ve zorla çalıştırmayı<br />
yasaklayan 4. maddeye değinelim. <strong>Avrupa</strong> Mahkemesinin<br />
Siliadin - Fransa kararında tespit ettiği gibi bu madde 2. ve 3.<br />
madde ile birlikte <strong>Avrupa</strong> Konseyi’ni oluşturan demokratik toplumların<br />
temel değerlerinden birini güvence altına almaktadır. 135<br />
Söz konusu maddenin ilk defa uyumlu yorumunu sunan bu kararın<br />
önemi esas olarak pozitif yükümlülük alanına dayanmakta<br />
iken Mahkeme bununla birlikte bu temelde var olan esasa ilişkin<br />
yükümlülükler prensibini onamıştır. Bu karar Mahkemenin bu<br />
yükümlülüklerin niteliğini açıklığa kavuşturmasına yol açmamıştır.<br />
Bu nedenle ileriki bir kararı beklemek durumundayız.<br />
133. 27 Şubat 1985 ve 24 Eylül 1996 tarihli kararlar, Birleşik Krallık aleyhine yapılan başvurular<br />
ile ilgili.<br />
134. 4 Aralık 2003 tarihli karar.<br />
135. 26 Temmuz 2005 tarihli karar, §82.<br />
Usûlî yükümlülükler<br />
2. maddeden 4. maddeye kadar korunan hakların etkili bir şekilde<br />
kullanılmasını güvence altına almak için içtihatlar bunları usûlî<br />
gerekler ile eşleştirmiştir. En sık atıfta bulunulan soruşturma gereğidir.<br />
Bununla birlikte görülmektedir ki bu şart yakın zamanda<br />
içtihatta kabul edilen daha geniş bir yükümlülüğün bir parçasını<br />
oluşturmaktadır: Etkili yargısal sistemi yürürlüğe koyma yükümlülüğü.<br />
Soruşturma yükümlülüğü<br />
Yükümlülüğün önemi ve amacı<br />
<strong>Avrupa</strong> Mahkemesi ulusal makamların şiddet içeren ölüm veya<br />
işkence iddiaları ile ilgili olarak soruşturma yürütmesini gerekli<br />
kılarken her şeyin üstünde Sözleşmenin ihlal edildiği durumlarda<br />
bir cezai takibatın başlatılması veya gerekli yargısal prosedürün<br />
yer almasını amaçlamaktadır. Mahkemenin tespit ettiği gibi bu tür<br />
davalarda böylesi bir prosedürün başlatılması için gerekli bilgiye<br />
sahip olan devlet organ veya görevlileridir. 136 Fakat bu durum,<br />
yakınılan olayların kamu makamlarına isnat edilmediği durumlarda<br />
bu yükümlülüğün dava için her zaman iyi olduğu anlamına<br />
gelmemektedir. Bu durum ayrıca bireyler ile ilgili olarak 2. ve 3.<br />
maddenin yerine getirilmemiş olduğunun farz edildiği durumlar<br />
için de geçerlidir. 137 İçtihadın tekrar tekrar vurguladığı gibi bu tür<br />
bir soruşturmanın amacı iç hukukun koruma ile ilgili hükümleri-<br />
136. Özellikle, Makaratzis - Yunanistan, 20 Aralık 2004.<br />
137. Bkz. M.C. - Bulgaristan, yukarıda değinilen (Madde 3).<br />
II. Yaşam hakkı ve vücut bütünlüğünün korunması 33
Change language