29.01.2015 Views

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

NO. 7: POZITIF YÜKÜMLÜLÜKLER<br />

I. Genel Meseleler<br />

<strong>Pozitif</strong> yükümlülük kavramını çevreleyen kavramlar<br />

Tanım<br />

İlgili içtihatların sistematik resmi, Siliadin - Fransa 5 davası gibi<br />

Mahkeme kararlarında bulunabilirken, bu kararlar pozitif yükümlülük<br />

kavramına bir tanım getirmemektedirler. Bununla birlikte,<br />

bu tür bir tanım tek tek kararlardan kolayca çıkarılabilmektedir.<br />

Belçika dil hakları davasında 6 başvurucular bu durumu şikayetleri<br />

için temel alarak bu yükümlülüklerin “bir şeyler yapma yükümlülüğü”<br />

olarak kabul edilmesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir.<br />

Mahkeme bu yargısal görüşü kabul etmeyi reddetmiş ve ileri sürülen<br />

bölümün – 1 No’lu Protokol’ün 2. maddesi – niteliği gereği<br />

düzenlemenin devlete bırakılmasını gerektirdiği sonucuna varmayı<br />

tercih etmiştir. Mahkeme daha sonra bu tutumunu sürdürmüştür.<br />

<strong>Avrupa</strong> Mahkemesinin görüşüne göre, pozitif<br />

yükümlülüklerin asıl karakteri şudur ki bu yükümlülükler uygulamada<br />

ulusal makamların bir hakkı güvence altına almak için<br />

gerekli tedbirleri almasını gerektirmektedir 7 ya da daha açık<br />

olarak ifade etmek gerekirse ulusal makamların makul ve uygun<br />

tedbirler alarak bireyin haklarını koruması gerekmektedir. 8 Bu tür<br />

5. 26 Haziran 2005 tarihli karar.<br />

6. Yukarıda atıf yapılmıştır, s. 5.<br />

7. Hokkanen - Finlandiya, 24 Ağustos 1994.<br />

8. López-Ostra - İspanya, 9 Ekim 1994.<br />

tedbirler yargısal olabilirler. 9 Bu nedenle devletlerin Sözleşmeyi<br />

ihlal eden bireylere karşı ya bir eylem türü ya da bir kişi kategorisi<br />

için hukukî kurallar koyarak yaptırımlar getirmeleri beklenmektedir.<br />

Fakat bu tedbirler ayrıca uygulanabilir tedbirler ile uyumlu<br />

olmalıdırlar. Mahkemenin hem negatif hem de pozitif yükümlülükler<br />

için geçerli olan genel kanaatine göre “aslında engelleme<br />

hukukî bir kısıtlama gibi Sözleşmeye aykırı olabilir”. 10 Örneğin,<br />

cezaevi yetkililerinin mahpusların intihar etmelerini veya mahpusların<br />

diğer mahpuslara <strong>Avrupa</strong> Sözleşmesine aykırı bir şekilde<br />

davranmalarını önlemek amacıyla belirli durumlarda tedbirler<br />

almaları gerekmektedir. Hukukî ve uygulanabilir, bu iki tedbir<br />

türünün aynı zamanda gerekliliği de ispatlanabilmelidir. Bu husus<br />

o andaki şartlar ile ilgili bir meseledir.<br />

Temel<br />

Bir çok davada pozitif yükümlülüklerin, devletlerin yerine getirmeleri<br />

gereken şartları genişletme etkisine sahip olduğunu hatırlamak<br />

gerekir ki, bu durumda ilgili şartların hukukî temelleri ile<br />

ilgili sorun büyük bir önem taşımaktadır. Mahkemenin, Sözleşmede<br />

temellendirilmemiş hakları korumaya yetkili olmadığı 11<br />

anlamına gelen genel yetki ilkesinin bir sonucu olarak <strong>Avrupa</strong><br />

9. Özellikle, Vgt Verein Gegen Tierfabriken - İsviçre, 28 Eylül 2001. Mahkeme burada<br />

ulusal yasa yapma yükümlülüğüne atıfta bulunmaktadır.<br />

10. Airey-İrlanda, 11 Eylül 1979, §25.<br />

11. Örneğin, Johnston ve diğerleri - Birleşik Krallık, 27 Eylül 1986.<br />

I. Genel Meseleler 7

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!