turan-sam yıl:1 sayı:3 yaz 2009

More documents

Recommendations

Info

TURAN-SAM YIL:1 SAYI:3 YAZ 2009 TURAN STRATEJİK ARAŞTIRMALARI MERKEZİ DERGİSİ www.turansam.org Tarihi’ni ve Türkçülük Tarihi’ni bilenler daha XIX. yy.da – maalesef içeriden değil ama dışarıdan “sen Türksün!” diyenlerin etkisi ile – Türkçülük akımının başladığını, büyük düşünürler Yusuf Akçura ve Ziya Gökalp vb. tarafından teoriye dönüştürülme çabalarının yapıldığını ve en büyük Türk Milliyetçisi Mustafa Kemal Atatürk tarafından gerçekleştirilmeğe başladığını ve 1950’den sonra bunun tavsamaya başladığını bilirler. Yine iddia ediyorum: Bugün Türkiye’de “Türkçülük” denilen hareket kısırdır, hamdır, yavandır ve çağcıl değildir! Türkçülük çağcıl temellere oturtulmadıkça da sağlıklı olamayacaktır. Ben, ulus-devlet döneminin ölmediğine, uzun süre ölmeyeceğine ve de ölmemesi gerektiğine inanıyorum. Ve şimdilik ayrıntılarına girmeden – belki de giremeden – Önce yitirmekte olduğumuz Türklük Bilinci’mize sahip çıkalım sonra Turan’a uzanalım, diyorum. Yoksa – Türkiye Türk’ü açımdan söylüyorum – yine Sarıkamış’ta donar kalırız, Azerbaycan’a bile ulaşamadan... Türk Cumhuriyetleri de denilen beş Turanlı kardeşlerimiz de Batı’ya, bize doğru uzandıklarında, karşılarında İran gibi şeriat felâketine uğramış bir harabe ile karşılaşacaklardır... Yineliyorum: Önce Türkleşelim sonra Turan’da buluşalım. Ben elimizdeki derginin misyonunu Atatürk’ün ışığında değerlendiriyorum. O, daha üç çeyrek yüzyıl önce Sovyetler’in dağılabileceğini gördü ve kardeşlerimizle bağlarımızı güçlendirelim, hazırlıklı olalım, dedi. Bugünkü durum şudur: Atatürk’ün öngörüsü ve önerisi ihmal olunduğu gibi, şimdi Atatürk’ün önerisinin tam tersi uygulanmak istenmektedir, yani Turan’ın yolunu tıkayıp, Türkiye’yi Emevî Araplığı’na kanalize etmek istenmektedir... Evet, ben, önce, Turanla el-ele ve kafa-kafaya TÜRKLEŞELİM, diyorum... Not. Yazılarımı okumak isteyenler, www.ergenekoncm.com adresinden “Güncel yorumlar” bölümünde “Bir Turan yorumu” adlı yazıyı okuyabilirler veya celadet@gmail.com adresinden isteyebilirler. 3. KÜLTÜREL KALKINMA YILLARINDA AZERBAYCAN EDEBİYATI (1946-1960’LI YILLAR) * 12 *
TURAN-SAM YIL:1 SAYI:3 YAZ 2009 TURAN STRATEJİK ARAŞTIRMALARI MERKEZİ DERGİSİ www.turansam.org Elçin Vagif oğlu VELİYEV 1946-1960’lı yıllarda savaş ve onun getirdiği belalar, savaştakilerin kahramanlıkları bütün kültür alanları gibi edebiyatı da belirgin etkilemiştir. Birçok Azerbaycan yazarları eserlerini savaş motiflerine adamışlardır. İnsan his ve duygularını tavsif eden yazarlarsa kendiliğinde, ideolojik hizmete dayanan bazı eleştirmenlerin olumsuz eleştirileriyle karşılaşıyorlardı. Edebiyatı ideolojik çerçevelerden çıkmaya koymamak amacıyla Komünist Partisinin ideolojik meselelerle ilişkili karar altına alınmıştı (14 Ağustos, 1946). 24 Ağustos 1946 yılında çıkan karara göre tiyatroların dramatik repertuarı düzenlenmeliydi. (1, v.45) Bu ideolojik düzenlemeden kurtulamayan Azerbaycan yazarlarının savaş sonrası yaratıcılığında emeğin terennümünün ön planda tutulmasına rağmen, güzel sanat örnekleri yaranırdı. Bu dönemde verilen bütün edebi eserlerin, aynı zamanda lirik şiirin ana problemi insan kalbinin manevi gelişimiydi. Cemiyetin ahlak meselelerine gittikçe daha çok dikkat yetirmesi edebiyat ve güzel sanatta de aksini buluyordu. Sanayide ve yaşamda insan ilişkileri, kişiliğin mürekkep iç âlemi edebi eserlerin konusuna çevrilirdi. Olumlu çalarlı insan karakterleri bütün vasıtalarla tavsif edilirdi. Samed Vurğun’un (1906-1956) «Muğan» şiirindeki Sarvan imajı işçi gençlerin genelleştirilmiş imajıdır. Onun «Aygün» şiirinde hem dönemin yanlışları eleştirilir, hem de Azerbaycan kadınının siması, aile, kültür ve ahlak meseleleri esas hat gibi götürülürdü. 1948 yılında kaleme aldığı «Zencinin arzuları» şiirinde şair evrensel problemleri ele alır, ırkından asılı olmayarak insanların hak beraberliğini destekliyordu. Çağdaş Azerbaycan şiirinde özgür koşuğun yaratıcılarından olan Resul Rıza, «Kıvılcım» toplusunda yayınlattığı «Bir Gün» şiiriyle (1927) edebiyata gelmiştir. Onun «Vefa» (1946), «Lenin» (1950), «Güneşin Arayışında» (1952), «Gönül Sesleri» (1954), «Şekil ve Çekil» (1955), «Hayvanların Uykusu» (1956), «Terane’nin Oyuncakları», «Şiirler» (1959), «Yıllar ve Satırlar» (1960), «Pencereme Gelen Işık» (1962), «Sabır» (1965) eserleri basılmıştır. (5, s.346). Yeni dönem şiirin ünlü temsilcilerinden olan Osman Sarıvelli’nin (1905-1990) çağdaş şiirin gelişmesinde, sanat açısından zenginleşmesinde kendine özgü yeri var. Şairin «Yazık Şair», «Henüz Yol Gidiyor», «Sazın Derdi», «Görmek ve götürmek», «Gelin öyle yapalım ki...», «Sabir’i Andım», «Fersiz Oğul», «Hangi Arzularla Atan Yürek» vs. satirik şiirlerinde manevi düşkünlük, umursamazlık, liyakatsizlik gibi olumsuz huylar keskin şekilde eleştirilir. Zeynal Halil (1914-1973) XX. yüzyılın 30’lu yıllarında birçok söz ustaları arasında yeri olan şairlerdendir. Döneminin toplumsal siyası durumunu düzgün değerlendiren Z.Halil, ilk eserlerinden yazar ve zaman, yazar ve okuyucu prensiplerine sadık kalmıştır. O, birçok şiir kitaplarının, 14 uzun şiirin, 1 romanın, 5 manzum dram eserinin, onlarla publisistik makalenin ve dış ülke edebiyatından birçok tercümenin müellifidir (4, s.305). İkinci Cihan Savaşına katılmış, yaratıcılığa da ön cephede başlamış İslam Seferli (1923-1974) savaş sonrası eser veren yazarlar nesline mensuptur. «Define», «Çek kızı», «Yaralı nağme», «İnsan izi», «Deneme gecesi», «Gayret kapısı» poemalarında (uzun şiir) o, emeğe, toprağa, insana sevgi ve kahramanlık açısından yaklaşıyor. Tiyatro ve sahneyle sıkı bağlı olan yazar «Göz doktoru» (1955), «Yadigâr» (1956), «Ana yüreği» (1959), «Yol ayrıcında» (1972) piyesleriyle Azerbaycan sahnesinde kendi mevkiini kazanmıştır (5, s.359). Çağdaş şiirin görkemli temsilcilerinden olan Hüseyin Arif’in yaratıcılığında doğa ve onun terennümü özel önem arz eder. Onun «Bir Yaşıl Işıktır her yaşıl yaprak», «Toprak», «Ana doğa», «Diyorlar Kar Yağıp», «Gülü Korumak İçin», «Damcılı», «Meşe Yanır, Tek Yanır», «Taşın da Yüreği, Dili Olarmış», «Sor», «Gökler mi Değişti, Biz mi Değiştik?», «Lezgi Kızı», «Tanıtırım Kendimi», «Ebedi Borç», «Dünyanın», «Orman Duyguları» şiirleri bu silsiledendir. Şair Balaş Azeroğlu, demek olar, bütün konularını Güney Azerbaycan, halkın bağımsızlığı uğrunda mücadelesi, bu mücadelenin zengin kahramanlık tarihiyle bağdaştırılarak, onu çağdaş insanın yüksek ahlaki özellikleri ve o taylı bu taylı Azerbaycan’ın gelişmesi fonunda terennüm etmiştir. Şairin edebi faaliyeti sanat açısından, konu zenginliyi ve fikir derinliğiyle dikkati çeker. Onun «Şiirler» (1948), «Savalan» (1949), «Mücadele Yollarında» (1950), «Benim Nağmelerim» * 13 *
Page 1 and 2: TURAN-SAM YIL:1 SAYI:3 YAZ 2009 TUR
Page 3 and 4: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
Page 11: TURAN-SAM YIL:1 SAYI:3 YAZ 2009 TUR
Page 25 and 26: 1975. TURAN-SAM YIL:1 SAYI:3 YAZ 20
Page 63 and 64:
TURAN-SAM YIL:1 SAYI:3 YAZ 2009 TUR
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Бюлцшдцрм я (айрылм
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229:
show all

turan-sam yıl:1 sayı:3 yaz 2009

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?