Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
70 MAKALE<br />
KONFEKSİYON TEKNİK | MAYIS | MAY | <strong>2017</strong><br />
Resim 3: Organic Blended Content Standard, IFOAM, ITO, USDA,<br />
Organic Guarantee, Soil Association Organic Standard etiketleri.<br />
rak tanımlanır. % 70 den % 95 e kadar organik lif,<br />
% 30 dan % 5 e kadar sertifikalı geri dönüştürülmüş<br />
sentetik veya rejenere lif olduğunda ise ‘ Organikle<br />
Yapılmış’ etiketi verilmektedir. GOTS standardı Hindistan,<br />
Turkiye, Almanya, Çin, Bangladeş, Pakistan,<br />
Italya, Güney Kore, Portekiz, Japonya vb. de uygulanmaktadır<br />
[12]. Organik lif üretimi sadece o lifin<br />
tarımında kimyasal gübre, pestisid ve GDO lu tohum<br />
kullanılmadığını ve tekstil ürünü üzerinde pestisid<br />
bulunmadığını ve organik lifin bir organik sertifikasyon<br />
yöntemiyle üretildiğini garanti eder. Fakat<br />
tekstiller tekstil işletmelerinde pişirme, ağartma, boyama,<br />
apre vb. işlemleri ile çevreye, işletmede çalışan<br />
işçilere ve tekstil tüketicileri üzerinde de bazı<br />
toksik etkiler de yaratabilir. Toksik ağır metaller, formaldehit,<br />
aromatik çözücüler, GDO organizmaları<br />
ve onların enzimleri, sentetik haşıl maddeleri, ağır<br />
metal içeren dokuma- örme yağları, pestisidler, klor<br />
içeren ağartma maddeleri ( sodyum klorit, sodyum<br />
hipoklorit ), ftalat içeren çözücü ve PVC ; PVC- Ni-<br />
Cr içeren aksesuarlar (düğme vb.) yasaklanmıştır.<br />
Bazı azo boyaları ( A1, A2) benzidin, naftilamin vb.<br />
gibi karsinojenik, alerjenik aril aminleri içerir ve bu<br />
tip azo boyaları da yasaklanmıştır. Boyarmaddelerin<br />
sürtme, ışık, yıkama, ter haslıkları da standarda<br />
uygun olmalıdır. Yaş işlemler kimyasalların kullanımını,<br />
enerji ve su tüketimini ve atık su-atık çamur<br />
işlemleri atıkları minimuma indirmek için amaç ve<br />
uygulamalar çevre politikaları ile uygulanmalıdır.<br />
Paket malzemeleri PVC içermemeli, etiketler standarda<br />
uygun olarak geri dönüştürülmüş malzemeden<br />
yapılmalıdır. Çalışanların koşulları ILO ( Uluslar<br />
arası İş Organizasyonu ) standardına uygun olmalıdır.<br />
Bu nedenle Global Organic Textile Standard (<br />
GOTS) da organik standardlara eklenmiştir. GOTS;<br />
ekosistem üzerine zararlı etkiler veren, atık suları kirleten<br />
bu tekstillerin üretim planlarından atık sulara<br />
geçen toksik ürünlerden çevreyi korumak için herhangi<br />
bir tedbir, önlem vb. içermez, sadece tüketicileri<br />
koruyucu şartları içerir [11]. MTS ( Marketing<br />
Trasformation Sustainability): Sürdürülebilirliğe Pazar<br />
Transformasyonu Standardı ekonomik, çevre,<br />
sosyal performans olmak üzere ham maddeden<br />
mamul ürün haline gelinceye kadarki işlemleri ve<br />
satış için taşıma işlemlerini de kapsar.<br />
Sürdürülebilir Tekstil Standardı<br />
5 alanda giysi sürdürülebilirliğini inceler:<br />
1- Halk sağlığı ve çevre güvenliği, 2- Yenilenebilir<br />
enerji ve enerji etkinliği, 3-Bio temelli ve geri dönüştürülmüş<br />
malzemeler, 4- Firma imkan ve kolaylıkları,<br />
5- İyileştirme, sürdürülebilir tekrar kullanma, hayatın<br />
sonu yönetimi. Bu 5 alanda sürdürülebilirlik 12 kategoride<br />
ele alınır: Küresel ısınma, asitlenme, ozon<br />
tüketilmesi, ötrifikasyon, fotokimyasal duman, halk<br />
sağlığı, ekolojik toksisite, fosil yakıt tüketilmesi, yerleşim<br />
yeri değiştirme, hava kirleticilerinin kriterleri, su<br />
girişi, katı ve tehlikeli atık [11]. Organik Standard ve<br />
Sertifikasyon Etiketleri Resim 2, 3 te verilmiştir [11].<br />
Ekotekstil Standardı:<br />
EU standardı, Eco- Label, Oeko- Tex 100 gibi organik<br />
tekstilleri gerektirmeyen fakat son tekstil ürününün<br />
tüketicilere zarar vermeyecek biçimde ekolojik olarak<br />
üretildiğini, alerji, cilt kaşıntısı, kimyasal hassasiyet<br />
ve diğer sağlık sorunları gibi toksik etkileri olmadığını<br />
garanti eden standardlardır [13]. (Resim 4)<br />
Better Cotton (BCI): (Daha İyi Pamuk): Ürün verimini<br />
azaltmadan,<br />
tam tersi ürün verimini<br />
artırarak ve<br />
maliyeti aynı tutarak<br />
tüm aşamalarda<br />
sürdürülebilir<br />
ve çevre dostu pamuk<br />
tarımını kontrol<br />
ederek üretilen<br />
pamuktur. BCI ile<br />
Resim 2: Organik lif: OCS, GOTS etiketleri<br />
Resim 4: Oeko- Tex 100 Etiketi