notlar 24 (pdf) - Bilim ve Sanat Vakfı

yetle bu yolculuğa dayanması gibi bilmediği bir saikle bu duruma dayanmaktadır.Nina Katchadourian’ın bu performatif çalışması izleyiciye hayatiyetin getirdiğibu dirayet ve dayanıklılığı bir kez daha tecrübe edip tanık olma fırsatı sunar.İsviçreli sanatçı Pipilotti Rist’in Safran Çiçeği isimli video enstalasyonu girişindekitipik bir kır evi ile video gösterimini üç boyutlu hale getirerek adeta cennetvaribir atmosfer yaratır. Safran çiçeği sanatçının büyüdüğü İsviçre’nin Buchkasabasının St. Galen tepelerine ve çocukluk nostaljisine odaklanır. “Sanatçınınyaptığı müzik, ani sıçrayışlar ve yakın plan çekimleri kullanan kamerasının hareketiylebirleşerek bu naif temayı güçlendirir. Rist, çocukluğunun geçtiği yerdenalınan güzel görüntüler ve enstalasyonu oluşturan nesnelerin ‘içeriyle dışarıyı,öznellikle çevreyi iç içe geçirdiğini’ söyler… Modern bir kente tepeden bakanbir çayırlıkta tarla süren bir adam, yaz güneşinde gezinen sütçü kızlar veoyuncak bir arabayı emen bir ağız görülür.” 5Videodaki etkileyici İsviçre manzaraları ve eşsiz müzik aranjmanları, üç boyutluve huzur dolu enstelasyon mekanıyla beraber sanki bir cennet yaratmahayalinin ürünüdür. Romantizm’in en rafine unsurlarını, çocukları, eşsiz doğave şiirsel müzik kurgusu içinde kullanarak tam da bir cennet tasviri yaratmıştırsanatçı. Çocuk ve sublime doğa klasik manada saflığın ve Tanrısallığın bu dünyadakien görünür biçimleridir. İlham verici bir enstanteneye dönüşen bu “kutsi”imgeler dünyadaki cenneti gibidir. Bu kaybolmuş cennet midir? Yoksa gerikazanılmasının hayali olan bir cennet mi? Çocukluk sembolü, saf doğa, yaz güneşi,sütçü kızlar romantik manada ruhani, mistik bir boyut taşır. Her şey insanbelleğindeki gizli kalmış cennet resminin hatıralarıdır. Fakat oyuncak bir arabayıemen bir coçuk da ne demektir? Hafızanın kaybolmuş cennetindeki bu işaretsanki yine bir cennet özlemini, belleğin en derinlerdeki ilk günahla birlikte açığaçıkan olgu üzerinden sunar. Çocukluğa özlem ve doğa sevgisi temaları hep birkayıp cenneti geri kazanma arzusuna dayanır. (Sanatçı bu arzunun cennetin ancakilk günah fikrindeki erotizmle geri kazanılabileceği fikrini vermekte gibidir.)Bilinçaltı, cenneti ve cennetten düşmeye sebep olan jesti birlikte kodlamıştır vebu kayıp cenneti tekrar kazanmanın yolunu yine sanki böylesi bir jestte aramaktadır:“Yapıt bir bütün olarak geçicilikle ruhsallık arasındaki şiirsel bir diyaloguandırır; izleyiciyi adeta ütopik bir fantezinin içine bırakır”. 6 İşte bu fantazi, bellektegizlenmiş kayıp cennettir. Geçmişe ve çocukluğa duyulan nostaljiyi vurgulayaraksanatçı aslında bellekteki mükemmellik, saflık, tamlık, bütünlük, yekparesevgi verilerini geçmişte, çocuklukta ve doğada tasvir ederek yani cennet resmiçizerek kendi kaybolmuş cennetini bulma peşinde gibidir.5 Sergi Tanıtım Notu.6 Sergi Tanıtım Notu.Güncel Sanat Notları79