Download (1074Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

temel endüstri ürünleri üreten işletmelerde bu tür riskin yüksek olduğu söylenebilir.Sistematik riski işletme yöneticileri kontrol edemezler.Bir menkul kıymetin sistematik riskini belirleyebilmek için, menkul kıymetlerin piyasayakarşı olan duyarlılıklarının bilinmesi gerekir. Bu duyarlılık beta katsayısıdır. Beta,sistematik risk endeksi olup, herhangi bir menkul kıymetin piyasa portföyü ile olankovaryansının, piyasa portföyünün sistematik riskine bölünmesiyle hesaplanır. 64Sistematik risk ile faaliyet kaldıraç derecesi arasında pozitif bir ilişkinin varolduğu kabuledilir. 65 Bir yatırımın beklenen getirisi, sistematik riske bağlı olduğundan, daha yükseksistematik riske sahip menkul kıymetlerin beklenen getirileri de yüksek olacaktır. Çünkü,yatırımcılar, sistematik riski kabul etmeleri oranında daha fazla getiriye ulaşacaklardır.Üretim işletmeleri üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda finansal kaldıraç ve faaliyetkaldıracı derecesinin sistematik riski pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Portföyyönetimi açısından sistematik risk, tek belirsizlik kaynağıdır ve yatırımlar açısındankontrol olanağı yoktur. Sistematik riskin başlıca kaynakları şunlardır. 662.1.1.1 Satınalma Gücü RiskiEnflasyon riski olarak da adlandırılan satın alma gücü riski, fiyat düzeyindekideğişmeler nedeniyle satın alma gücündeki kayıplar olarak tanımlanabilir. Bu risk,yatırımcıların parayla ifade edilebilen kıymetlerinin enflasyon nedeniyle satın alma gücündemeydana gelen kayıptır. Eğer fiyatlar genel seviyesi sürekli olarak artıyor ve artış,yatırımların getirisinin üstünde oluşuyorsa, satın alma gücünde bir azalma meydana gelmişdemektir. Finansal varlıkların getirileri enflasyondan doğrudan etkilenmektedir. Çünkü eldeedilen kazançlar parayla ölçülmektedir.Menkul kıymet fiyatları, satın alma gücünün azalmasından farklı derecelerdeetkilenmektedirler. Enflasyonun hızla arttığı dönemlerde, sabit getiri sağlayan menkulkıymetlere yatırım yapan yatırımcıların satın alma gücünün daha çok azaldığı, aksine hissesenetlerine yatırım yapan yatırımcıların satın alma gücünün enflasyonun yüksek olduğudönemlerde sabit kalma eğiliminde olduğu yapılan araştırmalar ile ortaya çıkmıştır.Satın alma gücü riski, yatırıma ayrılan kaynağın enflasyon etkisi ile satın almagücünün azalması olarak ortaya çıkmaktadır. Satın alma gücündeki bu azalma, dolaylı olaraksabit para birimiyle hesaplanan menkul kıymet getirisini azaltmaktadır. Bundan dolayı64 Edwin J. ELTON - Martin J. GRUBER, Modern Portfolio Theory And Investment Analysis, SecondEdition, John Wiley & Sons Inc. 1984, s. 282.65 Stephen P. HUFFMAN, “ The Impact Of The Systematic Risk Of Common Stocks: Another Look”,Querterly Journal Of Business And Economics, Vol: 28, Winter (Beginning Of Year), 1989, s. 93.66 Gershon N. MANDELKER and S. Ghon RHEE “The Impact Of The Degress Of Operating And FinancialLeverage On Systematic Risk Of Common Stock”, Journal Of Financial Quantative Analysis, March 1984,s. 45-57.