Enver Ziya Karal Osmanlı Tanzimat Dönemi indir - Tarihsuuru.com

vapura bindi. Fırtına hareketini geciktirdi. İstanbul'daki dört büyük devlet elçileri toplanarak,
Osmanlı Devleti ile Rusya arasını bulmak için Mençikof nezdinde son bir teşebbüste
bulundularsa da bundan da bir fayda çıkmadı. Mayısın 21'inci günü prensi taşıyan vapur
Karadeniz'e açıldı. Bir gün sonra Rus elçiliğinin kapılarındaki kartallı arma Rumların
gözyaşları arasında söküldü. On beş gün sonra Rusya'dan gelen bir memur, Rus başvekilinin
Osmanlı hükûmetine bir mektubunu getirdi. Bunda Prens Mençikof'un hareketi onanmakta
idi. Halk bir türlü harbin başlayacağına inanmak istemiyordu.
Rusya ile münasebetlerin kesilmesi üzerine Osmanlı Devleti harp hazırlıklarına başladı.
Rusların Karadeniz Boğazı'nı zorlamaları ihtimal içinde idi. Boğaz mevzileri tahkim edildiği
gibi, İstanbul'daki harp gemileri de Büyükdere'de savaş düzenine konuldu. Silistre, Vidin,
Rusçuk kalelerinin daha kuvvetli bir hâle getirilmesi için mühendisler gönderildi. Erzurum,
Kars, Trabzon için de muhasara toplarıyla sahra bataryaları gönderildi. Tophane ve baruthane
gece gündüz çalışır duruma kondu. Birinci sınıf rediflerin toplanması vilâyetlere emredildi.
Bütün bu hazırlıkların parolası ''gürültü ve gösterişten sakınınız, vazifenizi sessizce yapınız''
idi. Türk kamuoyu Rus korkutma ve tahkirleri yüzünden harbi açık yürek ile kabul edecek bir
heyecan seviyesi kazanmıştı. Gelecek hakkında yıllardan beri görülmeyen bir güven
gösteriyordu. 1853 yılı içinde imparatorluğun türlü bölgelerinden gelen 60.000 kişilik bir
kuvvet, Türk vapurlarıyla halka hiç duyurulmadan Karadeniz Boğazı'ndan taşındı. Bu
kuvvetler, Varna'dan Tuna boyunca ve Balkanlar'ın daha başka önemli harp yerlerine
dağıtıldı. Arnavutluk'tan, Bosna'dan, Makedonya'dan toplanan kuvvetler de sınır boylarındaki
birlikleri kuvvetlendirdiler.
Osmanlı hükûmeti, savaş ihtimallerine karşı maddî hazırlıklar yanında manevî hazırlıklar
yapmayı da ihmal etmedi. İmparatorluğun Hristiyan kamuoyunu da harbe taraftar yapmak
gerekiyordu. Devlet, bu ciheti sağlamak için yayımladığı bir fermanda, bütün Hristiyan
tebaasının ''Rumlar dahil'' sadıklığına güvendiğini belirttiği gibi, Rusların Rum davasıyla
Osmanlı İmparatorluğu'nun başına dertler açmalarından, Rumları katiyen sorumlu tutmadığını
da açıkladı. Bunun üzerine Rum ve Ermeni patrikleri, padişaha birer sadakat beyannamesi
gönderdiler. Osmanlı hükûmeti, Avrupa kamuoyunda da davasını kazanmak için bu
beyannamelerden faydalandı. Zaten daha Kutsal Yerler probleminin siyaset gündemine
alındığı ilk günden beri Avrupa basını Türkler lehinde ve Ruslar aleyhinde yazılar yazmaya
başlamıştı. Avrupa'nın koyu Katolik âlemi, ilk defa olarak düşünce bakımından
Müslümanlarla Ortodoks Rusya aleyhine birleşmiş oluyordu. Fakat bu, belki de harbin
kopacağına yüzde yüz inanılmadığından dolayı idi.
Çar Nikola, Rus ültimatomunun Bâb-ı âlî tarafından kabul edilmemesi üzerine ne yapmak
düşüncesinde olduğunu soranlara, ''Padişahın tokadının acısını hâlâ yüzümde duyuyorum''
cevabını vererek, kuvvete başvurmak niyetinde olduğunu açıklamıştı. 22 Haziran 1853'te
General Gorçakof komutasındaki Rus kuvvetleri, Eflâk ve Buğdan'a girdiler. Bu, Osmanlı
Devleti ile Rusya arasında harp demekti. Fakat çar, Avrupa devletlerine gönderdiği bir
beyannamede harp istemediğini, Eflâk ve Buğdan'ı işgal etmekten maksat, Rusya'ya
antlaşmalarla tanınmış olan haklara saygı sağlamak olduğunu açıkladı.
Türkiye, bu hareketi pekâlâ bir harp sebebi gibi sayabilirdi. Fakat İngiltere'nin tavsiyesi
üzerine, Rusya'yı hareketlerinde haksız çıkartmak için, mukavemet göstermemeye karar verdi.
Rusya'nın Eflâk ve Buğdan'ı istilâ etmesi, Osmanlı İmparatorluğu kadar Avusturya ve
Prusya'yı da ilgilendiriyordu. Çünkü bu iki devlet, Doğu Avrupa'nın ve Balkanlar'ın dengesi
ile öteden beri meşgul oluyordu. Avusturya bu sebeple Rus hareketini protesto etti ve
sınırlarına kuvvet yığmaya başladı. Prusya, Rusya ile dost olmasına rağmen, Avusturya gibi
protestoda bulundu. Çünkü Rus istilâsının genel bir Avrupa savaşı doğurmasından ve
Fransa'nın Ren'e saldırmasından korkuyordu. İngiltere ile Fransa'ya gelince, Rusya'nın
siyasetini tehlikeli ve çıkarlarına aykırı görmekle beraber, henüz harbe karar vermiş