notlar 24 (pdf) - Bilim ve Sanat Vakfı

Yok Ettiğimiz CennetElif KayaalpSergi denildiğinde aklıma, heykel, resim veya çeşitli günlük malzemelerleoluşturulan görsellerin “insan aklı” ile birleştirilip sunulması gelirdi. İstanbulModern’deki Kayıp Cennet sergisine gidince beklentimin aksine, teknoloji iledoğanın birkaç yönden ilişkisini anlatan, duvarlara yansıtılmış büyüklü küçüklüvideolar gördüm. Bu ilk sergi deneyimim olduğu için şaşırtıcıydı.Matematik, çoğumuzca zor olarak addelilen bir ilimdir ve sadeliğe çokönem verir. Bir ispatın çok fazla bilgi kullanılarak aynı şekilde yapılmasından ziyadeen az bilgiyle yapılması, sade ve kısa olması makbuldür. Zamanımın çoğunuzoru basitleştirerek anlatmaya çalışan bir ilme harcadığımdan basitlik bendehayat felsefesi olarak yer etti. Dolayısıyla sergide en çok dikkatimi çeken videolar,yalın bir anlatımla herkesin kafasında benzer fikirler oluşturan yani vermekistediği mesaj da kesinlik barındıran videolardı.Bahsetmek istediğim videoların ilki Shaun Gladwell imzalı Özür 1-6 videosu.Avustralya’da sıcak bir yaz gününde otobanın kenarındaki ölü bir kanguruyugöstererek başlıyor video. Belli bir süre sonra otobandan bir tır geçiyor. Tırındevasa boyutu ile kangurunun hareketsiz bedeninin küçüklüğü arasındakiuyumsuzluk, aslında doğa ve teknoloji arasındaki uyumsuzluğu hatırlatıyor. Sanatçı,otomobil yerine tır kullanarak bu uyumsuzluğu daha da belirginleştirmekistemiş gibi geldi bana. Ayrıca tırın bir sürücüsü olduğunu ve bunun da insan olduğunudüşündüğümüzde, insanın “tırvari” gücü karşısında verdiği yaşam mücadelesindeyenilgiye uğrayan kangurunun, esasında ne kadar da haksız bir rekabetemaruz kaldığını gözlemledim. Buraya kadar her şey normal gibi görünüyordu.Beni asıl rahatsız eden videonun devamı daha doğrusu yukarıda bahsettiğimgörüntünün uzun süre devam etmesiydi. Belli bir süre boyunca tırlar,yolun kenarında yatan kanguruyu umursamadan art arda otobandan geçmeyedevam ediyorlardı. İşte bu durum, bendeki acıma duygusunun yerini rahatsızedici bir iğrenme hissinin almasına sebep oldu. Tabii ki kanguru ölüsüne karşıiğrenme hissi değildi bu, aksine kişinin kendine karşı duyduğu acıma duygusu-Güncel Sanat Notları69