Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NO. 7: POZITIF YÜKÜMLÜLÜKLER<br />
riyle arasında sürekli bağları söz konusudur ve sadece istisnai<br />
durumlar bu bağları koparabilmelidir. 193 Elbette bu durum hiçbir<br />
şekilde Sözleşmenin ayrılma ve boşanmayı yasakladığı anlamına<br />
gelmemektedir. Mahkeme basitçe evebeyn/çocuk arasındaki ilişkilerin<br />
kopmasına neden olan bu tür olayları reddetmektedir. İlgili<br />
içtihat bu bağlamda devletler açısından pozitif yükümlülükler de<br />
dahil olmak üzere çeşitli yükümlülükler getirmiştir. Bu yükümlülükler<br />
esas olarak usûlidirler ve (i) aile üyelerinin ayrılması ile<br />
sonuçlanabilecek prosedürler ve (ii) nezaret ve ziyaret hakları ile<br />
ilgili kararlarının infazı ile ilgilidirler.<br />
Aile hayatını etkileyebilecek prosedürlerin kurulması<br />
193. Özellikle, Gül, §32.<br />
194. B - Birleşik Krallık, §63.<br />
195. Örneğin, Ignoccolo-Zenide - Romanya, 25 Ocak 2000.<br />
<strong>Avrupa</strong> içtihatlarının bakış açısıyla, çocukların evebeynlerinden<br />
ayırma kararı ve başka yere yerleştirme ve evlat edinme kararları,<br />
nezaretin belirlenmesi ve ziyaret hakları özellikle geri dönülemez<br />
durumlar yaratmaları halinde 8. madde anlamında aile hayatı<br />
hakkına ciddi müdahaleler anlamına gelmektedir. Bu boyut hiç<br />
şüphesiz Mahkemenin başlangıçtaki prosedürlere verdiği özel<br />
önemi ifade etmektedir. Fakat Mahkeme Sözleşmenin “kesin usûlî<br />
yükümlülükler içermediğini” kabul etmektedir. 194 Şu anda sürekli<br />
bir içtihattır ki evebenylerin bu tür prosedürlere dahil edilmesi ve<br />
menfaatlerinin uygun bir şekilde hesaba katılması için yeteri<br />
kadar önemli rol oynamaları gerekmektedir. Söz konusu prosedürler<br />
yargısal 195 veya idari olabilirler. 196 Şart koşulan dahil olmanın<br />
derecesi davadan davaya değişebilir: Bu derece esas olarak<br />
alınacak tedbirlerin ciddiyetine göre değişecektir. Son olarak<br />
belirtileceği gibi Mahkeme evebenylerin dahil olma yollarını<br />
belirtmemekte bunu devletlerin takdir yetkisine bırakmaktadır.<br />
Nezaret ve ziyaret hakları ile ilgili kararlarının infazı<br />
Nezaret ve ziyaret haklarını öngören yargı kararlarının infaz edilmediği<br />
durumlarda devletin uluslararası sorumluluğu da gündeme<br />
gelebilir. Bu husus evebeynlerden birinin ve hatta büyük<br />
evebeynlerden birinin, böyle bir hakkın diğer evebenyn tarafından<br />
kullanılmasına itiraz ettiği durumlarda söz konusudur.<br />
Devlete yöneltilen suçlama mahkeme kararını düzenlemediği ve<br />
uygulamadığı yönünde olacaktır. Genel olarak konuşursak,<br />
<strong>Avrupa</strong> Mahkemesinin bu konudaki tutumu çok ılımlıdır. Mahkeme,<br />
devletin bu konuda 8. maddeden doğan yükümlülüğünün<br />
bulunduğunu kabul etmektedir. Mahkeme ayrıca bu yükümlülüğün<br />
mutlak olmadığı ve özellikle de “çocuğun üstün menfaatleri”<br />
ve sonrakinin 8. madde kapsamındaki hakları arasında bir denge<br />
olması gerektiği görüşündedir. Ulusal makamların mahkeme<br />
kararlarının uygulanmasında evebeynlerin asgari işbirliğini sağlamak<br />
için gerekli şeyleri yaptığı durumlarda Mahkeme 8. maddenin<br />
ihlal edilmediği sonucuna varmıştır. 197 Bu sonuçtan ayrılan<br />
196. Bkz. özellikle Birleşik Krallık ile ilgili bir dizi karar: B, 26 Mayıs 1987; W, 8 Temmuz<br />
1987; McMichael, 24 Şubat 1995; P, C ve S, 16 Ekim 2002.<br />
197. Diğerleriyle birlikte, Hokkanen - Finlandiya, 24 Ağustos 1994; Nuutinen -<br />
Finlandiya, 27 Haziran 2000; Pinive Bertani ve Manera ve Atripaldi - Romanya, 22<br />
Haziran 2004; Voleski - Çek Cumhuriyeti, 29 Haziran 2004; Bove - İtalya, 30 Haziran<br />
2005.<br />
III. Özel hayatın ve aile hayatının korunması 45