karabük il çevre durum raporu - çevresel etki değerlendirme ...

Safranbolu Geleneksel Giysileri:Erkek GiysileriErkekler genelde çuha kumaştan yapılan ve mavi rengin hakim olduğu şalvar,cepken, keten (diril) gömlek, yerli tezgahlarda dokunan kuşak, yerli yünden yapılan keçekülah, yün çorap ve yemeni giyerler.Keçe Külahı (Fes): Yerli kuzu yününden kafaya uygun bir şekilde tas veya benzeraraçların içine sıkıştırılarak yapılırdı. Bu keçe külahları dikişsizdir. Keçe külahları üzerinebağlanan ve kök boya ile renklendirilen kentli sarıklar bağlanırdı. Bağlama biçimi ise yöregeleneklerine göre yapılırdı.Cepken: Mavi çuha kumaştan uzun kollu bel kemerine kadar uzanan üzerleri yöreye özgümotiflerle ekonomik durumlarına göre sim veya diğer renkli ipliklerle yaka, kol ağızları vesırt kısmı süsleme yapılarak işlenen ve yöreye özgü bir dikim biçimi verilirdi.Şalvar :Mavi çuha kumaştan yöreye özgü bir şekilde kesimi yapılır. Belden uçkurlu, genişağlı, ayak bileklerinde cepken motiflerine uygun bir şekilde ayak bilekleri ve cep ağızlarısim ve diğer ipliklerle işleme yapılır. Yerli dokunan uçkurla bağlanırdı.Gömlek: Keten (Diril) kumaştan, hakim yaka(yakasız), uzun kollu, bilekten düğmeli,yöreye özgü kesimle yapılır. Çizgili kumaş hakimdir.Kuşak : Renkli ipliklerle el tezgahlarında dokunan kuşaklar bele bağlanarak giysiye çokgüzel bir görünüm kazandırırdı.Yemeni: Eskiden giyilen kısa konçlu, hafif erkek ayakkabısı, çoğunlukla sarı yada siyahrenkte Sahtiyandan yapılırdı. Alçak ölçekli, sayası oldukça küçük olurdu. Tulumbacılarıngiydiği yemenilerin yüzü en ince sahtiyandan(deri), tabanı da çok ince köseleden yapılırdı.Sarayda kullanılan yemeniler sırmayla işlenir, değerli taşlarla süslenirdi.Yün Çorap: Yerli yünden dokunan yün çoraplar giyilirdi. Erkeklerde beyaz renk takım,kadınlarda daha desenli ve renkli biçimler hakimdi. Aksesuar olarak, köstekli saat, ağızlık,tütün tabakası ve kama ile süslenirdi.Tütün Kesesi: Sağ yana takılır. Boncuk işlemeli ipek saçaklıdır. Yürürken baldırınıdövecek şekilde sallanır.Köstek : Boyundan aşırmalı gümüş savatlıdır. Beline aşağı sallanır.Çevreler (Kama): Kınından yarı beline kadar sıyrılmış kabzası ile kını arası sırmaişlemelidir.Kadın GiysileriKadın giysileri bindallı entari, üçetek entari, tepebaş, sırmalı kadife, şeteriye, fistan(uzunentari), pamuklu entari, oyalı yazma, silimli çevre, tepelik, çorap, dolak, çarık,zelgerde ve takılardan oluşurdu.Başa giyilen: Bayanlarda yandan inen Zülüfler(avruka) kadının güzelliğini daha dabütünleştirir. Oyalı yazmalar topuzun çevresine bağlanır. Başta serbest bir şekilde başaörtülürdü. Kare şeklinde desenli, etrafı oyalıdır.Bindallı : Bazı bölgelerde, hazır olarak kutu içinde satıldığından kutu içi entari adıylaanılan elbiseler XIX. Asrın başlarından itibaren giyilmiştir. Bu entarilerde çoğunluklakadife, nadiren atlas kumaşlar kullanılmıştır. Boy entarisi şeklinde olan bu elbiselerbindallı tarzında sırma ile işlenmiştir. Bu sebeple bu elbiselere bazı bölgelerde “Bindallı”da denilmiştir. Topuklara kadar tamamıyla düz inen bu entarilerde eteğe bolluk vermekmaksadı ile koltuk altından itibaren yanlarına birer ikişer peş konulmuştur. Peşli entari ismiile de anılmıştır. Yaka bazılarında yuvarlak, bazılarında kare şeklindedir. Yuvarlak olanlar129