TÜRKİYE I. BESİ VE SÜT HAYVANCILIĞI SEMPOZYUMU ...

gibi saf kültür ırkları ithal edilerek hem melezlemede hem de saf olarak üretimdekullanılmıştır. İthal edilen bu hayvanların sayısı 1986-96 döneminde 265 bin baş olmuştur.(Akbulut ve Yavuz, 1998). Islah çalışmalarında damızlık hayvan ithalatı yanında yapaytohumlama faaliyetleri 1949 yılından günümüze kadar devam etmiştir. Bu çalışmalarsonucu 1960’lı yıllarda toplam sığır varlığının yaklaşık %1’ini oluşturan kültür ırkı vemelez hayvanların oranı, 1990’lı yılların sonlarında bölgeler arasında farklılık göstermekleberaber ortalama olarak %57’ye yükselmiştir (Anon., 1997).Damızlık hayvan ithalatı, uzun yıllardan beri yapılmasına rağmen 1987 yılından itibaren hızkazanmıştır. Bu yıldan itibaren günümüze kadar ıslah çalışmaları için yapılan damızlıkdüve ithalatı desteklenmiştir. Bu çerçevede 1990 yılında gelişmekte öncelikli yöreler içindüve başına 1 milyon, diğer bölgeler için 750 bin TL ödenmiş, 1994 ve 1996 yıllarında ithaledilen süt inekleri için değerinin % 25-30’u oranında destek sağlanmış ve bazı köykalkınma kooperatiflerine üyelere damızlık düve ithalatında ucuz kredi temin edilmiştir.Ayrıca 1998 yılında özel sektörün damızlık boğa ve gebe düve ithalatına izin verilmiştir.Yapay tohumlama faaliyetlerine 1985 yılından itibaren özel sektör de dahil edilmiştir.Ayrıca 1996 yılında sığırlar için 400-500 bin TL suni tohumlama ödemesi ve veterinerhizmetlerinin % 25’lik kısmı için üreticiye geri ödeme yapılmıştır (Yurdakul ve ark., 1999).Islah çalışmalarıyla ilgili olarak, özellikle hayvan ithalatında önemli problemleryaşanmıştır. İthalatta yüksek verimli hayvanların seçiminde yeterli dikkatin gösterilmemesive ithal edilen hayvanlara uygun bakım ve besleme şartları sağlanamadığından buhayvanların kısa zamanda elden çıkması, bu problemlerin başında gelmektedir. Nitekimyapılan bir çalışmada, kültür ırkı hayvanların ithalatının, hayvan başına et ve süt veriminedoğrudan etkisi, istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır (Akbulut ve Yavuz, 1998).Halbuki yapılan diğer bir çalışmada, hayvan mevcudu içerisindeki kültür ve melez ırklarınpayının artırılması senaryosunun sonucu, et ve süt üretiminin artması şeklinde ortayaçıkmıştır (Yurdakul ve ark., 1999). Hayvan varlığı içinde kültür ve melez ırkların oranınınartırılmasına kültür ırkı hayvan ithalatının fazla etkili olmadığı, bu iki çalışmanın sonucuolarak ifade edilebilir.MevzuatKurumsallaşma ve ıslah çalışmaları yanında, hayvancılığı ve hayvansal ürünleri çokyakından ilgilendiren mevzuat ve değişikliklerini de yapısal politikalar içinde saymakuygun olacaktır. Uzun zamandan beri çıkarılması beklenen ve mer’aların kiralanması,tahsis amacının değiştirilmesi, sınırlarının belirlenmesi, araştırma bölümlerinin kurulması,yönetim birliklerinin kuruluş, çalışma usul ve esasları, yönetim birliklerinin görevleri,yararlanma usul ve esasları ve aşırı otlatılmasının önlenmesi konularını içeren Mer’aYönetmenliği, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından resmi gazetede yayınlanarakyürürlüğe girmiştir (Anon., 1998). Bitkisel ve hayvansal gıda ürünlerinin kalite vestandartlara uygun olarak üretimi, işlenmesi, korunması, pazarlanması ve değerlendirilmesikonularında 28 Haziran 1995 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren 560 sayılı KanunHükmünde Kararname çerçevesinde yapılan çeşitli düzenlemeler hâlâ yürürlüktedir (Binici,1999). Ayrıca, 9 Haziran 1998 tarihli “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine DairYönetmelik”, bir yıl içinde bütün işletmelerin üretim izni alma ve gıda siciline kaydolmazorunluluğu getirmektedir.41