Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NO. 7: POZITIF YÜKÜMLÜLÜKLER<br />
altında olma ihtimalini tümden dışta bırakmamaktadır. Britanya<br />
hükümetinin tutumu, hukukî tanımayı reddederken, cinsel özgür<br />
iradesini (self-determination) kabul etmiş ve hukukî tanımanın<br />
olmaması nedeniyle doğabilecek sakıncaları asgariye indirmek<br />
için adımlar atmış, belli bir dereceye kadar etkili olmuştur. 165 Bu<br />
durum ayrıca B - Fransa kararına 166 da taşınmıştır. Mahkeme,<br />
oldukça benzer koşullarda, Sözleşmenin ihlal edildiği sonucuna<br />
varmıştır. Çünkü, Mahkeme başvurucunun şikayetlerini doğrulayan<br />
olayları, Fransız hukukununun, Birleşik Krallık hukukundan<br />
farklı olarak bir transseksüelin görünümünü bile kabul etmediğini<br />
dikkate almamıştır.<br />
165. Bkz. ayrıca Cossey, 29 Ağustos 1990; Sheffield ve Horsham - Birleşik Krallık,<br />
30 Temmuz 1998.<br />
166. 24 Ocak 1992 tarihli karar.<br />
167. 11 Temmuz 2002 tarihli kararlar<br />
Mahkemenin bu tutumu I - Birleşik Krallık ve Christine Goodwin -<br />
Birleşik Krallık kararları ile belirgin bir şekilde değişmiştir. 167 Mahkeme,<br />
bilimsel bilgilerin ve uluslararası uygulamaların gelişimini,<br />
hukuk sistemlerinin tutarlılığı, ihtiyacı ve ayrıca söz konusu kişilerin<br />
tanınmamalarının devam etmesinden kaynaklanan ve artan<br />
olumsuzlukları da dikkate alarak tutumunu değiştirmiştir.<br />
Mahkeme şimdi tanıma konusunda devletlerin artık takdir yetkilerinin<br />
olmadığı görüşündedir. Başka bir deyişle devletler tanımak<br />
ile yükümlüdürler. Devletler tanıma prosedürünün söz konusu<br />
olduğu durumlarda hala belirli bir hareket özgürlüğüne sahiptirler.<br />
Bunun sonucu olarak meydana gelen devletlerin yükümlülüğü<br />
bu devletlerin mahkemelerine düşmektedir. Devletler, transseksüellerin<br />
cinsel özgür irade hakkına saygı duymalı ve cinsiyet değiştirme<br />
ameliyatlarının masraflarının ameliyatın tedavi<br />
gerekliliğinin kanıtlanması şartıyla geri ödenmesi hakkını tanımalıdırlar.<br />
168<br />
Kişinin kökenlerini bilme hakkı<br />
Taraf Devletlerin ayrıca bireylerin kökenleri ile ilgili bilgilere ulaşmalarını<br />
sağlama görevi söz konusudur. Başka bir deyişle, Mahkemeden<br />
alıntı yaparak “herkes bireysel insan olarak kimliklerinin<br />
detaylarını saptayabilmelidir.” 169<br />
Gaskin - Birleşik Krallık davasında 170 problemin başlangıcının<br />
sosyal hizmetler tarafından bakıma alındığı zamana dayanan bir<br />
psikolojik bozukluktan muzdarip olan başvurucu cevapçı devletin,<br />
davanın gizli niteliğini ileri sürerek, kendisine o zamana ait<br />
kişisel bilgilere ulaşmasına izin vermediğinden şikayetçi olmuştur.<br />
Mahkeme kamu makamlarının hizmet ettiği meşru amacı kabul<br />
ederken “başvurucunun durumunda bulunan kişilerin çocuklukları<br />
ve ilk ergenliklerini anlamak için gerekli bilgileri almalarında,<br />
Sözleşme tarafından korunan hayati menfaatlerin söz konusu<br />
olduğu” sonucuna varmıştır. Söz konusu davada, belgelere erişimin<br />
reddedilmesinin bazı “bilgi veren kimselerin” adlarını açıklamak<br />
istememeleri ile bağlantılı olduğu ölçüde <strong>Avrupa</strong> Mahkemesi<br />
Birleşik Krallık’ın erişim talepleri hakkına karar vermeden<br />
168. Van Kück, yukarıda değinilen.<br />
169. Gaskin - Birleşik Krallık, 23 Haziran 1989.<br />
170. Ibid.<br />
III. Özel hayatın ve aile hayatının korunması 39
Change language