tc ısparta valiliği il çevre ve orman müdürlüğü ısparta çevre durum ...

D.5.5.5.Gübreler ve Su KirliliğiGübrenin, toprak analizi yapılmadan bilinçsizce kullanımı sonucunda önemli boyutta çevre kirliliğiortaya çıkmaktadır. Yanlış ve aşırı gübre kullanımı toprak ve su kirliliğine sebep olmaktadır. Bunun önemliboyutta enerji ve finansman kaybına da neden olduğu bilinmektedir. Nitrat ve fosfat gibi suda kolay erimeyenkimyasal maddelerin yüzey ve yer altı sularına karışmasıyla insan sağlığı yönünden zararlı sonuçlarlakarşılaşılabilmektedir.Gübre kullanımı sonucunda ortaya çıkan çevre kirlenmesi konusunda Türkiye'nin sahipolduğu avantaj, birim alanda gübre kullanımının düşük düzeylerde olmasıdır. Ancak avantaja karşı bilinen birgerçek, yanlış gübre kullanımının bazı bölgelerde mevcut olmasıdır. Özellikle yoğun seracılık yapılanbölgelerde aşırı gübre kullanımı ortaya çıkmaktadır.Ama unutulmaması gereken bazı sorunların ortaya çıkmasıyla birlikte alınacak tedbirler güçleşmekte,maliyeti son derece artmaktadır. Dolayısıyla ülkemizde şimdilik gübreleme ile ilgili çevresel sorunlar yokdeyip gerekli önlemleri almamak son derece yanlış olacaktır.Burada alınacak en önemli tedbir günümüzde vegelecekte kullanılacak gübrenin bölgelere göre dengeli dağılımının sağlanması, bir bölgede yetersiz gübrekullanımı söz konusu iken diğer bölgelerde çok aşırı ve dengesiz gübre kullanımından kaçınılmasıdır. Ayrıcagübrenin, toprağın besin maddesi gereksinimine ve verimlilik esasına dayalı olarak kullanılmasını sağlayacakönlemlerin alınması ile gübre kullanımının neden olduğu çevre kirliliğine karşı ülkenin korunması, böylelikleenerji ve finansman tasarrufunda bulunulması mümkün olacaktır (Topbas ve ark., 1998).Uygulanan gübrenin ancak belli bir kısmı bitkiler tarafından kullanılmakta, geriye kalan kısmıakarsulara, içme sularına ve çevreye yayılmakta, insan, bitki ve hayvan sağlığını tehdit etmektedir.SUD.5.5.6. Deterjanlar ve Su KirliliğiDeterjanlar: özellikle organik kökenli olmayan deterjanlar doğal döngüye katılması uzun süre aldığı gibibazen de doğal döngüdeki canlılara ve zincirin kendisine patojen etki yapmaktadır.D.5.6 ÇÖZÜNMÜŞ ORGANİK MADDELERMikroorganizmalar: Evsel atıkların arıtılmaksızın su ortamına atılmasında birçok mikroorganizmanıniçinde bulunması nedeniyle temiz sulara mikroorganizmalar taşınmış olacaktır. Özellikle tüberküloz, sarılık,kolera, menenjit, bağırsak enfeksiyonu v.b hastalıkların bakterileri su ortamında bulaşan ve yetişenpatojenlerdir.D.5.7.PATOJENLEROrganik maddelerle birlikte mikroplar ve özellikle patojenler de sulara karışmaktadır. Genellikleyerleşim yerlerinin kirlenmiş sularında fazla miktarda patojen bulunmaktadır. İnsan ve hayvanlardan idrar vedışkı yoluyla çok sayıda patojen sulara karışmaktadır. Atık suların tarımda tekrar kullanılmasında patojenlerönemli bir sağlık riski oluşturur. İçme suları şebekeye verilmeden önce patojenlerin uzaklaştırılması içindezenfekte edilmelidir. Dezenfeksiyon yapılmaması ya da yetersiz kalması durumunda çeşitli salgın hastalıklarçıkmaktadır. Suların dezenfeksiyonu patojen ve indikatör organizmaların giderilmesi içindir.D.5.8.ASKIDA KATI MADDELERYoğunluğu suyun yoğunluğundan küçük olan tanecikler, suyun yüzeyine çıkarlar ve yüzeysel sulardakiyüzücü maddeleri oluştururlar.Yüzeysel sulardaki askıda bulunan tanecikler, mineral yada organik kökenliolabilirler.Askı halindeki organik maddenin küçük bir kısmı zemin erozyonundan kaynaklanmakta olup,çoğunluğunu bitki artıkları, humus, doğal gübreler, evsel ve endüstriyel atık sularoluşturmaktadır.Akarsulardaki askıda katı maddesini azaltmak amacıyla ağaçlandırma, teraslama gibi önlemleralınabilir.İçme ve kullanma suyu temini için kullanılan arıtma tesislerinde askıdaki maddeler çökelme vefiltreden geçirme gibi işlemlerle giderilmektedir.Isparta ilinde açık maden işletmeciliği yapılan bölgelerde bitkiörtüsü, topografik yapı ve su kalitesi zarar görmektedir.D.5.9.RADYOAKTİF KİRLETİCİLER VE SU KİRLİLİĞİRadyasyonun zararları genellikle zamanla ortaya çıkan bir etki olup, ani etki ancak atom bombalarınınyol açtığı ölümler ve yüksek radyasyondaki yanmalar şeklinde kendini göstermektedir.Geçmişte yapılan nükleer silah denemelerinden dolayı radyoaktif maddelerle yüklenmiş toz bulutları,atmosferin yüksek tabakalarına ve stratosfere yerleşerek, radyoaktif yağışlar halinde yavaş yavaş yeryüzüne77