06 - çevresel etki değerlendirme planlama genel müdürlüğü

O.1.4.4. Performans Üzerine Etkileriİnsanların evlerinde, işyerlerinde ve çeşitli aktiviteleri sırasında maruz kaldıklarıgürültünün performanslarını (verimini) ne yönde etkilediği araştırılmıştır. En önemliperformans etkileri şunlardır:a) Karşılıklı konuşmanın etkilenmesi: Gürültü spektrumu içindeki alçak frekanslıseslerin konuşma sesinin yüksek frekans bileşenlerini maskelemesi sonucunda;• Dinleme ve anlama güçlüğü ortaya çıkar: Konuşmanın tam olarak anlaşılmasıengellenir.• Konuşma kesintiye uğrar: Özellikle yüksek düzeyli ve tekrarlanan kesikligürültülerde konuşma kesintili olarak gerçekleşir ki bu durum çok rahatsızedicidir.• Yüksek sesle konuşma gerekir: Yüksek düzeyli sürekli gürültüler, konuşmasinyali/gürültü oranına göre, kişinin daha fazla enerji harcayarak daha yükseksesle konuşmasını gerektirdiklerinden aşırı yorarlar.• İnsan iletişimi bozulur: İnsanların gürültülü yerlerde az konuştukları, ancak çokönemli konuları gereği kadar konuştukları ve hatta kendi kendilerinekonuştukları görülmektedir.• Telefon konuşmaları etkilenir.• Radyo, TV ve müzik dinleme etkilenir: Dinlenmek istenen müziğin gerçekniteliğini anlayarak zevk alınması engellenir.b) Okuma ve öğrenmenin olumsuz etkilenmesi: Dikkat gerektirici, hafıza vesözcüklere ilgili çalışma ve öğrenimler gürültü ile olumsuz etkilenir. Arkaplandaki bir sözü müzik, kelime hafızasını bozucu etki yapar. Okul çağındaçocuğun öğrenme sağlığı ve düşünsel aktiviteleri ile çakışmayacak bir çevregerekir.• Konsantrasyonun etkilenmesi: Gürültü olayı sırasında dersin kesilmesi,öğrencinin ilgisini odaklaştırıp uzaklaşmaktadır. Bu konu; çocukların dilgelişimi, okuma kabiliyeti ve genel olarak zihinsel gelişmeleri açısından çokönemlidir. Araştırmalar; karayolları, demiryolları ve havaalanları yakınındakiokullarda öğrencilerin okuma, anlama ve öğrenme seviyelerinin düştüğükanıtlanmıştır.• Öğretmenlerin etkilenmesi: Gürültüyü maskelemek için yüksek sesle konuşmagereksinimi aşırı enerji harcamayı gerektirmektedir. Bu nedenle öğretmenlerde,aşırı yorgunluk, stres ve strese bağlı rahatsızlıklarını ortaya çıktığıgörülmektedir.c) İş performansının etkilenmesi: Çalışma hayatında yüksek düzeyli ve ani veyakesikli gürültüler iş verimini çeşitli biçimlerde etkileyebilir.• İşin zamanında yapılmaması: Dikkat gerektiren işlerde dikkatin dağılması vealgılama zamanının uzaması, tekrar konsantrasyon için daha büyük bir gayretingösterilmesi ve sonuçta işin yapılma süresinin uzaması ve insanın yorulması,• İşin doğru olarak yapılması: İşin doğruluğunun etkilenmesi ve gözlemlerdehataların artması,• İş kazaları:İki türlü ortaya çıkabilir:i. Ani gürültülerde irkilmeler iş kazalarına neden olabilir.ii. Yüksek düzeyli gürültülerde sesli ikaz işaretlarinin duyulmaması,dolayısı ile işçilerin yaklaşan tehlikeyi anlatmamaları sonucunda işkazaları olabilir.373